Recensie. “Dokter in overall” van Karel Van Bever

[box type=”shadow” align=”alignright” width=”100″]

RECENSIES op SOCIALISME.be

• Which side are you on?
• "Het islamdebat" door Sami Zemni
• Varmints: boek, film en CD
• "Onze kant van het bed" door Marc Reynebeau
• Tentoonstelling: Frida Kahlo in Bozar
• “Jean-Marie Dedecker. De buffel” door Raf Sauviller
• “Cuba na Castro, een eiland in omwenteling" door Lode Delputte
• Avatar. Als de aandeelhouders de wereld verslinden
• "The People Speak" van Howard Zinn
• “Stalin’s Terror of 1937-1938. Political Genocide in the USSR” door Vadim Z Rogovin
• “Das Kapital van Karl Marx” door Francis Wheen
• “Het andere Duitsland. De voormalige DDR 20 jaar na de val van de Muur” door Jeroen Kuiper
• "De beschavingsmachine. Wij en de islam” door Ico Maly
• Veertig jaar geleden: de split van de Beatles
• "Grenzeloos India. De achterkant van de globalisering" door Patrick De Vos
• "District 9" van Neill Blomkamp
• "Capitalism: A love story" van Michael Moore

[/box]

Het boek “Dokter in overall” brengt het verhaal van een dokter voor het volk die negen maanden als fabrieksarbeider gaat werken om het leven van gewone arbeiders te beschrijven. Het doet wat denken aan Gunther Wallraf die net terug is met een nieuw boek en destijds furore maakte met “Ik, Ali”, een boek dat het lot van migranten in Duitsland op de agenda plaatste.

Het boek “Dokter in overall” brengt een beeld van het leven van een interimmer en nadien vaste arbeider bij Katoen Natie, een gekend Antwerps havenbedrijf. De nadruk ligt op het beschrijven van het gewone leven: de moeilijke uren, dubbele shiften, onmogelijke flexibiliteit, gevaarlijke werkomstandigheden en dat allemaal voor een laag loon.

Dokter Van Bever brengt een levendige beschrijving en slaagt er soms in om de grens tussen zijn achtergrond en zijn tijdelijke werkomgeving te overstijgen. Het gevaar bij dit soort boeken is dat het overkomt als een intellectueel die eens naar de arbeiders komt kijken om hun leven te beschrijven. Doorheen het boek wordt dat perspectief geleidelijk aan verlaten en schrijft de dokter als één van de arbeiders en minder als buitenstaander ook al geeft hij toe dat er onder collega’s vragen worden gesteld bij zijn figuur.

Het sterkste van dit boek is dat het een beschrijving van het dagelijkse leven bij Katoen Natie brengt. Interimmers passeren er aan de lopende band en krijgen allerhande klusjes toegeschoven die ze op een hels ritme en zonder de nodige bescherming moeten uitvoeren. Met gevaarlijke producten of machines werken, is niet iets waarvoor enige ernstige opleiding of bescherming wordt voorzien. Neen, enkel de winsten op korte termijn zijn van tel. Vandaar ook de anti-syndicale opstelling van Fernand Huts en zijn bedrijfsleiding.

De arbeiders worden tegen elkaar opgezet: vaste arbeiders tegen interimmers en interimmers tegen elkaar. Maar ook bijvoorbeeld diegenen die wel dubbele shifts willen werken tegenover de rest. Er is altijd wel een mogelijkheid om verdeeldheid te zaaien en op die manier gezamenlijk verzet tegen de harde arbeidsvoorwaarden en lage lonen tegen te gaan. We kunnen die vaststelling in het algemeen maken, maar concrete voorbeelden zoals in dit boek zijn natuurlijk krachtig.

Het boek maakt duidelijk dat interimarbeid iets van alle leeftijden is, zowel jongeren als ouderen moeten er beroep op doen. Niet omdat ze voor die tijdelijke contracten en onzekerheid kiezen, maar wel omdat het de enige manier is om aan een vaste job te geraken. Bij Katoen Natie is er pas na een paar maanden mogelijkheid op een vast contract.

“Dokter in overall” is vlot geschreven en brengt een levendig beeld van het leven op de werkvloer. Het “romantische” idee van de intellectueel die naar de fabriek trekt, een idee dat bij radicaal-links in de jaren 1970 sterk aanwezig was en soms tot in het absurde werd doorgetrokken, verdwijnt gelukkig relatief snel naar de achtergrond. Maar of er nu echt een dokter nodig was om het arbeidersleven te beschrijven, blijft een openstaande vraag.