Wie is Kamala Harris? Terwijl politie onder vuur ligt, gaan Democraten voor ‘top cop’

De Democratische presidentskandidaat Joe Biden kondigde aan dat hij kiest voor Kamala Harris als running mate. Kamala Harris heeft een progressiever imago, zonder echt progressief te zijn. Als vrouw met een migratie-achtergrond en afkomstig uit California past ze in het PR-plaatje van een kiescampagne met de oude Biden. Anderzijds is het vreemd om, op een ogenblik dat de politie onder vuur ligt na dodelijk racistisch politiegeweld, te kiezen voor een kandidaat die zichzelf eerder omschreef als ‘top cop’. Een jaar geleden, tijdens de voorverkiezingen, publiceerde Socialist Alternative in de VS een artikel over wie Kamala Harris is. Nu ze kandidaat vice-president is, lijkt het ons nuttig om dat artikel in het Nederlands te publiceren.

Waar Kamala Harris echt voor staat: links spreken, zonder echt naar links op te schuiven

Door Erin Brightwell (gepubliceerd in het Engels op 9 augustus 2019)

Na de explosie in populariteit van Bernie Sanders’ kandidatuur en programma tijdens de Democratische voorverkiezingen van 2016 is het bij de Democraten in 2020 zoeken naar wie Bernie kan verslaan. Maanden voor de eerste voorverkiezing ligt Joe Biden voorop, maar Kamala Harris ontpopt zich als een sterke debater die in de peilingen meteen 4% vooruit ging toen ze in een debat Biden aanpakte wegens diens steun aan de opdeling tussen zwarten en blanken en de weigering om te investeren in gemengde scholen.

Harris is senator en was voorheen procureur-generaal in Californië. Ze is een politieke figuur met een lange geschiedenis van verdediging van de gevestigde belangen. Van het beschermen van de bankiers van Wall Street tot het bedreigen van Californische ouders wier kinderen teveel spijbelen: het verleden van Kamala Harris maakt het moeilijk om haar voor te stellen als iemand die niet gepokt en gemazeld is in het establishment.

In haar twee termijnen als procureur-generaal, eigenlijk als ‘top cop’ om haar eigen woorden te gebruiken, voerde ze een beleid dat grotendeels niet afweek van het gevestigde beleid van massale opsluiting. Harris pleitte voor enkele kleine aanpassingen van het strafrecht, maar waakte erover dat er geen ernstige verandering in het beleid kwam. Professor Lara Bazelon beschreef dit beleid uitgebreid en stelde vast dat er heel wat onschuldige mensen jarenlang in de gevangenis vastzaten. Het kantoor van de procureur-generaal verzette zich bijvoorbeeld lange tijd tegen de vrijlating van Daniel Larsen, een man die negen jaar vastzat tot het Innocence Project zijn veroordeling teniet deed. Uiteindelijk beval een rechter de vrijlating van Larsen, maar tal van andere onschuldige gevangenen hadden dat geluk niet.

Toen het gevangenisstelsel van Californië onder federaal vuur lag om de overbevolking aan te pakken, weigerde het bureau van procureur-generaal Harris om een programma van vervroegde vrijlating uit te voeren. Het argument daarvoor was dat de staat de arbeid van de gevangenen nodig had in tijden van bosbranden. De gevangenen zelf krijgen slavenlonen van 2 dollar per dag. Harris ontkende het later, maar onder haar bewind was er geen enkele inspanning om het racistische stelsel van massale opsluiting te hervormen.

Kamala Harris deed haar intrede in de politiek toen ze in 1997 werd verkozen als officier van justitie in San Francisco. Eén van haar initiatieven was om het spijbelen terug te dringen door de ouders af te dreigen met boetes en zelfs arrestatie. In een recent interview minimaliseerde Harris deze maatregelen met de stelling dat ze nooit van plan was om de ouders effectief te vervolgen. Ze werd hierop aangesproken door Tulsi Gabbard in een van de Democratische debatten, waarbij zelfs de gevestigde media moesten erkennen dat Harris amper kon antwoorden. Zelf deed ze de kritiek af als een geval van aandacht trekken door Tulsi Gabbard die in tegenstelling tot zijzelf geen ‘topkandidaat’ was.

Sinds Kamala Harris voor het eerst werd verkozen tot procureur-generaal in Californië, is het bewustzijn onder de werkende mensen op veel punten naar links verschoven. Dit gebeurde onder invloed van de beweging om een minimumloon van 15 dollar af te dwingen, de Black Lives Matter beweging en Bernie Sanders’ campagne van 2016, om slechts een paar factoren te noemen. Harris’ campagnemateriaal laat zien dat ze probeert zich te verhouden tot het nieuwe bewustzijn. Ze kwam naar buiten met haar eigen plan rond gezondheidszorg dat een compromis met de grote bedrijven voorstelt. In plaats van private verzekeraars uit de zorg weg te halen, voorziet het plan van Harris niet alleen in het behoud maar zelfs in een uitbreiding van de rol van verzekeringsmaatschappijen in ouderenzorg. Bedrijven hebben geen remmen als het om de winsten gaat. Een publiek-privaat plan van gezondheidszorg zet de deur open voor aanvallen op het publieke element omdat de private belangen steeds zwaarder zullen doorwegen, waardoor zorg enkel nog toegankelijk is voor wie het zich kan permitteren.

Een regeling voor schuldverlichting voor studenten die op het Twitter-feed van Harris verscheen, is ontoereikend en heeft slechts betrekking op een heel beperkt aantal studenten die er in slagen om gedurende drie jaar een succesvol bedrijf op te zetten in wijken met lage gemiddelde inkomens. Er zal een veel ernstiger benadering nodig zijn van de 1,5 biljoen dollar aan studentenschulden om de jonge werkenden die gebukt gaan onder studentenschulden te overtuigen.

Harris, en de Democratische partij in het algemeen, hebben een probleem. Hoe verhouden zij zich tot de miljoenen mensen die werden gepolitiseerd rond het programma van Bernie Sanders, de 64% van de Democratische kiezers die algemeen toegankelijke gezondheidszorg willen, de 63% van de Amerikanen die een Green New Deal willen, en hoe kunnen de Democraten tegelijk de belangen van de donors van big business dienen?

Kamala Harris stelde dat ze geen beroep zal doen op kiesfondsen van grote bedrijven. Af en toe beweert ze dat ze geld van grote bedrijven op zich weigert, maar er waren aanzienlijke giften van lobbyisten. 56% van het geld dat Harris ontving komt van grote individuele donors , Harris loopt voorop in de giften uit het Clinton-netwerk. Kandidaten geven soms wat informatie over gebundelde donaties, maar openbaarmaking ervan is niet wettelijk verplicht. Harris heeft geen afstand genomen van de superrijken en grote bedrijven die haar in het verleden steunden en probeert nieuwe bronnen van giften bloot te leggen in haar huidige campagne.

De campagne van Kamala Harris aanvaardt dat het nodig zal zijn om hervormingen voor te stellen aan het strafrecht, de gezondheidszorg en het hoger onderwijs. De meeste van haar plannen zijn echter compleet ontoereikend. Samen met de steun van superrijken en haar verleden als establishmentfiguur, is het duidelijk dat er niet op Kamala Harris moet gerekend worden voor grote hervormingen in bijvoorbeeld de gezondheidszorgindustrie.

Er is meer nodig dan het handelsmerk van Harris: verbale vaardigheden om te verstoppen dat ze de belangen van de grote bedrijven verdedigt op een ogenblik dat die winstbelangen leiden tot steeds barbaarsere levensomstandigheden voor de armen en werkenden. Niets wijst erop dat Kamala Harris zich zal verzetten tegen de heerschappij van de bedrijven, laat staan dat ze een rol zal spelen in de opbouw van de beweging die nodig is om de noden van de werkende klasse centraal te stellen.