Vandaag werden we wakker in een land met een openbare bank. De Belgische staat neemt Dexia Bank België over voor 4 miljard euro. Samen met het waardeverlies van de aandelen van de overheden, wordt 8 miljard in Dexia gestoken. Tevens wordt 54 miljard euro waarborg gegeven voor de ‘restbank’, door sommigen al omgedoopt tot Toxia. Op een weekend tijd vond de regering (nog steeds van lopende zaken…) 58 miljard euro. Als het om tekorten in de kinderopvang, onderwijs of sociale zekerheid gaat, zijn er nooit middelen.
De regering wil de bevolking geruststellen. Premier Leterme en minister Reynders stelden dat de regering een ‘correcte prijs’ betaalt voor Dexia Bank België en er wordt veiligheidshalve van uitgegaan dat de staatswaarborg van 54 miljard euro, goed voor 15% van het bbp of van alles wat in ons land op een jaar wordt geproduceerd, niet wordt aangesproken.
Leterme hoopt zelfs dat de staatswaarborg winst zal opbrengen. Dat het om een wel bijzonder risicovolle belegging gaat, wordt onder de mat geveegd. Is er dan geen reden om de restbank een ‘bad bank’ te noemen of ‘Toxia’ (naar de aanwezigheid van toxische beleggingen)? De overheidsgaranties veranderen niets aan het toxische karakter van de Dexia-beleggingen in onder meer Griekenland. Feit is dat de regering ons nu allemaal borg stelt en dit met gemeenschapsgeld: 5.000 euro per Belg (54 miljard euro waarborg voor 11 miljoen Belgen).
De ratingkantoren zullen er vlug bij zijn om de kredietwaardigheid van België te verlagen nu een hoop onzekere kredieten door een staatsgarantie worden ondersteund. Ivan Van de Cloot van Itinera stelde al: “De vraag is niet of de rating verlaagd zal worden, wel hoe groot die ratingverlaging zal zijn”. Het verhaal dat de gemeenschap aan een ‘bad bank’ zal verdienen, wordt in economische kringen blijkbaar niet ernstig genomen.
Daarnaast blijft er de 4 miljard die voor Dexia Bank België wordt uitgetrokken. Leterme kondigde eerder aan dat tot 8 miljard moet worden bespaard vanaf 2012. Zal dat bedrag nu naar boven herzien worden? Alleszins is 4 miljard euro ongeveer zes keer de winst van Dexia Bank België in 2010, op korte termijn zal die 4 miljard dus niet terugbetaald worden via Dexia Bank België. Hoe Leterme en Reynders het ook draaien of keren: de gemeenschap en dus wij allemaal zullen hiervoor een prijs betalen. Dat een niet verkozen regering van lopende zaken ons allemaal tot dergelijke bedragen kan verbinden, doet uiteraard ook vragen rijzen.
Tenslotte zullen wij ook mee betalen door het waardeverlies van onder meer de Gemeenteholding, een belangrijke aandeelhouder van Dexia. Dit waardeverlies betekent dat de gemeenten minder middelen hebben. Het gaat om 2 miljard euro. De federale en regionale regeringen hebben als aandeelhouder bovendien een waardeverlies van 1,9 miljard euro geleden. De prijs die de gemeenschap betaalt, bedraagt dus eerder 8 miljard euro. En dat komt naast/bovenop de geplande besparingen van 8 miljard euro.
De directie van Dexia Bank België blijft intussen gewoon zitten. Leterme had het op de radio even over de ’ex-politicus Dehaene’ die daar zetelt, alsof de man geen riante vergoeding als Europees Parlementslid binnen haalt. In vergelijking met het graantje dat Dehaene bij Dexia meepikt (eerder een graanschuur dan een graantje), is die parlementaire vergoeding wellicht peanuts. Door de huidige directie de continuïteit te laten verzekeren, maakt de regering meteen duidelijk dat Dexia Bank België een openbare bank wordt met een privaat management.
Binnen het kader van het huidige systeem is dat de enige openbare bank die mogelijk is. Naast de financiële haaien en speculanten een ‘eerlijke’ bank opzetten, maakt al evenmin veel kans. Coöperatieve initiatieven uit het verleden komen vandaag evenzeer in de problemen. We mogen niet vergeten dat de Groep Arco in 1935 vanuit de christelijke vakbeweging werd opgezet om de financieel-economische belangen van de aandeelhouders te verdedigen. Vandaag zit Arco als onderdeel van Dexia evenzeer in de problemen. Net zoals de gemeenten en de overheid heeft ook Arco niets ondernomen tegen het gokken en speculeren van Dexia.
Zoals wij steeds hebben gesteld, volstaat een openbare bank niet. Het is noodzakelijk om de volledige sector uit de handen van de speculanten en bankiers te halen. De volledige sector moet in publieke handen komen, maar niet om door enkele bankiers, speculanten of andere ex-politici opgedeeld te worden in een verliespost voor de gemeenschap en een winstgevend geheel dat nadien aan de private sector kan verkocht worden. De sector moet in handen komen van de gemeenschap, dit betekent dat het personeel en de arbeiders en hun gezinnen in het algemeen het beheer en de controle in handen moeten krijgen.
Wij pleiten voor een nationalisatie zonder schadevergoeding voor de grote aandeelhouders. Enkel kleine aandeelhouders kunnen op basis van bewezen behoeften een vergoeding krijgen. Uiteraard willen we niet dat mensen die hun pensioen wat dachten aan te vullen met de opbrengst van een paar aandelen nog dieper in de put worden geduwd. Maar de grote aandeelhouders hebben al genoeg verdiend op onze kap.
Een publieke financiële sector moet breken met de huidige gang van zaken waarbij wordt gegokt met onze middelen. De sector moet ons spaargeld bewaren en waar nodig kredieten aanbieden om gezinnen en de gemeenschap toe te laten om te investeren in onze toekomst, onder meer door publieke werken.
Dit is niet waar de Belgische, Franse en Luxemburgse regeringen naartoe willen. Zij willen ons laten betalen voor het restafval van de speculanten die een hand boven het hoofd worden gehouden om nadien opnieuw met de winstgevende delen te kunnen gaan lopen. De traditionele politici en de financiële haaien vormen een pot nat. Als we willen vermijden dat wij moeten opdraaien voor hun crisis, zullen we een eigen politieke stem moeten verwerven en een krachtsverhouding opbouwen tegen de dictatuur van het kapitaal.
Lees ook:
- “Bad bank” om schulden te collectiviseren en winsten veilig te stellen? (5 oktober)
- Breng de banken in publieke handen (3 oktober)
- Bankencrisis heeft ook gevolgen voor de gemeenten (26 juli)