Honger neemt toe. Boeren geraken niet van hun melk af

De top van de VN-Voedsel- en Landbouworganisatie (FAO) heeft niets opgeleverd. De ambitieuze doelstelling om het aantal mensen dat honger lijdt met de helft te verminderen, blijft behouden, maar een datum waartegen dit moet worden gerealiseerd, is er niet.

Artikel door Alain (Namen) uit het decembernummer van Socialistisch Links

De leiders van de G8 die mee aan het roer van de wereldeconomie staan, hebben zich de moeite niet getroost om aan de Voedseltop deel te nemen. Enkel Italië kon er als gastland niet onderuit. Dagelijks sterven 17.000 kinderen van de honger, één om de vijf seconden, maar ze konden op weinig belangstelling rekenen.

Ondanks alle ronkende verklaringen is het aantal mensen dat honger lijdt toegenomen van 850 miljoen tot 1,2 miljard. De crisis slaat hard toe bij de armsten. Het verklaart ook waarom er in zoveel landen voedselrellen waren toen de grondstoffenprijzen een sterke stijging kenden.

Sommigen beweren dat de aarde niet in staat is om alle mensen te voeden. Dat is een verkeerde stelling. De afgelopen maanden zagen we in ons land, maar ook elders in Europa, tal van manifestaties van de melkboeren. De meesten van hen staan aan de rand van het faillissement omdat de prijs die ze voor hun melk krijgen te laag is om rond te komen. De boeren verkopen aan 0,20 euro per liter, terwijl de productie ongeveer 0,35 euro per liter kost.

Deze situatie is het resultaat van de logica van dit systeem. Het kapitalisme is gebaseerd op de zoektocht naar winst en neigt hierdoor tot overproductie, wat voor prijsdalingen zorgt. Het gaat echter niet om een absolute overproductie in de landbouwsector. Het is schandalig dat ook in ons land honger wordt geleden (en wereldwijd nog veel meer) omdat er geen toegang is tot betaalbaar en degelijk voedsel, terwijl aan de andere kant de boeren “teveel” produceren.

In België wordt vandaag meer geproduceerd dan nodig. Dat wordt uitgedrukt in termen van zelfvoorzienendheid. Om zelfvoorzienend te zijn, moet 100% van de behoefte worden geproduceerd. Voor aardappelen wordt evenwel 250,67% geproduceerd, voor melk 149,93% en voor eieren 107%. Dit betekent dat de binnenlandse vraag niet volstaat om alle productie op te vangen. Er is bijgevolg nood aan export en daartoe worden subsidies gegeven. Dat leidt tot een grotere concurrentie met boeren in armere landen die op hun beurt in de problemen geraken.

Het kapitalisme stelt vandaag een onmogelijke keuze: de landbouwsubsidies stopzetten, betekent het einde van tienduizenden kleine en middelgrote boeren. Het verderzetten van de subsidies leidt tot eenzelfde fenomeen in armere landen en tot hongersnood.

Voedsel is een essentiële behoefte. Voor het invullen van deze behoefte is er geen oplossing binnen het kader van de markteconomie. We moeten opkomen voor een democratisch geplande economie waarbij niet de winsten maar de sociale noden centraal staan.