Onze Mexicaanse kameraden hebben ons geïnformeerd over de dood van Esteban Volkov, de kleinzoon van Trotski die aanwezig was, en zelf gewond raakte, bij twee moordpogingen van stalinistische agenten op Trotski in zijn toenmalige huis in ballingschap in Mexico. De tweede poging was succesvol. Sindsdien heeft Esteban Volkov zijn leven gewijd aan het levend houden van de ideeën van zijn grootvader en het onderhouden van hun huis in Coyoacán als een gedenkteken voor de grote revolutionair.
Toen het stalinistische regime ineenstortte en de “perestrojka” en “glasnost” van Mikhail Gorbatsjov in een stroomversnelling kwamen, sprak Esteban in 1988 op de “Militant Rally” (georganiseerd door Militant) in Londen. Dit had een diep persoonlijke herinnering aan het leven van zijn grootvader kunnen zijn, maar Esteban deed wat Trotski zelf zou hebben gedaan door de zaal toe te spreken met een politieke analyse van het stervende stalinistische regime.
Esteban zou blij zijn geweest te ontdekken dat slechts drie jaar na zijn toespraak leden van het CWI (nu ISA) betrokken waren bij de eerste publicatie in de Sovjet-Unie van Trotski’s “Verraden Revolutie” in een oplage van 100.000 exemplaren. Om met respect stil te staan bij het overlijden van Esteban, publiceren we de toespraak die hij hield op de Militant Rally in 1988.
Leon Trotski rehabiliteren
“Ik wil iedereen die deelneemt aan deze belangrijke gebeurtenis hartelijk en broederlijk groeten. We kijken met belangstelling naar de veranderingen die Gorbatsjov doorvoert in de Sovjet-Unie, die nieuwe wegen openen en het einde lijken in te luiden van een van de meest sinistere hoofdstukken in de geschiedenis van deze eeuw: het stalinistische tijdperk.
“Tegelijkertijd roep ik alle landen die gebaseerd zijn op nationalisatie van de productiemiddelen op om terug te keren naar de weg van het echte socialisme, gebaseerd op vrijheid en arbeidersdemocratie, en om de historische waarheid volledig te herstellen.
“Na de grote overwinning in Rusland in oktober 1917 van ‘s werelds eerste proletarische socialistische revolutie, met succes geleid door de Bolsjewistische partij met Lenin en Trotski aan het hoofd, werd het proces van historische vooruitgang tijdelijk tot stilstand gebracht, waarbij de revolutie werd beperkt binnen de grenzen van haar nationale grenzen. In de context van enorme tekorten en een achtergebleven situatie leidde dit tot de contrarevolutie onder leiding van Jozef Stalin.
“Dit leidde tot een van de meest barbaarse tirannieën in de geschiedenis die een kolossaal obstakel werd voor de totstandkoming van het echte socialisme op onze planeet. Om terug te keren naar de weg van het echte socialisme is het van vitaal belang om zonder ‘mitsen’ en ‘maren’ alle kwaadaardige leugens, vervalsingen, verraad, tirannie en misdaden van het stalinistische regime aan de kaak te stellen.
“Zwijgen betekent medeplichtigheid. Deze methoden en procedures, die meer passen bij de inquisitie en het tsarisme dan bij de idealen van het marxisme, moeten worden uitgeroeid. Van de eindeloze verraadpraktijken en misdaden van het stalinistische regime tegen het socialisme en de mensheid moeten we de volgende noemen:
“De afschaffing van alle vrijheid van meningsuiting, democratie en de politieke macht van de arbeidersklasse binnen de Sovjet-Unie;
“Het opleggen van een systeem van leugens en laster op alle niveaus en het vervalsen van de geschiedenis als een ‘algemene methode’;
“Het opgeven van het internationalisme en het verraad van de arbeidersklasse, het sluiten van overeenkomsten en allianties met haar meest gemene vijanden – Tsjang Kai Sjek, Hitler, Batista en anderen. Het sturen van tien tot vijftien miljoen Sovjetburgers om als slaven te werken in dwangarbeiderskampen in de meest onherbergzame gebieden van de Sovjet-Unie. Deze dwangarbeid, die werd gebruikt voor grote bouwprojecten in de infrastructuur van het land, was een belangrijke pijler van de Russische economie in die tijd.
“De uitroeiing van alle bolsjewistische kameraden van Lenin en de vernietiging van grote delen van de toenmalige Communistische Partij, die schuldig werden bevonden aan de meest absurde beschuldigingen, en de moord op de beroemdste leiders na de groteske farce van de beruchte Moskouse processen.
“De moorddadige arm van Stalin reikte ver weg naar Mexico om de stem van die revolutionaire marxist, Lenins naaste medewerker en organisator van het Rode Leger, het zwijgen op te leggen: Leon Trotski.
“In zijn paranoia onthoofde Stalin zelfs het Rode Leger door kort voor de invasie van Hitler de meest briljante en ervaren generaals en officieren te executeren. Hierdoor was het land vrijwel weerloos tegenover de nazi’s, wier legers er zonder veel moeite in slaagden door te dringen tot in het hart van Rusland, letterlijk aan de poorten van Moskou arriveerden en kolossale verliezen en grenzeloze verwoesting aanrichtten. In feite werden de nazi’s in deze eerste fase van de oorlog alleen tegengehouden door logistieke problemen in de uitgestrektheid van Sovjet-Rusland en de komst van ‘generaal winter’. Door het voortbestaan van de Sovjet-Unie in gevaar te brengen, pleegde Stalin hoogverraad. Heel anders was de rol van Leon Trotski toen hij het Rode Leger oprichtte en de succesvolle terugslag leidde tegen de vijandelijke legers die de jonge Sovjetstaten op alle fronten aanvielen.
“Nog een andere misdaad van Stalin en het systeem dat hij verpersoonlijkte was het smoren van het onuitputtelijke potentieel voor menselijke creativiteit dat voortkwam uit het enthousiasme van een echte socialistische samenleving, die werd verhinderd om te ontstaan.
“Veel van de misdaden van het stalinisme lezen meer als gruwelijke romans dan als geschiedenis van de 20e eeuw. Deze gebeurtenissen hebben miljoenen onschuldige slachtoffers achtergelaten die dringend gerechtigheid eisen voor de rechtbank van de geschiedenis. De namen van elk slachtoffer moeten bekend worden gemaakt. Er mag geen verder uitstel zijn om hen te zuiveren van alle laster en valse beschuldigingen; hun families moeten worden gecompenseerd, materieel of moreel, voor de schade en het lijden dat hen zo onrechtvaardig is aangedaan.
“Het menselijk verstand is het meest wonderbaarlijke instrument dat de mensheid bezit, maar het kan niet gedijen in een donkere en bedompte kerker. Motivatie, informatie en communicatie zijn essentieel. Dit heeft Stalin nooit begrepen – of misschien begreep hij het maar al te goed! Om terug te keren naar het echte socialisme is het van vitaal belang om vrij te kunnen denken, spreken en discussiëren en het recht uit te oefenen om democratisch te beslissen en te stemmen op alle niveaus van het Sovjetleven.
“De historische waarheid over de hoofdrolspelers moet naar voren komen, in het bijzonder over de man die tweemaal voorzitter was van de Sovjet van Petrograd, Lenins intieme medewerker, de organisator van het Rode Leger – de Russische revolutionair en marxistische theoreticus, Leon Trotski.
“Die ontembare verdediger van de arbeidersklasse, een van de sleutelfiguren in de overwinning van de Russische revolutie en de oprichting van de Sovjet-Unie, was de eerste man die de afwijkingen en het verraad van Jozef Stalin tegen de ideeën van het marxisme en de Oktoberrevolutie aan de kaak stelde. Hij voerde er een onverbiddelijke strijd tegen en werd daarom de meest vervolgde revolutionair ter wereld.
“Opdat de glasnost geloofwaardig en succesvol zou zijn, mogen er geen verboden gebieden zijn. Leon Trotski moet nu bevrijd worden van de lawine van valse beschuldigingen, leugens, laster en valsheid in geschrifte die meer dan een halve eeuw over hem en zijn ideeën in Rusland en andere misvormde arbeidersstaten is uitgestort. Gerechtigheid eist dat hij nu de plaats inneemt die hij verdient in de geschiedenis van de Sovjet-Unie. Zijn werken, geschriften en politieke stellingen moeten gepubliceerd, vrij besproken en objectief geëvalueerd worden, net als de geschriften van anderen die een rol hebben gespeeld in de Russische revolutie en in het universele menselijke denken.
“De ideeën van het marxisme hebben geenszins hun toepasbaarheid verloren. De kapitalistische maatschappij heeft onvoorstelbare kennis en wetenschappelijke ontwikkeling voortgebracht, maar toch heeft ze de formule om honger, ellende en onrechtvaardigheid van onze planeet uit te roeien niet gevonden en zal ze die ook nooit vinden. Integendeel, het heeft het menselijk ras op de rand van een hels atoomconflict geplaatst.
“Het alternatief is een sociaaleconomisch systeem waarin de mensheid haar eigen lot in handen heeft en niet slechts een object is dat gebruikt en weggegooid kan worden. Echt socialisme of barbarij – dat is de keuze waar we voor staan.”