De dag na de ‘Zwarte Vrijdag’, toen de waarde van de aandelen en in het bijzonder die van de Italiaanse banken op de beurs van Milaan in elkaar stortten, hield Controcorrente (het CWI in Italië) een meeting in Genua waarop een 80-tal aanwezigen waren. De dieper wordende crisis van het kapitalisme was het centrale thema van de discussie samen met de kwestie van het organiseren en coördineren van de strijd voor een alternatief in Italië en de rest van de wereld.
“De tiende verjaardag van de anti-G8-protestacties in Genua is geen reden om te feesten, maar wel om te discussiëren”, aldus de organisatoren van de meeting. Het was de bedoeling om een aantal lessen te trekken uit de concrete ervaringen van militanten van Controcorrente die betrokken zijn bij belangrijke strijdbewegingen in het land alsook om de algemene situatie in het land te bediscussiëren.
Patrizia Granchelli uit Milaan beschreef bijvoorbeeld de steeds hardere werkomstandigheden bij de geliberaliseerde postdiensten. Nicoletta Dosio, een gekende leider van de campagne tegen de hogesnelheidstrein in de Val di Susa, had het over de acties van de afgelopen weken (lees hier ons artikel daaromtrent). Ze had het onder meer over een betoging met 20.000 deelnemers tegen de hogesnelheidstrein een dag eerder (op 8 juli) in Turijn. Bruno Manganaro, een woordvoerder van de scheepsherstellers van Fincantieri, benadrukte de noodzaak van internationale solidariteit. Giuliano Brunetti sprak over de jongerenacties in Italië na de eerdere protesten in Spanje en Portugal en de algemene stakingen in Griekenland.
Er waren enkele internationale sprekers zoals de Amerikaanse anti-oorlogsactiviste Cindy Sheehan en het Ierse socialistische parlementslid Joe Higgins. Zij trokken de dagen voordien naar de acties in Val di Susa waar ze bijzonder warm werden onthaald. Beiden benadrukten hun respect voor de moedige en vastberaden campagne in de vallei. Op de meeting in Genua spraken Sheehan en Higgins over de strijdbewegingen in hun landen.
Voor de meeting was er een lokale televisiezender die een half uur live uitzond met interviews van Joe Higgins en Cindy Sheehan alsook van Bruno Manganaro en de organisator van Controcorrente, Marco Veruggio. Een deel van dat materiaal werd later op de dag opnieuw uitgezonden op de zender. Er waren ook journalisten van een aantal kranten aanwezig.
Onder de aaanwezigen ook de ouders van Carlo Giuliano, de jonge anti-kapitalistische betoger die in 2001 in Genua werd vermoord. Ook aanwezig was Giorgi Cremaschi, de voormalige leider van de metaalbond Fiom. Hij leidde een film over de strijd bij Fincantieri in. Daarbij legde hij minutieus uit hoe de grote vakbonden steeds meer akkoorden sluiten waarbij ze de belangen van de arbeiders aan de kant schuiven. Er is strijd daartegen nodig en Fiom zal verder vooraan staan in deze strijd.
De aanwezige vakbondsmilitanten waren erg opgezet met de tussenkomst van Cremaschi. Er waren onder meer vakbondsmilitanten van het openbaar vervoer in Genua. Net zoals bij Fincantieri slaagden zij er in om een aantal voorgestelde afdankingen tegen te houden. De militanten wilden niet alleen ervaringen uitwisselen, maar waren ook erg geïnteresseerd in het werk en de ideeën van Controcorrente en het CWI.
Lucy Redler van Sozialistische Alternative (SAV, Duitsland) trok gelijkenissen tussen het massaprotest tegen Stuttgart 21 en het protest in de Val di Susa. Ze had het ook over de ontwikkelingen binnen Die Linke. Lucy benadrukte de noodzaak van degelijke analyses van gebeurtenissen om klaar te staan voor wat komt. Het falen van het kapitalisme om antwoorden te bieden op de huidige crisis zonder zware opofferingen van de arbeiders en jongeren te eisen, is de achterliggende reden voor het stormachtige karakter van de huidige periode en het grote “besmettingsgevaar” bij massarevolte.
Marco Veruggio besloot de discussiedag en benadrukte daarbij dat er nood is aan een nieuwe politieke kracht die de belangen van de arbeiders en armen centraal stelt. Hij verwees naar ervaringen in andere landen waar zogenaamde arbeiderspartijen niet onafhankelijk zijn ingegaan tegen de politieke vertegenwoordigers van het patronaat. De eerste ontgoocheling kwam er met de partij van Lula in Brazilië, vandaag een loyale uitvoerder van het beleid dat de kapitalisten wensen.
Dichter bij huis was er de ervaring met de Rifondazione Comunista (Communistische Herstichting) in Italië. Veruggio wees op de verbazingwekkende verklaring van Paulo Ferrero, secretaris van wat overblijft van de PRC. Volgens Ferrero zal de PRC een centrum-linkse coalitieregering steunen en er niet tegen stemmen, ook al is er kritiek op het beleid van deze coalitie. Eerder op de discussiedag werd aangegeven hoe het anders kan: de secretaris van de PRC in Genua had trots uitgelegd hoe de lokale partij-afdeling had beslist om met alle gemeenteraadsleden van de partij uit de besparingscoalitie te stappen.
Marco verwees, net zoals andere sprekers, naar de slogans van de G8-protestacties tien jaar geleden. De antiglobaliseringsbeweging is er niet in geslaagd om de wereld te veranderen, het bleef bij een vage oproep als “een andere wereld is mogelijk”. Dat is correct, maar een wereld zonder armoede, oorlog, honger en milieurampen kan enkel door op te komen voor een socialistische wereld.
Een aantal sprekers stelden dat het niet volstaat om ons programma te beperken tot oproepen om de rijken zwaarder te belasten. Dat zal onder het kapitalisme niet in de praktijk worden gebracht. Het komt er eerder op aan dat we de sleutelsectoren zelf onder publieke controle plaatsen. De banken en grote bedrijven nationaliseren onder democratische arbeiderscontrole is de enige manier om de economie te plannen en democratisch te beheren via verkozen vertegenwoordigers van de arbeiders en de gemeenschap.
De discussiedag van afgelopen zaterdag was een belangrijke stap vooruit in het versterken van het profiel van Controcorrente in Genua en de rest van het land. Een 17-jarige anti-fascistische activist had een nachttrein uit de buurt van Abruzzo genomen om te kunnen deelnemen. Hij was bijzonder opgezet om te kunnen discussiëren met strijdmakkers die hem nieuwe inzichten bijbrachten. Er zijn heel wat uitdagingen voor consequente marxisten en militante arbeiders, zoals diegenen die op de discussiedag van Controcorrente aanwezig waren.
Italië bevindt zich eens te meer in stormachtige wateren. De regering-Berlusconi hangt in de touwen. De regering leed een zware nederlaag bij recente referenda en er werd nu geprobeerd om het besparingsplan over de komende algemene verkiezingen te tillen. Deze verkiezingen zouden wel eens heel wat sneller kunnen komen dan de geplande datum in 2013.
Het vertrouwen in de mogelijkheid van Italië om de schulden af te betalen is nu in elkaar gestort. Het vooruitzicht van een faillissement van de derde grootste economie van Europa met een van de grootste overheidsschulden ter wereld, zorgt voor paniek onder bankiers en kapitalisten. Zij eisen van de Italiaanse regering onmiddellijk harde besparingsmaatregelen. Dat was de reden van het conflict tussen financieminister Tremonti en Berlusconi die van Tremonti beweert dat hij geen “teamspeler” is. Tegen de achtergrond van de zware besparingsmaatregelen wordt ook een hete herfst waarschijnlijk, zelfs indien de vakbondsleiders dit proberen te vermijden.
Tien jaar geleden, ten tijde van het protest tegen de G8 in Genua, stelde de Britse krant The Guardian in een edito: “De eerste regering van Berlusconi in 1994 hield het negen maanden vol. De Italianen moeten zich stilaan de vraag stellen hoe lang hun stuntman het nu zal volhouden” (13 augustus 2001). De toen nog relatief jonge arbeiderspartij PRC slaagde er niet in om de uitdagingen aan te gaan en een massale kracht uit te bouwen in een strijd tegen het kapitalisme.
Na de verkiezingen van 2006, waarin Berlusconi een nipte nederlaag leed, vervoegde de PRC een centrum-linkse regering die het beleid van de bankiers en patroons voort zette. Dat leidde tot een dramatische ineenstorting van de steun voor de PRC. Bij de laatste verkiezingen in 2008 verloor de partij al haar zetels in het parlement. Op lokaal vlak werd deelgenomen aan principeloze allianties en coalities die besparingen doorvoerden. Op een ogenblik dat Berlusconi bijzonder gehaat is, slaagde de partij er niet in om het verzet van de arbeiders en jongeren tegenover de premier en zijn bende te organiseren. Er is nood aan een nieuw initiatief van vakbondsmilitanten en linkse activisten om een onafhankelijke en principiële vertegenwoordiging van de arbeiders te hebben waarmee een politiek verlengstuk kan worden geboden aan de strijd die de komende periode ongetwijfeld hard zal opflakkeren.