Fons Leroy is topman bij de VDAB en houdt er een specifieke mening over de tewerkstelling op na. Hij lanceert een oproep om de arbeidsmarkt volledig heruit te vinden. Ontslagrecht, lonen, loopbaanvorming,… moeten allemaal anders. De neerwaartse spiraal van lonen en arbeidsomstandigheden kan blijkbaar niet diep genoeg gaan. Met het soort van neoliberale schokdoctrine waar Fons Leroy voor pleit, zal er nochtans niet meer werk te vinden zijn.
[box type=”shadow” align=”alignright” width=”100″]
Britse conservatieve minister raakt niet uit bed voor debat over ‘luie werklozen’…
Op donderdag 10 januari was er in de ochtendshow Daybreak van ITV een debat gepland tussen Ian Pattison van de campagne Youth Fight for Jobs en de conservatieve minister Matthew Hancock. De minister raakte evenwel niet op tijd uit bed… De Britse regering legt heel wat nadruk op het feit dat jongeren zelf maar naar werk moeten zoeken en ze schuiven een groot deel van de verantwoordelijkheid voor de werkloosheid naar de werklozen zelf door. Heel gemakkelijk vervallen de conservatieven in verwijten als zouden werklozen ‘werkschuw’ en ‘lui’ zijn. Ian Pattison wees er in het televisiedebat op dat minister Hancock geluk had dat hij geen werkzoekende was, te laat op een afspraak komen kon hij zijn uitkering enkele maanden verliezen. “Maar het conservatieve parlementslid moet daar niet voor vrezen, hij zal wel tevreden zijn met zijn loontje van 97.000 pond per jaar bovenop de 43.230 pond die hij vorig jaar aan kosten inbracht – een nieuw persoonlijk record.” Het zijn niet de jongeren die lui zijn of werkschuw, er is gewoon geen werk en het neoliberale beleid versterkt de crisis waardoor er nog minder werk is. Minister Hancock moest achteraf erkennen dat hij te laat was, hij probeerde de blunder te minimaliseren: “Ik was 30 seconden te laat”. Hij stelde nog: “Het bevestigt wel dat je op tijd moet zijn of dat er gevolgen aan vast hangen. Ik zal lessen trekken uit mijn eigen voorbeeld.”
[/box]
De werkloosheidscijfers zijn dramatisch. Het afgelopen jaar nam de jongerenwerkloosheid in ons land bvb met 17% toe. Ook voor de komende maanden zien de economische vooruitzichten er niet bepaald goed uit, wat ongetwijfeld zal leiden tot een verdere toename van de werkloosheid. Fons Leroy heeft zijn antwoorden hierop klaar: een ‘ontvette’ en ‘soepeler’ arbeidsmarkt. Het voorbeeld van Ford Genk, waar het personeel een inlevering van 12% moest slikken zonder dat dit de sluiting kon vermijden, geeft nochtans aan dat inleveringen niet tot behoud van jobs leiden. Bedrijven willen pas investeren als ze er voldoende winsten mee kunnen behalen, tegen de achtergrond van een overproductiecrisis is dat niet evident. De harde besparingen versterken bovendien de neerwaartse economische trend.
Wat Leroy eigenlijk wil, is van de crisis gebruik maken om een aantal neoliberale schokmaatregelen door te voeren. In Duitsland gebeurde dat al eerder met als resultaat dat 22% van de Duitse werknemers minder dan 10,2 euro per uur verdient. Meer dan 10% van de Duitse werkenden komt niet aan een inkomen van 400 euro per maand. Dat is wat een ‘ontvette’ en ‘soepele’ arbeidsmarkt betekent: miserie en armoede voor de werkenden, mooie winsten voor de grote aandeelhouders.
Concreet wil Fons Leroy het ontslagrecht en de loonvorming aanpakken. De ontslagvergoedingen liggen volgens hem veel te hoog. “De nadruk moet liggen op hertewerkstelling, zodat de ontslagen werknemer snel van werk naar werk gaat.” Op een ogenblik dat er minder werk te vinden is – waar moeten bijvoorbeeld de duizenden autobouwers die door Ford aan de deur gezet worden ‘snel’ aan het werk gaan? – betekent deze maatregel vooral dat de verworven rechten van werkenden worden afgebouwd. Een ontslagvergoeding is als bescherming van werkenden afgedwongen. Als Leroy dit nu aanhaalt, is het wellicht deels ingegeven door de discussie over een eenheidsstatuut voor werklieden en bedienden. Deze discussie zal normaal gezien dit jaar tot een conclusie komen, vanaf juli 2013 zijn alle werkenden in principe bedienden met een bijhorende ontslagbescherming.
Hiernaast chargeert Leroy ook op het principe van anciënniteitsverhogingen: wie langer ergens werkt, krijgt meer loon. Dat wil Leroy vervangen door een loonvorming die sterker uitgaat van “productiviteit en competenties”. Met andere woorden: afstappen van een collectieve bepaling van lonen en meer individuele willekeur. Het feit dat onder meer lonen collectief onderhandeld worden, maakt dat de werkenden sterker staan. Deze solidariteit wil Leroy breken. En meteen jongeren tegen ouderen opzetten is ook altijd nuttig om een ‘generatieconflict’ te creëren.
Op het kabinet van minister van Werk De Coninck (SP.a) werden de opmerkingen van Leroy deels van tafel geveegd, “Helemaal vanaf nul beginnen, dat is onmogelijk in de maatschappij en in de politiek. Zoiets gaat stap voor stap. En er zijn wel degelijk een reeks hervormingen aan de gang.” Over de richting van de ‘hervormingen’ zijn het kabinet en de VDAB-topman het eens: minder rechten voor de werkenden. Het kabinet stelt dat er al maatregelen genomen zijn, onder meer inzake de afbouw van het brugpensioen. De minister zou blijkbaar nog sneller willen gaan met de sociale afbraak, maar “de sociale partners moeten ook mee willen.”
Langs de kant van de werkgevers en hun belangen woedt de discussie over hoe ze een stap verder kunnen gaan: met welk ritme worden de verworvenheden en sociale rechten van de werkenden aangepakt? Het wordt hoog tijd dat er ook langs onze kant een discussie is over hoe we ons daartegen zullen verzetten en hoe we bestaande verworvenheden het beste kunnen verdedigen, gekoppeld aan vooruitgang (zeker voor de lage lonen en uitkeringen).