Bij de vorige verkiezingen voor Vlaams en Europees parlement leed het Vlaams Belang voor het eerst een forse nederlaag. Nu moet de partij naar verkiezingen trekken nadat ze voor het eerst een langere periode in een defensieve positie zat met grote nadruk op intern geruzie. Het is wat bizar dat het VB in de verdrukking komt op een ogenblik dat wat de partij zelf als haar belangrijkste programmapunt beschouwt – de communautaire kwestie – net de aanleiding tot de vervroegde verkiezingen vormt.
[box type=”shadow” align=”alignright” width=”100″]
Lees ook:
- Deel 1. Lijst Dedecker vecht voor haar centen
- Deel 2. SP.a wil nog eens vooruitgaan
- Deel 3. CD&V wil de postjes nooit opgeven
- Deel 4. Langer werken, maar wel met positieve energie
- Deel 5. Harder en Vlaamser besparen met N-VA
[/box]
De afgelopen jaren waren niet gemakkelijk voor het Vlaams Belang. Een eerste verkiezingsnederlaag sinds 20 jaar slikken, was niet evident. Het is makkelijker om een monoliet blok te vormen als er extra postjes uit te delen zijn, maar eens er in eigen rangen moet bespaard worden, kunnen meningsverschillen sneller aan de oppervlakte komen. Het begon reeds met het aantrekken van opportunisten en carrièristen zoals onder meer Jurgen Verstrepen die even snel de uitgang opzocht om (tijdelijk?) aansluiting te zoeken bij Dedecker. Verstrepen kwam samen met Morel die een langere periode een rol speelde in de partij, maar nu ook definitief aan de kant is geschoven en daarbij voormalig voorzitter Vanhecke mee naar de kant heeft getrokken. Een aantal oudgedienden haakte eveneens af: Johan Demol of Bruno Stevenheydens.
Het Vlaams Belang was electoraal groot geworden op basis van een ongenoegen tegenover de traditionele partijen. Dat electorale potentieel moet het nu delen met anderen, er werd eerst verloren aan Dedecker en nu wordt verloren aan de N-VA van De Wever. Het VB heeft het daar moeilijk mee en schippert tussen voorstellen voor een grote Vlaamse eenheid – de Forza Flandria – en een vijandige houding tegenover De Wever en co. De komst van Siegfried Bracke bij N-VA zal in VB-kringen de vijandigheid enkel verder opdrijven. Voor het VB worden het spannende verkiezingen. Het kan erg slecht uitvallen met een nieuwe nederlaag (12-13% van de stemmen of nog minder – in de "geheime peiling" van drie traditionele partijen stond het VB op amper 10%), maar indien de hype rond De Wever niet stand houdt tot aan de verkiezingen, is het niet uitgesloten dat het VB onderschat wordt en uiteindelijk toch de tweede of derde partij wordt langs Vlaamse kant. Alleszins is het te vroeg om het VB af te schrijven. De afwezigheid van kritiek op het VB uit burgerlijke hoek biedt overigens kansen voor anti-fascisten om een radicaal politiek antwoord naar voor te brengen in hun verzet tegen extreem-rechts. Daarmee wordt tegen de stroom ingegaan, maar het is wel de enige solide basis voor een actief anti-fascistisch verzet.
Het verkiezingsprogramma van het VB is weinig verrassend: Vlaamse onafhankelijkheid moet alles oplossen en verder wordt even traditioneel uitgehaald naar migranten als de partij een neoliberale sociale agenda naar voor schuift. Dit alles is natuurlijk de schuld van de Franstaligen en van België: “Massa-immigratie, de asielpuinhoop na de regularisatie van illegalen, de economische en sociale achteruitgang, de langzame implosie van het pensioendossier: het zijn allemaal stuk voor stuk gevolgen van de Belgische structuren waarin door de jarenlange Franstalige dominantie een goede en op Vlaamse maat gesneden oplossing onmogelijk werd gemaakt.”
Hoofdpunt bij het Vlaams Belang is weinig verrassend de Vlaamse onafhankelijkheid. De partij stelt dat de verkiezingen van 13 juni ongrondwettelijk zijn, wellicht is dit voor het eerst dat het VB de Belgische Grondwet zo centraal in een campagne gebruikt. Iedere toegeving aan Franstaligen is er een te veel voor het VB, “confederalisme is tijdverlies” die enkel dient om de “dynamiek van een Vlaamse Onafhankelijkheid af te remmen” (bij het VB wordt onafhankelijkheid met een hoofdletter geschreven als het om Vlaanderen gaat). Hoe moet die “Onafhankelijkheid” dan worden bereikt? Via een “Ordentelijke Opdeling” (opnieuw met hoofdletters) met “als einddoel een Vlaamse lidstaat van de EU met Brussel als hoofdstad”. Dat zullen ze in Brussel graag horen.
Tweede punt van het VB is “veiligheid in justitie”. Een harde aanpak van de criminaliteit met meer politie op straat. Voor het VB is criminaliteit vooral het werk van vreemdelingen die zo snel mogelijk het land moeten worden uitgezet. De partij claimt het veiligheidsthema maar komt niet verder dan stoere uitspraken waarmee niet eens een oplossing voor de kern van de zaak wordt aangeboden. Het kapitalisme leidt zeker in een periode van crisis tot een steeds grotere kloof tussen rijk en arm waarbij een deel van de bevolking volledig uit de boot valt en iedere band met de samenleving verliest. Hoeveel verloren generaties zullen we nog tolereren? Dat is de vraag die in iedere ernstige discussie over veiligheid in de steden centraal zou moeten staan, maar het VB fietst er omheen.
Bij de faits divers in het VB-programma moeten we dit zeker vermelden: het VB wil “de strafrechter de mogelijkheid geven chemische castratie op te leggen aan seksuele delinquenten” (verklaart dat waarom we niets meer van Xavier Buisseret horen?). Gevangenen moeten voor de extreem-rechtse partij ook worden opgesloten op “gevangenisboten en [in] leegstaande kazernes.” Jongeren die al eens een jointje opsteken, komen ook in aanmerking voor zo’n gevangenisboot: “bezit en gebruik van cannabis moet opnieuw strafbaar worden gesteld.”
Over naar een derde VB-klassieker: tegen de immigratie en islamisering. De partij heeft het over een “op hol geslagen immigratie” waarbij “jaarlijks vele tienduizenden allochtonen naar dit land” komen. Opvallend is dat de partij niet langer pleit voor een migrantenvrije samenleving, maar “enkel” voor een migratiestop en een repressieve jacht op mensen-zonder-papieren. Ongetwijfeld zal dat niet de boodschap zijn aan de VB-kiezers met racistische inslag. Voor hen heeft het VB anders wel nog een ranzig stukje over Turken en Marokkanen: “De culturele opvattingen van deze mensen staan (…) veel verder af van onze cultuur. (…) Een bijkomend probleem is dat sommige van hun praktijken niet zomaar ‘anders’ zijn dan de onze, maar onaanvaardbaar en strijdig met de mensenrechten.” Het VB dat zich op mensenrechten beroept, het blijft even vreemd als het feit dat de partij beroep doet op de Belgische grondwet.
Op economisch vlak verdedigt het Vlaams Belang uiteraard de belangen van de bedrijven. Het doet dat in naam van de solidariteit tussen werkgevers en werknemers. Het VB wil een strikte overheidsbegroting zonder tekorten: “Het begrotingstekort en de schuld moeten zo vlug mogelijk opnieuw voldoen aan de Maastrichtcriteria. (…) Dit betekent structurele hervormingen en dus besparingen, in de eerste plaats in het uit zijnvoegen barstend overheidsapparaat.” Besparen op onze kap dus. En verder wil het VB het de ondernemers zo makkelijk mogelijk maken om meer Vlaamse winsten te boeken: “Dat kan door lage lasten, een soepele arbeidsmarkt, eenvoudige en transparante regelgeving, meer rechtszekerheid en minder administratieve druk.” De cadeaus aan het patronaat worden niet betwist door het VB. Dat is natuurlijk niet verwonderlijk met een voormalige havenpatroon aan het hoofd van de partij.
Qua sociale zekerheid is voor het VB de splitsing uiteraard het belangrijkste. Ook wil de partij Vlaamse CAO’s en de afschaffing van de Nationale Arbeidsraad om te komen tot een “Vlaams loon- en bedrijfsbeleid” zodat de “loonkosten” kunnen dalen: “loonhandicap en teloorgang van onze concurrentiepositie vereisen kordate oplossingen.” Meer cadeaus aan het patronaat staan op de VB-agenda. Rond het eenheidsstatuut van arbeiders en bedienden wordt mist gespoten, het is niet duidelijk welk eenheidsstatuut de partij voorstaat. Wettelijk pensioen kan pas na veertig jaar arbeid en brugpensioen moet worden beperkt tot herstructureringen en voor gevaarlijke beroepen, telkens onder “stringente voorwaarden”. Om verzet vanwege de vakbonden te vermijden, herhaalt het VB een oude anti-syndicale eis: rechtspersoonlijkheid voor de vakbonden.
De hoge energiefactuur dan. Dat is voor het VB eveneens een “Belgisch” probleem. Niet dat het Electrabel onder democratische gemeenschapscontrole wil plaatsen, de partij meent dat de federale regering “onvoldoende marktbevorderende initiatieven neemt”. Veel verder dan de eis van een “volwaardig Vlaams energiebeleid” komt het VB niet en in dat kader wil het dat de Vlaamse overheid zelf een energiebedrijf opzet dat de concurrentie aangaat met de andere energiebedrijven. Dat wordt aangevuld met een sceptische houding tegenover de klimaatveranderingen en een pleidooi voor kernenergie. Tenslotte sluit het VB aan bij de progressieve eis tot verlaging van het BTW-tarief voor energie van 21% tot 6%. Afschaffing van de asociale BTW-belasting gaat blijkbaar ook voor het VB te ver.
Het laatste punt in het VB-programma gaat over het buitenland. De partij pleit voor meer samenwerking met landen “waar een bestuurscultuur in voege is vergelijkbaar met de Vlaamse” waarbij het verwijst naar Nederland, de Angelsaksische, Scandinavische en Baltische staten. Het grote Dietse model wordt niet meer vermeld, de groot-Nederlandse eenheid moest wijken voor louter “Vlaamse Onafhankelijkheid”.
In haar programma grijpt het VB terug naar de eigen klassiekers. Tegen de achtergrond van een globale crisis van het kapitalisme denkt de partij dat Vlaamse onafhankelijkheid een antwoord zou bieden. Dat is een illusie. Over de essentiële fundamenten van het neoliberalisme heeft het VB niet veel te zeggen, die worden aanvaard met als resultaat dat de voorstellen om langer te werken en het brugpensioen af te bouwen even goed in andere programma’s hadden kunnen staan. Er wordt geprobeerd om af en toe een sociaal element naar voor te brengen dat kan dienen voor een volks publiek, maar de essentie van het VB is en blijft afkeer tegen migranten en Walen. Dat heeft de huidige generatie VB-leiders naar het zachte pluche met bijhorende parlementaire inkomens gebracht. Hun hoofdbekommernis vandaag lijkt het behoud van deze privileges en levensstijl te zijn.