De werkgeversfederatie haalt Peter Hartz naar ons land om een uiteenzetting te geven over het Duitse model van lage lonen en vervolging van de werklozen. Op 21 september zal de veroordeelde ex-topman van Volkswagen een key-note spreker zijn op het VBO-forum. Hartz was niet alleen de architect van het asociale Duitse model, zelf kwam hij in opspraak omdat hij leden van de ondernemingsraad omkocht met plezierreisjes en prostituees. Kortom, een uitstekende spreker voor de Belgische ondernemers.
Zelf volgen we de uitnodigingen van het VBO niet bepaald, maar de website apache.be wees op het feit dat Hartz een centrale spreker is op het geplande VBO-Forum. Het VBO reageerde op het bewuste artikel met de stelling dat Hartz “louter en alleen gastspreker is omdat hij de geestelijke vader is van de arbeidsmarkthervormingen in Duitsland”. En die hervormingen ziet het VBO als een voorbeeld voor België. Inzake de veroordeling van Hartz beperkt het VBO zich tot de melding dat: “Het Duitse gerecht zijn werk gedaan heeft”.
Het VBO is een weinig verrassende aanhanger van het Duitse model van lage lonen en repressieve vervolging van werklozen. Hartz gaf zijn naam aan de plannen ‘Hartz IV’ waartegen tien jaar geleden maandenlang werd betoogd. Door deze hervorming, doorgevoerd door een sociaal-democratische kanselier, Gerhard Schröder, moeten werklozen rondkomen met amper 350 euro per maand (in 2009 opgetrokken tot 364 eur). Werklozen moeten om het even welke job aanvaarden, ze krijgen daarvoor vaak slechts 1 euro per uur bovenop de werkloosheidsuitkering. Dergelijk beleid van lage lonen en ondermijning van de levensstandaard is wat het VBO ook in ons land wil.
In de aankondiging van de toespraak door Hartz stelt het VBO dat Duitsland “sterk presteert op het vlak van economische groei, concurrentiekracht, export en innovatie, én op het gebied van werkgelegenheid”. Er wordt aan toegevoegd: “hun aandeel ‘working poor’ ligt onder het West-Europese gemiddelde”. Dat laatste was ook een argument van VBO-topman Timmermans in een reactie op Günther Walraff die het Duitse model bekritiseerde met de stelling “we worden stilaan een onderontwikkeld land”.
Het klopt: het aantal werkende armen ligt niet boven het Europese gemiddelde. Maar dankzij de hervormingen van het Duitse model dat het VBO zo aanprijst, is het aantal werkende armen wel van 4,8% tot 6,8% gestegen. De kloof tussen de rijkste en armste Duitsers nam spectaculair toe in dezelfde periode en intussen is 15% van de Duitse bevolking arm. Tussen 2005 en 2009 nam het aantal personen met risico op armoede toe met 2.630.000, een stijging met 26,4%, tot 12,6 miljoen. Het VBO vraagt zich af hoe dat ook in ons land kan gerealiseerd worden.
Tegen de hervormingen van Hartz en Schröder werd begin deze eeuw wekenlang betoogd. Er waren massale ‘maandagbetogingen’ en ook nationale acties. Werklozen kwamen op straat, maar ook werkenden betoogden omdat ze wisten dat de aanval op de werklozen alle arbeids- en loonsvoorwaarden onder druk zou zetten. Dat was een correcte vaststelling: tussen 2000 en 2009 zijn de reële lonen in Duitsland effectief met 4,5% gedaald. Het protest in Duitsland kreeg destijds jammer genoeg geen volledige syndicale ondersteuning. De vakbondsleiding organiseerde het verzet niet, waardoor het uiteindelijk uitdoofde. Maar intussen is het resultaat wel dat de vakbonden steeds meer ondermijnd worden.
Peter Hartz was samen met Schröder de architect van het besparingsbeleid. Hartz was voorheen human-resources verantwoordelijke bij Volkswagen. Daarbij werden leden van de ondernemingsraad omgekocht met plezierreisjes en luxe-prostituees. Ook verantwoordelijken van de vakbond lieten zich omkopen door Hartz en co. Vakbondsman Klaus Volkert, de voorzitter van de ondernemingsraad, werd tot twee jaar cel veroordeeld omdat hij smeergeld en voordelen in natura van de directie aanvaardde. Ook Peter Hartz werd veroordeeld, hij kreeg een boete van meer dan een half miljoen euro opgelegd en een voorwaardelijke gevangenisstraf van twee jaar wegens omkoping en corruptie. Hartz gaf zijn schuld toe waardoor hij niet in de gevangenis moest.
Nu komt deze veroordeelde crimineel de Belgische ondernemers ideeën geven hoe ze hun werknemers harder kunnen uitbuiten. De centrale lessen van Hartz lijken daarbij te zijn: pak de zwaksten aan door hen in armoede en wanhoop onder te duwen en pak daarnaast de gewone werkenden aan door diegenen die hen zouden moeten vertegenwoordigen om te kopen en mee in het besparingsbad te trekken.
Misschien kunnen de vakbonden het bezoek van Hartz aangrijpen om actievoerders die de maandagbetogingen tegen Hartz IV animeerden naar ons land te halen en om het ‘Duitse model’ op een actieve en offensieve wijze te bestrijden?