Speed of andere stimulerende middelen tijdens een avondje stappen maken je onuitputtelijk en vrij van fysieke en/of morele grenzen. Krediet is voor het kapitalisme wat speed is voor onze stapper. Het wekt euforie op, maar zal uiteindelijk het lichaam afhankelijk maken, uitputten en afbreken en mogelijk leiden tot een diepe depressie. Als er voldoende shots voor handen zijn, zijn verslaafden onafscheidelijke vrienden. Bij tekorten worden ze meedogenloze concurrenten. Bij kredietverslaafden is dat niet anders.
Artikel door Eric Byl uit de novembereditie van De Linkse Socialist
De dealers van krediet zijn de overheden. Om de speculanten overeind te houden, hebben die massa’s leningen aangegaan. En om die te betalen, moeten de Fransen de komende jaren gemiddeld 1.700 € per inwoner inleveren, onder meer door langer te werken. In Groot-Brittanië is dat 1.600 €, in Duitsland 1.100 € en in Nederland 1.400 €. In België zijn politici er nog niet uit hoe, maar dat het om 2.200 tot 2.500 € per hoofd tegen einde 2013 gaat, staat voor de meesten vast. Alleen bij de N-VA, met haar Muyteriaanse wiskunde, is dat niet steeds duidelijk. Zo verklaarde Vlaams N-VA minister Bourgeois op Radio 1 dat het moeilijk zal zijn om 22 tot 25 miljard € te vinden… op een jaar tijd (in plaats van vier).
Tijdens de grote crash van de jaren ’30, die uiteindelijk leidde tot WOII, trachtte ieder land haar markt af te schermen voor buitenlandse concurrenten. Protectionisme noemt men dat. Al van bij de aanvang van de huizencrisis waarschuwen economen ervoor deze fout niet te herhalen. Maar de huizencrisis waait maar niet over. Bovendien leidde die tot een bankencrisis en het redden van de banken tot een landencrisis. Je zou van minder wanhopig worden als je aan het einde van de rit vaststelt dat slimme bankiers de situatie handig misbruikt hebben om de woningen van duizenden gezinnen onterecht te onteigenen.
Wie zijn verslaafde kind uit het leven ziet wegglijden, is tot alles in staat, ook wat men anders nooit zou overwegen. Bij de kapitalistische politici ligt dat niet anders. Allen proberen de tekorten weg te zuiveren door de export te stimuleren en een deel van de markt van andere landen in te pikken. Aanvankelijk verborgen, door de rentevoeten te verlagen en door maatregelen van geldcreatie of “quantitative easing”. Zo verzwakken ze de eigen munt ten aanzien van de buitenlandse concurrenten, waarop die reageren met vergelijkbare maatregelen die het effect meteen teniet doen.
In zijn inleiding op “Het Kapitaal” van Marx, beschrijft Friedrich Engels een depressie als een lange periode van economische stagnatie die gepaard gaat met structurele werkloosheid en waarin iedere maatregel het tegengestelde van het beoogde effect verwekt. Quantitative easing stelt gehaaide speculanten in staat dollars te lenen aan 0,25% en daarmee Braziliaanse obligaties op te kopen waarop ze 5% rente halen. Carry trade noemt dat. Het zorgt voor zeepbellen in Brazilië, maar ook bijvoorbeeld in Thailand. Beide landen proberen dat tegen te gaan door een extra heffing op obligaties aangekocht door buitenlandse “investeerders”.
Geldcreatie door de VS leidt onvermijdelijk tot geldcreatie door China en Japan en Zuid-Korea en… Daardoor dreigen de overheidsschulden nog sneller op te lopen. Democraten en Republikeinen in de Amerikaanse Kamer en Senaat hebben er al mee gedreigd een extra heffing in te voeren op Chinese producten als China haar munt niet herwaardeert. Men denkt aan een verhoging met 20 tot 40%. China kan en zal daar niet aan toegeven. De kans dat deze valutaoorlog tot een reële handelsoorlog leidt en uiteindelijk tot een nieuwe, nog diepere crash dan de vorige, lijkt onafwendbaar. Het komt doordat het kapitalistisch systeem niet langer in staat is de productieve krachten die het heeft opgewekt te beheersen. Enkel een democratische planeconomie kan die op een harmonische manier inzetten ten behoeve van allen.