Wikileaks zegt wat de VS-elite echt denkt

Het nieuwe lek van WikiLeaks bracht maar liefst 250.000 vertrouwelijke documenten in de openbaarheid. Opvallend daarbij is het enorme wantrouwen tussen vertegenwoordigers van de verschillende nationale elites alsook het weinig diplomatische taalgebruik in diplomatieke kringen. Voor de regering-Obama komt dit lek op een ongelegen moment. Over het vorige lek (over Afghanistan en Irak) kon nog werden gezegd dat het vooral betrekking had op het bewind van Bush. Dat argument gaat nu niet op.

Ook onder het beleid van Obama werden diplomaten gevraagd om informatie over regeringsleiders en politieke zwaargewichten door te geven. De grens tussen spionage en diplomatie wordt daarbij erg troebel. De meest in het oog springende informatie uit de lekken, is nochtans niet zo spectaculair. Dat Merkel voorzichtig is, Karzai niet bepaald een sterke persoonlijkheid, Berlusconi een fuifnummer en Poetin autoritair, zijn niet bepaald grote onthullingen. Maar dat zijn politiek gezien niet de meest opvallende onthullingen. Het is enkel wat het meest in het oog springt voor de media.

Het meest opvallende element in de onthullingen van WikiLeaks is hoe er voorbereidingen waren voor militaire operaties in Iran. De Arabische bondgenoten van de VS drongen aan op een krachtig optreden tegen Iran, dat werd gezien als de bron van alle kwaad in de regio (dat waren de letterlijke woorden van de koning van Bahrein). De Israëlische defensieminister Ehud Barak stelde dat er op korte termijn tegen Iran moest worden opgetreden om te vermijden dat het land kernwapens kon ontwikkelen, zoniet zou een “militaire oplossing leiden tot onaanvaardbare collateral damage”. De koning van Bahrein was het daar eind 2009 al mee eens toen hij pleitte voor actie “met alle nodige middelen” om het kernprogramma van Iran te stoppen. De koning van Bahrein stond niet alleen met die visie, ook vanuit Oman, Koeweit en Qatar waren er gelijkaardige oproepen. Maar ook vanuit Egypte en Jordanië was er heel wat kritiek op Iran. De Egyptische president Moebarak verklaarde dat Ahmadinejad een extremist is “die niet rationeel denkt”.

Vanuit Iran worden de lekken van WikiLeaks afgedaan als propaganda. Maar het lijkt er op dat er minstens ernstig overwogen werd om militair op te treden, ook al lijkt dit vandaag niet het meest waarschijnlijke scenario (onder meer door de militaire overstretch van de VS, de wereldwijde economische crisis, de aanhoudende onstabiliteit in Irak en Afghanistan en de omvang van Iran). Een van de opties die werd besproken, was een Israëlische aanval op Iran zonder steun vanuit de VS. Maar dat was volgens de Amerikaanse minister van defensie te riskant.

Andere opvallende internationale elementen zijn onder meer te vinden in de discussies tussen de VS en China waarbij Chinese vertegenwoordigers aangeven niet langer op hun bevoorrechte relatie met Noord-Korea aan te dringen en de mogelijkheid van een hereniging van beide Korea’s als een reële mogelijkheid zagen. China lijkt er vooral bij de VS op aan te dringen om zich niet te mengen in enkele centrale discussiepunten zoals Tibet of Taiwan.

De WikiLeaks stellen dat de kans om de Afghaanse Taliban met Pakistaanse hulp een nederlaag toe te brengen, is verkeken. De documenten stellen dat de Pakistaanse generaal Kayani het spel slimmer speelt dan zijn voorganger Musharraf. Hij blijft wat op de achtergrond en gebruikt het parlement en de regering om zijn positie te versterken. Daardoor wordt het moeilijker om op te treden tegen de Pakistaanse Taliban en bovendien zou er sprake zijn van een toename van de hulp vanuit de Golfstaten voor de Pakistaanse Taliban.

Over ons land wordt bevestigd dat er kernwapens aanwezig zijn. Dat was al langer een publiek geheim, maar een document dat het heeft over de mogelijkheid van het terugtrekken van kernwapens uit België bevestigt dit op een iets officiëlere wijze.

De lekken van WikiLeaks komen niet op een goed ogenblik voor Obama die al te kampen heeft met een tanende populariteit. Op het vlak van buitenlands beleid heeft hij amper enige verandering teweeg gebracht, de oude methoden en de oude imperialistische politiek wordt gewoon voort gezet. De mogelijkheid van digitale lekken op een grotere schaal dan de lekken in het verleden, zal geen einde stellen aan de spanningen tussen verschillende imperialistische mogendheden of aan hun beleid. Het zal hoogstens leiden tot meer voorzichtigheid vanwege de elite in haar interne communicatie. De documenten tonen hoe de elite echt denkt. Voor linkse socialisten komt dat niet als een verrassing.

Het komt er op aan om te strijden tegen het kapitalisme en dit te vervangen door een socialistisch alternatief waarin samenwerking en wederzijds respect de norm worden in de plaats van imperialistische tegenstellingen die er enkel op gericht zijn de winstbelangen van de eigen burgerij veilig te stellen en te verdedigen, wat vandaag gebeurt “met alle nodige middelen”. Ook indien de communicatie beter wordt beschermd en afgeschermd van de bevolking, zal dit het geval blijven.