VB-kopstuk Philip Claeys is samen met andere Europese extreem-rechtse vertegenwoordigers (waaronder Le Pen van het Franse FN) op bezoek in Japan. Het doel is niet zozeer een toeristisch uitstapje, maar wel een mediagenieke ondersteuning van de obscure extreem-rechtse groep Nippon Issuikai in Japan. Het oude VB-standpunt dat politieke activiteiten door buitenlanders verboden moet worden, geldt niet voor de eigen verkozenen.
Tussen 11 en 18 augustus vindt in Japan een conferentie plaats over “De toekomst van de nationalistische bewegingen”. Eén van de centrale organisatoren is de Franse FN-verkozene Bruno Gollnisch die meteen kopstuk Le Pen naar Japan meebracht om zo de nodige media-aandacht op het bezoek te kunnen vestigen. Het VB – vertegenwoordigd door Europarlementslid Philip Claeys – zat verveeld met de media-aandacht, althans met de aandacht die er in ons land was voor het omstreden bezoek.
Ontkenning van oorlogsmisdaden
[box type=”shadow” align=”alignright” width=”100″]
In 1940 ondertekenden nazi-Duitsland, het fascistische Italië en Japan een samenwerkingsakkoord in Berlijn. De Japanse keizer verbond zijn veroveringsstrijd in Azië met de oorlogsinspanningen van Hitler en Mussolini in Europa.
[/box]
Er zijn een aantal controversiële elementen aan het bezoek. Er zijn de Japanse gastheren van Nippon Issuikai, een extreem-rechtse groep die de oorlogsmisdaden van het Japanse leger tijdens (en voor) Wereldoorlog Twee ontkent. In de Tweede Wereldoorlog koos de Japanse keizer de kant van Hitler en Mussolini. De brutale veroveringspolitiek die al langer bezig was, werd opgedreven en slechts gestopt aan de grens met India en dan nog vooral door het feit dat het Japanse leger de snelle veroveringen niet kon blijven bolwerken. Er vielen tienduizenden doden en de Japanse bezetting van een groot deel van Azië verliep niet bepaald vreedzaam. Bij de verovering van de vroegere Chinese hoofdstad Nanking in 1937 vielen naar schatting 300.000 doden! Ook in de rest van Azië werden hele dorpen vernietigd. Vrouwen werden verkracht of ze moesten gedwongen werken als prostituees. Uit historische bronnen blijkt dat het Japanse leger op dat vlak zelfs regels oplegde: één prostituee per veertig soldaten werd op een bepaald ogenblik de norm. Voor Nippon Issuikai was dat allemaal geen probleem, de oorlogsmisdaden worden ontkend en de plegers ervan geëerd als helden.
Na de Tweede Wereldoorlog werd het Japanse regime op de knieën gedwongen, de veroverde gebieden in Azië werden terug afgenomen. Het land was reeds verslagen toen de verschrikkelijke atoombommen werden ingezet vanuit de VS. Die hadden niet enkel een vernedering van Japan als doel, maar ze vormden ook een boodschap dat de VS oppermachtig zou worden in de regio. In Japan zelf bleef de keizer aan de macht en werd amper afstand genomen van de misdaden tijdens de oorlog. De geallieerden hadden het te druk met het onderdrukken van revolutionaire bewegingen doorheen het continent om zich met het verzwakte Japan bezig te houden. Ze lieten de keizer zijn wonden likken, de formele Amerikaanse controle over Japan werd al snel opgegeven. Er werd voorkeur gegeven aan een Japanse bondgenoot tegenover China en de Sovjetunie.
De groep Nippon Issuikai kan in Japan relatief ongestoord de oorlogsmisdaden tijdens Wereldoorlog Twee ontkennen. Een deel van het regime heeft dit doorheen de jaren zelf gedaan, eind jaren 1950 werden oorlogsmisdadigers gewoon vrijgelaten. De deelnemers aan de extreem-rechtse bijeenkomst in Japan bezochten het schrijn van Yasukuni Jinja, een controversiële gedenkplaats van alle gevallen soldaten van de keizer tussen 1867 en 1951. Op de gedenkplaats wordt ook hulde gebracht aan 1.068 militairen die na Wereldoorlog Twee werden veroordeeld wegens oorlogsmisdaden, waaronder 14 “class A” misdadigers zoals oorlogspremier Hideki Tojo . Het oorlogsmuseum dat aan het schrijn gekoppeld is, wordt gekenmerkt door een wel erg nationalistische benadering. Dit heeft al geleid tot kritiek vanuit landen waar veel oorlogsslachtoffers werden gemaakt door het Japanse leger.
De Franse extreem-rechtse leider Le Pen verdedigde het bezoek aan Yasukuni Jinja met de stelling dat alle slachtoffers van de oorlog moeten worden herdacht en dat de verantwoordelijken voor de atoombommen op Hiroshima en Nagasaki ook niet bepaald onschuldig waren. Eenzelfde logica werd eerder door extreem-rechts toegepast om burgerslachtoffers onder het geallieerde offensief in Duitsland aan te grijpen om meteen ook de misdaden van de nazi’s te minimaliseren. Daarbij kan worden verwezen naar het bombardement op Dresden. Dit argument dient voor extreem-rechts niet om de slachtoffers te herdenken, maar wel om de misdaden van de nazi’s te minimaliseren of te banaliseren. Waar dit in Europa minder evident is, onder meer wegens de vervolging van negationisme, is er in Japan historisch gezien meer ruimte voor een dergelijk standpunt. Misschien verklaart dat de interesse van diverse extreem-rechtse kopstukken in Japan en haar extreem-rechtse scène?
Niet toevallig werd het schrijn bezocht op 14 augustus, een dag voor de 65ste verjaardag van de Japanse overgave aan de geallieerden. BNP-vertegenwoordiger Adam Walker verklaarde: “Ik breng hulde aan de doden – helden die stierven voor hun vaderland.” Een detail: de BNP zelf brengt doorgaans hulde aan de Britse soldaten, ook diegenen die werden neergemaaid door de Japanse vijanden in Wereldoorlog Twee.
Fraai gezelschap
De conferentie in Japan omvat een weinig aangenaam gezelschap. Naast een vertegenwoordiger van het Vlaams Belang zijn er vertegenwoordigers van het Franse FN (waaronder Le Pen senior), Fiame Tricolore (Italië), BNP (Engeland), Jobbik (Hongarije),… De reis werd georganiseerd door Bruno Gollnisch van het FN, een partijkopstuk die tevens professor is in de japanologie en getrouwd met een Japanse.
Op de conferentie lieten ze zich allemaal positief uit over het Japanse migratiebeleid dat bijzonder strikt is. Dat beleid had ook praktische consequenties: de vertegenwoordigers uit de Oekraïne slaagden er niet in om een visum te krijgen voor Japan. The Economist berichtte hoe een Spaanse vertegenwoordiger van de Falange groep zijn anti-migrantenstandpunt bracht: “De meeste migranten zijn lui. Ze doen niets en hebben geen opleiding genoten. Ze worden de maffia.”
Officieel moet de bijeenkomst dienen om ervaringen uit te wisselen en te discussiëren met respect voor verschillende culturen en tradities. Er zijn nochtans problemen op dat vlak. De Japanse groep neemt niet bepaald afstand van de religieus geïnspireerde oorlogsmisdaden van het Japanse leger waarbij christenen in de pan werden gehakt. Een topfiguur van Nippon Issuikai, Mitsuhiro Kimura, staat gekend voor zijn standpunt dat de terroristische aanslagen van 11 september 2001 gerechtvaardigd waren. Dat is niet direct een mening die gedeeld wordt door de islam-bashers uit Europa.
Valkeniers ontkent
De beoogde mediabelangstelling in Japan heeft ook gevolgen in Europa. Hier werd het nieuws van het Japanse bezoek van Europees extreem-rechts eveneens opgenomen door diverse media. Voor het Vlaams Belang is dat vervelend. De partij zat niet te wachten op een schandaaltje vanuit het buitenland, er zijn al genoeg problemen in de eigen rangen.
Partijvoorzitter Valkeniers kwam plots naar buiten met de stelling dat Philip Claeys effectief namens het Vlaams Belang in Japan zit, daar viel niet veel meer aan te ontkennen. In een poging om de stuntelige communicatie van voormalig VS-president Clinton over zijn druggebruik (“I didn’t inhale”) te evenaren, verklaarde Valkeniers dat Claeys wel aanwezig was maar niet zou deelnemen aan het bezoek aan Yasukuni. Spijtig genoeg voor Valkeniers zijn er nu beelden opgedoken waarop te zien is dat Claeys daar wel aanwezig was.
Voor het Vlaams Belang komt dit bezoek ongelegen. Nadat de partij jarenlang (en ten onrechte) heeft geklaagd over een gebrek aan media-aandacht, lijkt het alsof de partijleiding een medialuwe periode verkiest. Alle retoriek over vernieuwing en matiging van de partij, woorden die er op gericht zijn om een ander en breder kiespubliek aan te trekken, worden steeds opnieuw ondergraven vanuit eigen rangen. Dit nieuwe schandaal maakt duidelijk dat er in het Vlaams Belang een kern aanwezig is die de uitkomst van Wereldoorlog Twee nog steeds een spijtige zaak vindt.