Bij de Britse bank Northern Rock werd aangekondigd dat 2.000 jobs zouden verdwijnen, dat is één derde van het totaal. De arbeiders van de bank hadden wel verwacht dat er jobs zouden verdwijnen, maar niet dat het er zoveel zouden zijn. De bank werd recent genationaliseerd door de New Labour regering die zo een faillissement wou voorkomen.
Een arbeider van Northern Rock vertelde ons: “Er zijn tal van memos over afdankingen. Het verkoopsdepartement stopte vrijdag met het verhandelen nadat ze een opzegtermijn van drie maanden kregen. Dat is een kantoor met 250 tot 300 mensen, het grootste departement. Als je hen gewoon nog maar vanop afstand bekijkt, zie je de demotivatie. Alles is onzeker.”
Northern Rock was snel gegroeid tot de vijfde grootste hypotheekbank in Groot-Brittannië. Het was ook de belangrijkste private werkgever in het noord-oosten van Engeland. De meeste jobs die moeten verdwijnen, zijn jobs op het hoofdkwartier in Newcastle en in het call center in Sunderland.
In de krant Daily Mirror zei een werknemer van Northern Rock dat de sfeer op de werkvloer bijzonder slecht was en dat er wellicht een lange wachtrij zou staan indien er vrijwilligers worden gezocht om ontslagen te worden. Voor de meeste jonge werknemers van Northern Rock ziet de toekomst er echter niet goed uit, de financiële crisis treft immers de volledige sector.
Voor de recente leegloop bij Northern Rock werd deze bank voorgesteld als het lokale succesverhaal. Een journalist stelde dat het bedrijf globaal succes kende, maar tegelijk door en door lokaal gebonden bleef. Het logo van de bank is overal aanwezig in het straatbeeld in het noordoosten van Engeland. Het is ook aanwezig op de duizenden T-shirts en andere attributen van aanhangers van de voetbalclub van Newcastle (de bank is de belangrijkste sponsor van zowel de voetbalclub als het rugbyteam).
Enkele weken voor lange rijen klanten hun geld probeerden op te halen bij de bank, stelde een lokale krant nog dat Northern Rock een sterke groei kende. De waarde van de bank werd geschat op 113 miljard pond. De vice-voorzitter van de bank stelde: “Wij hebben veel vertrouwen in de lange termijn toekomst van Northern Rock”. Er was zogezegd een win-win situatie voor de bazen, aandeelhouders, werknemers en de liefdadigheidsinstellingen die door de bank werden gesteund. Achter deze façade was de realiteit niet zo mooi.
Volgens de krant Mirror, verdienden topmanagers van Northern Rock 6,5 miljard pond toen ze enkele maanden voor de crisis van de bank hun aandelen verkochten. De belangrijkste manager, Adam Applegarth, verdiende zowat 2,7 miljoen pond op 18 maanden tijd. Voor een gewone werknemer, die 15.000 pond per jaar verdient, zou het 180 jaar duren om dat bedrag te verdienen. Dezelfde krant meldde nog dat Applegarth over een villa in Northumberland beschikt die 2,5 miljoen pond waard is, naast een appartement in Newcastle ter waarde van 250.000 pond en ook nog een vloot luxewagens.
Terwijl Applegarth en andere topmanagers miljoenen verdienden met de verkoop van hun aandelen, werden werknemers en kleine investeerders aangemoedigd om ook wat aandelen te kopen. Een moeder van een werknemer bij Northern Rock, vertelde ons: “Applegarth deed al zijn aandelen weg. Hij wist dat de prijzen zouden ineenstorten. Zijn grote villa zou in beslag moeten worden genomen!”.
De bazen komen er fluitend van af, de miljoenen winsten op zak. De arbeiders daarentegen staan voor een onzekere toekomst. Een arbeider vertelde ons: “De opzegvergoedingen zullen niet veel voorstellen. Mensen met 10 tot 25 jaar dienst zullen ook maar een aalmoes krijgen.”
Het kapitalisme moedigt arbeiders aan om ook aandelen op te kopen. Dat beleid werd opgestart door Thatcher in een ideologische strijd. Nu wordt het overgenomen door New Labour. Toen de aandelenprijzen bleven stijgen, raakten een aantal arbeiders onder de indruk en dachten ze dat ze effectief iets te zeggen hadden in het bedrijf waarvoor ze werkten. Die illusie is nu doorprikt.
Wij komen op voor een compensatie voor de 180.000 kleine aandeelhouders van Northern Rock. De grote aandeelhouders, samen goed voor 80% van de aandelen, moeten daarentegen geen compensaties krijgen. Die werknemers die deels met aandelen werden betaald in het verleden, moeten de waarde daarvan terugkrijgen.
De nationalisatie van de bank zorgt niet voor het behoud van jobs of voor gunstige vertrekvoorwaarden voor de werknemers. Het doel is ook niet om de kleine spaarders of hypotheeknemers te beschermen. De regering ziet het als een tijdelijke maatregel om de bank op de kosten van de gemeenschap gezond te maken en dan opnieuw te verkopen.
De vakbond heeft jammer genoeg geen strategie om in te gaan tegen de besparingen. Unite zou moeten oproepen tot actie om de belangen van de werknemers te verdedigen. Het zou bijvoorbeeld nuttig zijn om tijdens de middagpauze bijeenkomsten te houden in Newcastle en Sunderland, waarbij deze bijeenkomsten open staan voor iedereen. Dat zou een echo kunnen vinden in de regio.
De vakbond Unite is echter de grootste financiële donor van New Labour. Het wordt tijd om te breken met die partij en campagne te voeren voor een arbeiderspartij. Moesten de arbeiders van Northern Rock vandaag gesteund worden door een dergelijke partij, dan zou dat hun strijd enorm versterken.
New Labour heeft Ron Sandler als voorzitter van de bank aangesteld. Hij krijgt 90.000 pond per maand, wat zorgt voor heel wat ongenoegen in het noordoosten van Engeland. Sandler wil de bank saneren om het daarna op een gouden schaaltje aan te bieden aan private investeerders die met de winsten kunnen gaan lopen. Bovendien wordt het idee van een nationalisatie op deze manier gediscrediteerd door de regering, ook al gaat het niet om een nationalisatie onder arbeiderscontrole.
De Socialist Party eist het ontslag van Ron Sandler en wil arbeiderscontrole en –beheer op Northern Rock. Die eisen vinden een echo. Een dergelijk beleid kan echter enkel indien het samen gaat met de nationalisatie van alle grote banken onder democratisch gemeenschapsbezit. Dat zou kunnen leiden tot jobzekerheid en hypotheekleningen aan lage rentevoeten.