Omikron variant. Dit systeem is echt niet in staat om pandemie te stoppen!

De nieuwe stam van Covid-19 (B.1.1.529) die werd aangetroffen in Botswana en Zuid-Afrika heeft de naam Omikron gekregen van de WHO, die het een zorgwekkende variant noemde. Sommige deskundigen omschreven het als de ‘ergste’ variant tot hiertoe. Net als de Delta-variant is zij uiterst overdraagbaar.

Door Dan O’Rourke (Socialist Party, ISA in Ierland)

Hoewel er nog enige hoop is dat het een minder schadelijke variant zal zijn en dat de huidige vaccins er effectief tegen zijn, zal het ontstaan van nieuwe varianten zeker doorgaan totdat het wereldwijde beheer van vaccins op een planmatige en democratische manier wordt aangepakt. Dit vereist de afschaffing van alle patenten op vaccins en de massaproductie en distributie van generieke vaccins.

De huidige gespreide en ongeorganiseerde aanpak van de wereldwijde uitrol van vaccins creëert de perfecte voedingsbodem voor mutaties. Dit aspect van de beheersing van overdraagbare ziekten is al lang bekend in de medische wetenschap en werd onderstreept in een onderzoekdocument dat afgelopen mei werd gepubliceerd door het National Center for Biotechnology Information in de VS, waarin het volgende werd verklaard: “Onze resultaten onderstrepen de noodzaak om de productie en distributie van COVID-19-vaccins te versterken en de prioritaire groepen en distributielocaties voor vaccinatie snel uit te breiden.”

Al in september 2020 riep Dr. Mike Ryan van de WHO de wereldleiders in de ontwikkelde economieën op tot een “eerlijke en billijke” aanpak van de uitrol van vaccins. Wij hebben steeds opgeroepen tot het schrappen van patenten op vaccins en voor de massale productie en distributie van generieke vaccins, voor meer investeringen in zorg en voor een democratisch geplande aanpak van de herhaalde opstoten van Covid-19.

De winsten van Big Pharma

Zoals we ook zagen bij de klimaatramp, komen wetenschap en menselijke behoefte onder het kapitalisme op de tweede plaats, na de winst en de hebzucht.

Als er een nieuwe ergere Covid-stam opduikt, zullen de eerstelijnswerkers opnieuw het gelag betalen terwijl duizenden sterven aan een ziekte die te voorkomen is. Opnieuw zullen mensen uit de arbeidersklasse en arme mensen, in het bijzonder migrantengemeenschappen, vrouwen en jongeren, het hardst worden getroffen.

Ondertussen hebben farmaceutische bedrijven miljarden aan overheidsgeld gekregen om nieuwe vaccins te ontwikkelen, terwijl ze zich vastklampen aan private winsten. Zo hebben onder meer Johnson & Johnson en Moderna meer dan 2,7 miljard dollar ontvangen om de kosten te dekken. Pfizer heeft 800 miljoen dollar ontvangen, en verwacht alleen al voor 2021 een omzet van 30 miljard dollar. De aandelenkoers van Moderna is tussen maart 2020 en maart 2021 met 320% omhoog geschoten.

Zelfs de twee farmaceutische bedrijven die vaccins verkopen zonder winstoogmerk hebben hun aandelenkoersen in de afgelopen twaalf maanden zien stijgen, wat de aandeelhouders een hoop onverdiende rijkdom heeft opgeleverd. Voor de grote farmaceutische bedrijven zijn pandemieën goed voor de zaken.

Kapitalistische organisaties zoals het Internationaal Monetair Fonds en de Wereldhandelsorganisatie werken zogenaamd samen met de WHO om tegen het einde van het jaar een (niet al te ambitieus) vaccinatiedoel van 40% van de bevolking in alle landen te bereiken. Uit de prognoses blijkt echter dat deze doelstelling bij lange na niet zal worden gehaald. Dit is nauwelijks een verrassing, aangezien de allesoverheersende prioriteit van het IMF en de WTO erin bestaat ervoor te zorgen dat het op winst gerichte marktsysteem op welke manier dan ook blijft functioneren, ook met het bestaan van Covid (het volledig uitroeien van Covid-19 zou immers een aanzienlijke verandering van het systeem vergen).

De pandemie beëindigen

Dit is des te frustrerender en tragischer omdat er talrijke voorbeelden zijn van een geplande, niet op winst gerichte aanpak om epidemieën en pandemieën uit te roeien. Niet in de laatste plaats de uitroeiing van polio. De bedenker van het poliovaccin, Jonas Salk, koos ervoor geen winst te maken met het vaccin, omdat hij de menselijke behoefte als prioriteit beschouwde. Dit betekende dat de productie en toediening van het vaccin exponentieel efficiënter was dan het toedienen ervan met winstoogmerk.

Hoewel de volledige uitroeiing van Covid-19 nog jaren zou duren, zou een rationele, gecoördineerde aanpak van de vaccinatie, waarbij de volksgezondheid voorrang krijgt boven het maken van winst, de toegediende doses enorm doen toenemen, waardoor het ontstaan van nieuwe stammen zoals Delta en Omikron zou worden voorkomen. Dit zou een einde kunnen maken aan de wereldwijde pandemie en miljarden mensen van besmetting en miljoenen levens kunnen redden.

Een antwoord van de arbeidersklasse is nodig

Alleen door het winstoogmerk uit te schakelen en een einde te maken aan de rol van de grote farmaceutische bedrijven in de wereldwijde reactie, kunnen we de vaccinatiegraad bereiken die nodig is om de wereld te beschermen tegen Covid. Afgezien van de miljarden mensen die geen toegang hebben tot vaccins, staan miljoenen mensen sceptisch tegenover het gebruik ervan. Het wantrouwen tegenover de grote farmaceutische bedrijven en de rol die zij spelen bij het profiteren van ziekten is daar niet vreemd aan.

In plaats van lokale verplichte vaccinatiemaatregelen die onlangs door sommige landen zijn ingevoerd, wat extreemrechts en andere gevaarlijke anti-vaxxers alleen maar in de kaart speelt, hebben we een aanpak nodig die gebaseerd is op publieke wetenschap en democratische controle door werknemers en gemeenschappen. De productie van vaccins moet worden georganiseerd door met de gemeenschaap laboratoria en farmaceutische fabrieken op te eisen, als onderdeel van een plan om de vaccinvoorraden die we nodig hebben snel en eerlijk te produceren en te distribueren.

Regeringen hebben wereldwijd consequent gefaald om ook maar een beetje te morrelen aan de macht van big business, zoals de greenwashing tijdens COP26 nog op groteske wijze aantoonde. We kunnen niet vertrouwen op het kapitalistische politieke establishment om het Covid-probleem op te lossen. In plaats daarvan moeten de arbeiders en jongeren zich organiseren, onder meer in vakbonden en andere organisaties, die gedwongen moeten worden om in actie te komen, en de leiding nemen over het antwoord op de pandemie.

Er is geen andere uitweg uit deze pandemie, noch uit de klimaatcrisis, noch uit de talloze andere rampen die het kapitalisme betekent voor ons leven en onze toekomst. Er is een alternatief mogelijk, een alternatief dat gebaseerd is op solidariteit en op het gebruik van de rijkdom en de middelen van de samenleving om in de behoeften van de mensen te voorzien, en niet in de winsten van een parasitaire rijke elite.