Helden van het laatste uur

Frank Vandenbroucke (SP.a) laat in De Standaard van zich horen. Aangezien hij vertelt wat het Vlaamse establishment wil horen, krijgen zijn standpunten ruime aandacht. Het Vlaamse establishment is immers al geruime tijd aan het wachten op de SP.a om haar linkerflank af te dekken. Knack solliciteert zelfs openlijk naar de diensten van de SP.a om een staatshervorming door de strot van de bevolking te duwen.

Karel Mortier. Artikel overgenomen vanop links-socialisme.blogspot.com

Het is overigens opvallend hoeveel ruimte separatisten en “confederalisten” (splits bijna alles wat er te splitsen valt, in de eerste plaats de sociale zekerheid) in de Vlaams pers krijgen om hun standpunten te verdedigen. Knack bracht zowaar een extra editie uit waarin quasi uitsluitend aandacht was voor de voorstanders van een splitsing, of van een confederatie. Er is duidelijk een campagne bezig van een deel van de Vlaamse pers om het Vlaamse establishment te ondersteunen. De essentie van het verhaal is dat het allemaal de schuld is van de Franstaligen en dat een grote staatshervorming de oplossing is van alles. De vakbonden laten ook toe dat voorstanders van een grote staatshervorming zoveel ruimte krijgen door zelf afzijdig te blijven in de discussie.

Recent heeft de SP.a ook een communautaire nota uitgebracht waarin de standpunten van de partij over de staatshervorming worden uiteengezet. Dit alles komt meer dan een jaar na het begin van de crisis. Het spreekt voor zich dat de doorsnee leden van de SP.a niet werden betrokken bij het tot stand komen van de communautaire standpunten van hun partij. En dit hoewel men toch ruim de tijd had – laat staan dat die leden de kans hebben gekregen om er over te stemmen.

Ondanks alle mooie woorden na de verkiezingsnederlaag – nl. dat er meer ruimte zou zijn voor de basis om haar mening te geven – kunnen we alleen maar vaststellen dat, wanneer het er op aankomt, de basis zonder problemen wordt genegeerd door de partijleiding. Verassend is dit niet. Ondanks de leegloop van de SP.a en de relatief geringe betrokkenheid van de doorsnee leden zouden de communautaire standpunten die vandaag naar voor worden geschoven wellicht op geen enkel SP.a congres een meerderheid van de stemmen achter zich krijgen.

Gennez presteerde het zowaar om à la Bart De Wever de schuld voor het mislukken van de onderhandelingen in de schoenen van de Franstaligen te schuiven. Ironisch genoeg liggen de standpunten van de Franstalige partijen niet ver af van de standpunten die door het ABVV worden verdedigd. In die zin is het dus verkeerd van de SP.a om er een conflict tussen Vlamingen en Franstaligen van te maken. Het Vlaamse ABVV gaat ook niet akkoord met de eisen die door de Vlaamse meerderheidspartijen, inclusief de SP.a, naar voren worden geschoven. Het ABVV wordt echter straal genegeerd door de SP.a. In de plaats van daar op te reageren doet het ABVV er het zwijgen toe, op een pro forma persbericht na, en wachten ze veilig in hun bunkers tot de communautaire storm is uitgewaaid, om daarna de schade te kunnen opmeten onder de eigen leden.

De voorstellen van de SP.a, of liever die van Vandenbroucke, komen erop neer dat de federale staat naar oeroud liberaal recept “ontvet” moet worden, om op die manier de sociale zekerheid “betaalbaar te houden”. De federale staat zou weliswaar in verhouding meer middelen krijgen om de toekomstige “uitdagingen” te betalen, maar enkel omdat er in verhouding minder geld naar de gewesten en de gemeenschappen zou stromen. Men moet helemaal geen wiskundig genie zijn om vast te stellen dat men op die manier het probleem van de onderfinanciering van de staat niet oplost, maar gewoon verlegt naar de gewesten en gemeenschappen. Op die manier dwingt men deze laatsten om dezelfde maatregelen te nemen als degene die het federale niveau nu al bijna 20 jaar moet nemen om de meubelen te redden.

Je moet ook geen genie zijn om te beseffen dat dit harder aankomt in een regio als Wallonië, waar men reeds problemen heeft om de bestaande bevoegdheden te financieren, dan in een regio als Vlaanderen, waar men voorlopig nog een overschot op de begroting heeft. Vandenbroucke wil dus – net zoals Voka – de Franstaligen dwingen om de nodige besparingsmaatregelen te nemen. De logica die achter de voorstellen van de SP.a schuilt, behoort tot het ABC van het neoliberalisme. Het heet dat op die manier ons “sociaal model” betaalbaar wordt gehouden.

We kunnen alleen maar vaststellen dat de laatste 5 staatshervormingen de sociale ongelijkheid en de armoede niet hebben doen dalen. Ondanks alle staatshervormingen heeft de sociale zekerheid er nog nooit zo slecht voorgestaan als vandaag, hoewel de samenleving nog nooit zoveel welvaart heeft voortgebracht.

Waarom zou een zoveelste staatshervorming en wat schuiven met bevoegdheden en middelen een fundamenteel antwoord bieden op problemen bij de pensioenen, globalisering en de financiering van de sociale zekerheid? De SP.a stelt de oorzaken voor de tekorten in de sociale zekerheid niet in vraag, laat staan het economisch model dat aan de basis ligt van die tekorten. Het is vreemd dat de SP.a akkoord gaat met een lastenverlaging van 2 miljard euro op jaarbasis en dan doodleuk komt zeggen dat een staatshervorming nodig is om ons sociaal model te kunnen behouden. Reken maar eens uit hoeveel 2 miljard euro is op 20 jaar, en wat we daarmee zoal zouden kunnen doen. Dan hebben we het nog maar over één fiscale maatregel en nog niet over de fiscale fraude. De cadeaus aan het patronaat worden echter niet fundamenteel in vraag gesteld, dus zijn het de zwakkeren die het moeten bekopen.

In zekere zin is dit gewoon een verderzetting van het beleid van de SP.a van de laatste 20 jaar. De SP.a kiest zoals steeds de weg van de minste weerstand. Al 20 jaar wordt de federale staat leeggemolken en wordt alles wat niet te vast zit verkocht om de begroting in evenwicht te houden. Het spreekt voor zich dat een dergelijk beleid zijn grenzen heeft, en vandaag lijken we die grens bereikt te hebben. Als het geld op is, bestaan er twee opties. Het geld halen waar het zit om de staat te herfinancieren, zodat de overheid zijn verantwoordelijkheid kan nemen, of de staat verder uitpersen en afbouwen. De SP.a kiest voor de tweede optie en sluit zich daarmee aan bij de eisen van het Vlaamse patronaat om, nadat de patronale sprinkhanen de federale staat hebben leeggevreten, hen ook los te laten op de gemeenschappen en de gewesten.

Daar is immers nog ruimte om besparingsmaatregelen door te voeren. De SP.a heeft de keuze gemaakt om niet samen te werken met het ABVV om de belangen van de werkenden in ons land te verdedigen, maar om te collaboreren met het Vlaamse patronaat. Naar klassiek liberaal recept willen ze de Franstaligen dwingen om een besparingsbeleid te voeren en hardere maatregelen te nemen tegen mensen die leven van een uitkering. Dit in de hoop dat er een paar kruimels overblijven om de pensioenen in Vlaanderen mee te kunnen betalen.

De ironie is dat waar de SP.a eerder zei dat de toekomst van ons sociaal model in Europa lag, ze daar blijkbaar vanaf is gestapt en ze nu “Vlaanderen” propageert als een bunker om zogezegd “ons sociaal model” te behouden. Uiteraard is dat een illusie. Ze hebben de Internationale indertijd wellicht niet voor niets de Internationale genoemd. Het is geen wonder dat de SP.a er ondanks alles niet op vooruit gaat in de peilingen. Wat hebben ze immers te bieden behalve meer van hetzelfde, met wat vertraging in vergelijking met de Vlaams-nationale partijen?

De enigen die de macht hebben om dit proces tegen te houden zijn de vakbonden, maar die blinken uit in afwezigheid en nemen hun verantwoordelijkheid niet op. Ze lijken de politieke resultaten af te wachten. En dit hoewel ze reeds een jaar weten dat wat er ook uit de bus komt nadelige gevolgen zal hebben voor hun leden. Meer dan ooit is het duidelijk dat ze geen enkele vertegenwoordiging hebben in het parlement, en niets meer te zeggen hebben in de SP.a. Hetzelfde geldt voor het ACV binnen de CD&V. Waarop wachten ze om hun conclusies te trekken? Tot België er weer uitziet zoals in de 19e eeuw?