Kapitalisme lekt aan alle kanten: Wat is het alternatief?

Het kapitalisme lekt aan alle kanten. De leiders proberen de lekken te dichten, draaien waterdichte schotten dicht, maar het lekt steeds weer fors op nieuwe plekken…Niet alle passagiers aan dek en in hun hutten hebben het door… Wat is hier aan de hand? Hebt u wel eens eerder een eiland failliet zien gaan? Of “De Volkskrant” zien pleiten voor de nationalisatie van de banksector? Of de regeringsleiders en ministers van financiën van deze wereld van crisis naar crisis zien hollen? Of zo vaak bedragen langs uw televisiescherm zien gaan met zoveel nullen dat ze er niet meer op leken te passen?

Artikel overgenomen vanop de website van Offensief, onze Nederlandse zusterorganisatie

Wie snapt het nog?

Dit is er aan de hand:

1. De wereldeconomie zit in een recessie, verkopen, omzetten, productie lopen terug;
2. Er is een forse financiële crisis: banken durven elkaar geen geld meer te lenen, maar ook geen leningen aan bedrijven of personen te geven;
3. De aandelenmarkten blijven zakken als een baksteen, de AEX is al de helft van zijn waarde kwijt.

Wat doen de verschillende regeringen er aan? Hun manier van aanpak wordt de “Sinatra doctrine” genoemd: iedereen “My Way”… Dat dit helaas geen grap is, bewijst de bijeenkomst van de zeven rijkste landen op 10 oktober, ze kwamen niet verder dan wat vage aanbevelingen. Het IMF komt niet veel verder. Op wereldschaal valt er geen aanpak te verwachten, terwijl het wel degelijk gaat om een wereldwijd probleem. Dit vormt voor het wereldkapitalisme een enorme handicap. Wat doen regeringen wel?

1. Kapitaalinjecties geven aan individuele banken (FORTIS, ABN-AMRO in Nederland eind september)
2. Kapitaalinjecties geven aan de hele banksector (Engeland)
3. Individuele banken nationaliseren (Northern Rock, FORTIS, ABN-AMRO)
4. Gehele banksector nationaliseren (gebeurde in IJsland)

Hebben de regeringen er greep op? Nee, wat ze ook doen aan de banksector, de recessie en de val van de aandelenkoersen gaan gewoon door. Zelfs de banksector alleen krijgen ze niet in beweging. Biedt nationalisatie een uitweg? Ook niet, in IJsland is de hele banksector genationaliseerd met als gevolg dat het hele eiland failliet raakte.

In Nederland is nu al 30% van de banksector in overheidshanden, zonder dat het helpt. De overheid heeft zich onder druk van de financiële sector dertig jaar lang teruggetrokken, onder de aanvoering van dezelfde financiële bedrijven die nu over de kop gaan, is de politiek is jarenlang afgeschreven. De financiële sector heeft in zijn enthousiasme om de burgerlijke overheden af te branden, zijn eigen redders lek geschoten. Het gezag van burgerlijke regeringen is verregaand ondermijnd.

Het leeglopen van banken, verzekeringsmaatschappijen, hedgefondsen, grondstoffenspeculanten en zo is nog tot daar aan toe, maar het leeglopen van pensioenfondsen (ABP verloor 34 miljard Euro), de recessie (ontslagen), inflatie die het gevolg zijn van deze crisis, gaan ons allemaal raken. Was het in het begin een crisis in de financiële sector, een crisis in het kapitalisme, nu is het zo groot geworden dat we moeten spreken van een crisis van het kapitalisme.

Misschien komen er nog een paar dagen van heftige koersdalingen erbij, nog een paar systeembanken die omvallen en nog een land dat failliet gaat. Er is nu niet veel voor nodig om de wereld te laten afglijden naar een ineenstorting van het financiële systeem en een diepe depressie. Ideeën van paar marginale marxisten? Nee, ook burgerlijke economen doen dat. De ministers van financiën, presidenten van een centrale bank en directeuren van een grote onderneming houden nu hun hart vast.

Tot nu toe zijn de arbeiders in de wereld verbijsterde toeschouwers. Ze zien het lek slaan van het kapitalisme, de golf van kapitaalinjecties en nationalisaties, de machteloze gebaren van regeringen op TV voorbijkomen. Hun organisaties, vakbonden en politieke partijen, legden jarenlang de rode loper uit voor het neoliberalisme! Maar de eerste slachtoffers zijn er. Dat zijn bijvoorbeeld de Poolse werknemers in IJsland die hun koffers kunnen pakken en de arbeiders die daar hun auto, huis en baan kwijtraken. Het is een voorbode van wat arbeiders in andere landen te wachten staat.

In IJsland demonstreerden al duizend mensen tegen de regering en hun situatie. Welke eisen moet de arbeidersbeweging nu stellen? Eén: open de boeken, laat zien wat is gebeurd. Twee: betaal eerste de bonussen en de opties terug, waar ze mee zijn weggelopen. Drie: nationaliseer niet in het belang van het kapitalisme, maar nationaliseer in het belang van de arbeiders. Vier: geef werkloze arbeiders en mensen die hun huis verliezen een nooduitkering, zodat zij hun huis kunnen behouden en hun leven voort kunnen zetten.

De crisis van het kapitalisme is enorm. Van een crisis van het neoliberalisme is het nu een crisis van het kapitalistische systeem geworden. Het kapitalisme gaat echter niet aan zijn interne tegenstellingen ten onder, schreven Marx en Engels al. Alleen de arbeidersklasse kan door bewust ingrijpen een einde maken aan het kapitalisme. De arbeidersklasse vormt de overgrote meerderheid in de samenleving en staat centraal in de productie. Alleen de arbeiders kunnen de maatschappij overnemen van de falende minderheid van kapitalisten.

Hoewel de objectieve kracht van de arbeidersklasse (aantallen en sleutelpositie bij de productie) gigantisch is, staat de arbeidersklasse in subjectieve zin (organisatie, ideeën, programma) niet sterk. De ideeën van het socialisme kunnen daar verandering in brengen. Ze veranderen de arbeidersklasse van machteloze toeschouwers in klassenbewuste mensen die hun toekomst in eigen handen nemen.

• Open de boeken van de banken en financiële instellingen, laat zien waar het geld gebleven is;
• Betaal de bonussen en topsalarissen van de afgelopen jaren terug;
• Compenseer de financiële schade van de gewone mensen;
• Voor automatische compensatie van de prijsstijgingen.
• Zorg voor fatsoenlijke uitkeringen voor degenen die hun baan verliezen;
• Spring financieel bij als mensen hun huis kwijtraken;
• Voor nationalisatie van de financiële sector onder het democratische beheer en controle van de arbeidersklasse, compensatie slechts op basis van bewezen behoefte;
• Nationaliseer het onderwijs, de gezondheidszorg, het openbaar vervoer en de NUTS bedrijven om de jaren aan bezuinigingen in te halen. Voor gratis onderwijs, gezondheidszorg en openbaar vervoer. Bevries de prijzen voor energie;
• Voor een nationalisatie onder arbeiderscontrole en -beheer van alle bedrijven die massaontslagen willen doorvoeren;