Wat na het ongedaan maken van de onverwijlde splitsing van het Vlaams kartel?

De afgelopen dagen en weken had de Vlaamse politiek een hoog soap-gehalte. De dagelijkse dramatiek leidde de kijkers van het televisiejournaal er toe om na de spannende afsluiter van de dag reeds uit te kijken naar een volgende episode in de discussie tussen CD&V en N-VA met Jean-Marie Dedecker in een hoofdrol. Nadat die in de VLD voor verdeeldheid zorgde, slaagde hij erin om tijdens een blitsbezoek aan de N-VA een gelijkaardig resultaat te creëren.

De komst van Jean-Marie Dedecker naar de N-VA sloeg in als een bom. Bij CD&V zat niemand te wachten op een dergelijk maneuvre van kleine broer N-VA. Die partij is goed als kartelpartner maar moet zich niet teveel roeren, zeker niet als dit gevolgen kan hebben voor de koers van het kartel CD&V-N-VA. De verhoudingen zijn immers duidelijk: CD&V beslist en N-VA mag volgen in ruil voor een aanwezigheid in het parlement en de broodnodige postjes.

Die verhouding werd nogmaals duidelijk gemaakt door Yves Leterme. "Le nouveau CVP est arrivé", moet Leterme gedacht hebben. Met de belofte van zes parlementszetels kon Bart De Wever gepaaid worden. Die veranderde het schouder van geweer en pleitte voor het behoud van het kartel met CD&V. Een meerderheid van de partijraad van de N-VA volgde hem daarin, ook al werd er eerder quasi unaniem beslist door het partijbureau om in zee te gaan met Dedecker.

De CD&V toont zich als een machtspartij. De partij is vastberaden om deel te nemen aan een volgende federale regering en Yves Leterme begint zelfs al na te denken over het project dat hij zal voorstellen: een hard neoliberaal beleid naar het voorbeeld van zijn Nederlandse collega Balkenende. Na de Harry Potter besparingen op de sociale zekerheid in Nederland, wil Leterme dit nog eens overdoen in België. Hij beseft zelfs dat dit pijn zal doen (voor de arbeiders en hun gezinnen) en stelt vrij expliciet dat hij bereid is om een protestgolf tegen het asociaal beleid te trotseren.

In die zin wordt natuurlijk onmiddellijk weerlegd dat het ACW en de vakbond ACV (dat deel uitmaakt van het ACW) het voor het zeggen zou hebben in de CD&V. Die illusie werd gewekt (niet in het minst door de N-VA) toen het ACW pleitte tegen de komst van Dedecker naar het Vlaams kartel. Maar eerder sprak het ACW zich ook al uit tegen het kartel met de N-VA op zich. Het feit dat Dedecker het inhoudelijk goed kon vinden met een groot deel van de N-VA zal daar niet vreemd aan zijn. Maar blijkbaar gaat het de CD&V-leiding enkel om de stijl van Dedecker. Met zijn inhoudelijke boodschap hebben ze minder problemen, anders zou niet zo hard geprobeerd worden om het kartel met de N-VA te behouden.

In de N-VA zorgde het omkoopaanbod van de CD&V voor verdeeldheid. 62 van de 103 aanwezige partijraadsleden stemden voor het behoud van het kartel nadat zes parlementszetels waren beloofd. Dat geeft aan waar het veel N-VA politici om te doen is: het behoud van de eigen postjes. De partij zit in een existentiële crisis: in 2007 zou het alleen wellicht de kiesdrempel halen, maar wat daarna? Dat leidde tot verdeeldheid tussen diegenen die niet bereid waren om zich te vernederen voor Leterme en diegenen die kozen voor de zekerheid van het kartel, met die opmerking dat binnen dat kartel de krachtsverhoudingen nog eens duidelijk gemaakt zijn voor een breed publiek.

Deze discussie heeft aangetoond dat Leterme niet de rustige en zakelijke bestuurder is waarvoor hij werd gehouden, maar dat hij ten volle de oude tradities van de machtspolitiek van de CVP beheerst. Ook werd aangetoond dat een rechts en liberaal programma (waar iemand als Bart De Wever uiteindelijk ook voor staat) op zich geen probleem is voor de CD&V. Het ACW zal daar conclusies uit moeten trekken en discussie voeren over de noodzaak van een politiek verlengstuk dat wel opkomt voor de bekommernissen van haar leden. Een dergelijk instrument is er vandaag (nog) niet, maar het zou nuttig zijn om bijvoorbeeld de discussie aan te gaan met Jef Sleeckx en het Comité voor een Andere Politiek. Daar werken reeds een aantal ACV-delegees mee aan de opbouw van een politiek alternatief, maar het is duidelijk dat het politieke vacuüm voor ACV-leden bijzonder groot is.

De onverwijlde splitsing van het Vlaams kartel is ongedaan gemaakt en Jean-Marie Dedecker staat terug op straat. Het ontslag van Dedecker kan voor een aantal ACV-militanten positief overkomen, maar deze episode heeft aangetoond dat het probleem veel verder gaat dan enkel de figuur van Dedecker. We roepen de ACV-militanten op om eens een kijkje te komen nemen bij het CAP, bijvoorbeeld op de provinciale vergaderingen die de komende dagen plaatsvinden.