Donderdag 30 juni om 6u aan de poorten van BRC, Scheldelaan 490, Antwerpen Haven 663
Donderdagochtend vindt voor de poorten van raffinaderij BRC aan de Antwerpse Scheldelaan een belangrijke actie plaats. De Zwitserse directie heeft het niet op vakbonden en collectieve acties begrepen en probeert daarom een stakingsactie op individuele wijze te sanctioneren. Drie arbeiders, waaronder twee delegees, werden afgedankt omwille van het collectieve verzet tegen het uitblijven van een akkoord over de lonen en arbeidsvoorwaarden in de petroleumsector.
De directie beweert dat de drie zich hebben misdragen in het kader van de stakingsacties op het bedrijf tegen het uitblijven van een akkoord in de sector. De vakbonden weerleggen dit. In feite erkent de directie in de wijze waarop de drie werden afgedankt dat de ingeroepen redenen niet terzake deden. De drie werden niet op basis van een dringende reden afgedankt (waarbij een procedure voor de rechtbank moet worden gevolgd om de dringende reden erkend te krijgen), maar er werd gewoon eenzijdig een einde aan de arbeidsovereenkomst gemaakt. De werkgever moet hierdoor een fikse opzegvergoeding betalen. Een ontslag wegens dringende reden zou, indien de reden erkend wordt door de rechtbank, goedkoper zijn voor het bedrijf. Maar blijkbaar is de directie er niet zeker van dat het de aangehaalde ‘redenen’ hard kan maken.
Intussen blijven de drie wel afgedankt. En dat werpt, een jaar voor de volgende sociale verkiezingen, vragen op die van belang zijn voor de volledige vakbeweging. De bescherming van delegees tegen ontslag, zeker in het kader van syndicale activiteiten, blijkt zo lek als een zeef te zijn. In kleinere bedrijven maakt de dreiging om een fikse opzegvergoeding te moeten betalen misschien indruk, maar in grote multinationale bedrijven die miljardenwinsten boeken, is dat niet het geval. Als de Zwitserse directie van BRC vandaag beslist om de drie arbeiders, waaronder twee delegees, gewoon aan de deur te zetten dan komt daar, mits betaling, mee weg.
Dit is niet de eerste keer dat delegees worden afgedankt. Hoe gaan we binnen de vakbonden de strijd tegen het afdanken van delegees voeren? Die vraag werd de afgelopen jaren al meermaals opgeworpen. Er zijn wel telkens solidariteitsacties tegen het afdanken van delegees, maar wordt het geen tijd om een stap verder te gaan?
Officieel is er de mogelijkheid van reïntegratie van een delegee die ten onrechte werd afgedankt. Als de rechtbank de ingeroepen dringende reden niet erkent, is er de keuze tussen heropname of uitbetaling. Doorgaans wordt voor de laatste optie gekozen, ook al zijn er uitzonderingen. Ook bij een eenzijdige beëindiging van de arbeidsovereenkomst zoals bij BRC het geval is, kan formeel een reïntegratie worden gevraagd. Het resultaat van die vraag is enkel dat een hogere vergoeding aan de ontslagen delegees moet worden betaald. Wordt het geen tijd om de keuze over de heropname van een delegee niet langer aan het patronaat over te laten? Zolang reïntegratie een vrijblijvende keuze blijft, zal het quasi nooit in de praktijk worden afgedwongen.
De vergoeding die moet worden betaald aan delegees die ten onrechte werden afgedankt, is mee afhankelijk van de periode tot aan de daaropvolgende sociale verkiezingen. Dit betekent dat een dergelijk ontslag goedkoper wordt naarmate de volgende sociale verkiezingen dichterbij komen. Vooraleer de beschermingstijd voor de kandidaten bij de volgende verkiezingen ingaat, vallen er dus nog zaken te doen voor bedrijven die van bepaalde delegees af willen geraken. Ook op dit vlak is een aanpassing noodzakelijk, zodat er geen ‘soldenperiode’ bestaat waarin afdanken van delegees goedkoper is.
De mobilisatie van morgenvroeg moet worden aangegrepen om een grondige discussie te voeren over de strijd voor een betere bescherming van delegees en voor het afdwingbaar maken van de reïntegratie van ten onrechte afgedankte delegees. Daarbij zullen er juridische voorstellen moeten worden gedaan (waarbij kan worden verwezen naar regelingen waarbij een werkgever eerst toelating van de rechtbank moet krijgen vooraleer een ontslag om economische of dringende redenen kan en het fors bestraffen van bedrijven die de verplichte reïntegratie van delegees niet naleven), maar de strijd zal worden beslecht door mobilisatie en het uitbouwen van een krachtsverhouding. Op die manier werd het recht op staken en de bescherming van de delegees afgedwongen en het is ook de enige manier waarop we deze rechten efficiënt zullen kunnen verdedigen.
De nationale mobilisatie van donderdag 30 juni is een eerste stap, maar er zullen verdere nationale stappen moeten worden ondernomen en dit over de verschillende sectoren en vakbonden heen. Misschien kan ABVV-voorzitter De Leeuw donderdagochtend aan de poorten van BRC een initiatief in die richting aankondigen? En misschien kan ACV-voorzitter Cortebeeck zijn positie van ondervoorzitter van de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) aanwenden om schendingen van het recht op collectieve actie (zoals voorzien in het Verdrag nr. 98 van de IAO) in ons land effectief aan te klagen? De vakbondsleiders moeten een nationaal initiatief nemen om een sluitende bescherming van delegees af te dwingen!
Wat is er gebeurd bij BRC?
Collega’s,
In de nacht van 12/06 werd er op BRC een ludieke actie gehouden, dit hield in dat van een 4 tal voertuigen die gebruikt worden door de directie om zich intern te verplaatsen op de raffinaderij, de wielen werden verwijderd. Dit was een symbolische daad, jullie storen zich al lang aan deze onverantwoorde manier van verplaatsen ook en vooral omdat jullie je moeten verplaatsen, geladen met materiaal, op de fiets, door weer en wind. Eveneens was dit natuurlijk ook bedoeld in het kader van de moeizame onderhandelingen over de sector-CAO.
Om te weten te komen wie betrokken was bij deze ludieke daad, heeft de directie het nodig gevonden om de portier (van een derde firma) te intimideren, onder druk te zetten om verklaringen af te leggen, om namen te geven van mensen die buiten de poort waren geweest, er is zelfs gedreigd met ontslag. Dit zijn maffia praktijken, wij zullen als vakbonden dan ook alles in het werk stellen om het op te nemen voor onze collega’s.
De directie heeft het nodig gevonden om in hun informatie aan jullie te zeggen dat, en ik citeer “ze hebben daarbij ook een beëdigd bewakingsagent gecompromitteerd en geïntimideerd”, in een andere verklaring heeft men het zelfs over “ook zijn gezin in de dag volgend op het incident door de werknemers in kwestie terug benaderd”.
Namens alle werknemersvertegenwoordigers op BRC kan ik met klem zeggen dat dit onwaar is, wat is er dan wel gebeurt. Er is inderdaad telefonisch contact genomen, en dit met de bedoeling om hem gerust te stellen, want hij vreesde voor zijn job. De eerste keer is meegedeeld dat betrokkene wegens nachtdienst nog sliep, de tweede keer wist zijn echtgenote te zeggen dat hij klaar stond om te gaan werken.
De verklaringen van de directie zijn een volledige verdraaiing van de feiten, zij weten ook dat ze met deze onzin, niemand om dringende reden kunnen ontslagen, op dat moment zouden zij immers door de arbeidsrechtbank ontmaskerd worden en zou blijken dat zij onzin aan het vertellen waren.
Om die reden zijn de drie werknemers ook niet ontslagen om dringende reden, maar heeft de directie gekozen om de arbeidsovereenkomsten met directe ingang te verbreken.
Op de verzoeningsvergadering van 21/06 die door de vakbonden met spoed bijeengeroepen, om te eisen dat de betrokken werknemers terug werden aangeworven, verklaarde de algemeen directeur van BRC, Marcel Massenhaurer afkomstig uit zwitserland , dat hij hier werkt volgens zijn Zwitsers model en zowel vakbonden als het stakingsrecht een probleem vindt op zijn bedrijf, en dat dergelijke problemen in Zwitserland onbestaanbaar zijn.
Wij laten het hierbij niet zitten en gaan dan ook op vrijdag 24/06 actie voeren aan BRC, vandaag, 22 juni worden op de vakcommissie petroleum die gezamenlijk met het ACV gehouden word de modaliteiten van de acties besproken.