SP wordt de derde grootste partij van Nederland

Er is ruimte links van de sociaal-democratie en de groenen. Tot die conclusie kwam het Comité voor een Andere Politiek in België. In Nederland werd het bestaan van die ruimte aangetoond door de Socialistische Partij (SP) van Jan Marijnissen.

Bij de parlementsverkiezingen van 22 november was de SP de grote overwinnaar met 25 zetels tegenover 9 bij de verkiezingen van 2003. Met 1.624.349 kiezers (16,6%, een stijging van 10%) is de SP niet langer een kleine partij, het is de derde grootste partij na CDA en PvdA. De SP won er zowat 1 miljoen kiezers bij, de PvdA verloor er 600.000.

De verkiezingen vormden een nederlaag voor rechts: het CDA van premier Balkenende verloor 3 zetels, haar liberale coalitiegenoot VVD kreeg harde klappen en verloor 6 zetels. De sociaal-democratische PvdA van Wouter Bos verloor 9 van haar 42 zetels. Enkel de rechts-populistische Partij voor de Vrijheid (PVV) slaagde erin een sterke score te behalen. De partij van Wilders haalde 9 zetels met een uitgesproken anti-migrantenretoriek.

De sterke vooruitgang van de SP is een uitdrukking van het ongenoegen tegenover het jarenlange beleid van ‘hervormingen’ (lees: aanvallen op de levensstandaard van de arbeiders en hun gezinnen).

Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek daalde het beschikbare inkomen van de Nederlandse arbeiders in 2005 voor het vierde jaar op rij. In 2005 was er een daling met 0,7% tegenover 2004. En toch willen de traditionele partijen op die basis verdergaan. Het CDA van Balkenende stelde in haar programma zelfs dat er nood is aan een langere werkweek zonder loonsverhogingen.

Ook werd de sociale zekerheid de afgelopen jaren geplunderd. Dat leidde tot verzet met onder meer 300.000 betogers op een landelijke demonstratie in 2004 en recenter het wegstemmen van de Europese Grondwet, een project dat terecht aanzien werd als een neoliberaal instrument voor de belangen van het patronaat.

De SP kon nu de verkiezingen winnen omdat de partij gezien wordt als “anders” dan de traditionele partijen. Jan Marijnissen stelde dat de kiesuitslag aangeeft dat de bevolking een “menselijker en socialer” beleid wil. De partij heeft enorme verwachtingen gecreëerd onder brede lagen van de Nederlandse arbeidersklasse.

Hierdoor krijgt de partij ook een grote verantwoordelijkheid. We hopen dat de SP zich niet zomaar voor de kar van de traditionele partijen zal laten spannen. Door meebesturen als centrale doel voorop te stellen, zou het mogelijk tot grote toegevingen komen aan de andere partijen. Als de SP zich inschakelt in een neoliberaal project, zal het er een zware prijs voor betalen. Er is natuurlijk de druk om op een positieve wijze verandering te bekomen, maar is dat mogelijk in een coalitie met Balkenende? Jan Marijnissen lijkt immers steeds meer open te staan voor die optie.

Het patronaat eist verdere “hervormingen” van de sociale zekerheid en wil ook besparen op de lonen. Een sterke SP kan een belangrijk wapen zijn tegen het neoliberale offensief. Daartoe zal het noodzakelijk zijn dat de partij actief deelneemt aan het verzet tegen het huidig beleid en dit verzet een politieke stem geeft.

Onze Nederlandse zusterorganisatie, Offensief, is op een kritische wijze actief binnen de SP. We komen er op voor een strijdbare en consequente opstelling van de partij. Dus tegen een deelname aan een coalitie met een neoliberaal beleid en voor een actieve betrokkenheid van de tienduizenden leden en sympathisanten van de partij. Zo kan de SP verder uitgebouwd worden als politiek instrument voor de belangen van de arbeiders en hun gezinnen.