Hypocrisie over asielbeleid in het tijdperk van globalisering

Op de internationale zomerschool van het CWI vonden ook verschillende discussies plaats in kleinere groepen. Dat bevordert de betrokkenheid van de aanwezigen en de mogelijkheden om vragen te stellen. In de discussie over migratie en de strijd tegen racisme was er een tussenkomst door Ivy Meert van LSP-Aalst. We publiceren een licht herwerkte versie van deze tussenkomst die ingaat op vluchtelingen en mensenhandel.

Dubbele houding

De burgerij in West-Europa neemt een dubbele houding aan tegenover migranten en asielzoekers. Enerzijds zien we dat alles eraan wordt gedaan om migratie tegen te gaan, onder meer door de bouw van hoge hekkens rond de Spaanse enclaves in Marokko, met de grenscontroles via het Schengen Informatiesysteem in Europa, met de versterking van het hekken tussen de VS en Mexico (een 1.100 kilometer lange grens!) of de intensieve controles ten noorden van Australië. De VS en Europa spenderen vandaag meer geld aan de controle op migratie dan aan de ontwikkeling van de landen van herkomst.

Maar anderzijds zien we ook dat de kapitalisten en de politici economische voordelen zien bij migratie. Het idee van een makkelijkere toegang voor migrante arbeiders kent een aantal voorstanders die het nut van goedkope arbeidskrachten inzien. Zelfs vanuit neoliberale hoek gaan soms stemmen in die richting op, een voormalige journalist van The Economist schreef een boek om te pleiten voor open grenzen. De journalist in kwestie, Philippe Legrain, schreef eerder reeds een boek om de verdediging van de globalisering op te nemen. Nu neemt hij het op voor open grenzen.

De discussie hierover op het begin van het decennium werd natuurlijk wel doorkruist door de aanslagen van 11 september 2001 in de VS waarna het veiligheidsaspect sterker naar voor kwam in de asieldiscussie. Onder het mom van humanisme pleiten een aantal liberale politici echter nog steeds voor een open asielbeleid om zo goedkope en hoog gekwalificeerde arbeidskrachten naar hier te halen.

Een vertegenwoordiger van het uitzendkantoor Randstad stelde in de asieldiscussie dat er in de toekomst mogelijk een tekort aan arbeidskrachten zal zijn omwille van de veroudering van de bevolking en het beperkte aantal geboorten. Dezelfde vertegenwoordiger kloeg wel dat de migratiemarkt vandaag gecontroleerd wordt door slavenhandelaars die mensen binnenhalen die niet over het goede profiel beschikken om vacatures in te vullen. De vertegenwoordiger van Randstad zag op dat vlak reeds een rol weggelegd voor zijn bedrijf. Dat dit zou betekenen dat alle geschoolde arbeidskrachten worden weggehaald uit ontwikkelingslanden is natuurlijk geen probleem voor dit soort bedrijven.

Geen oplossing voor armoede

Migrante arbeiders sturen vandaag meer geld naar hun landen van herkomst dan het totale budget voor ontwikkelingssamenwerking. Deze transfers zijn de afgelopen jaren sterk gestegen, tot 200 miljard dollar! De kapitalisten zullen dat natuurlijk als een goed teken proberen voor te stellen, maar het biedt geen structureel antwoord op armoede.

Tegelijk blijft de toegang tot migratie erg moeilijk waardoor de mensenhandel een bloeiende economische sector kan zijn. Volgens de VN en mensenrechteninstanties staan er constant zowat 2,5 miljoen mensen onder de controle van slavenhandelaars. Er zijn vandaag mogelijk zelfs meer slaven dan tijdens de periode van slavernij in het verleden. Een deel van deze slaven komt in de seksindustrie in het Westen terecht.

De mensenhandel neemt momenteel sterk toe in Centraal en Oost-Europa en in de voormalige Sovjetunie. Maar ook in Azië blijven er immense problemen opduiken. Zo worden meisjes uit dorpen in Nepal en Bangladesh verkocht aan Indische bordelen voor slechts 1.000 dollar. De volledige sector van de mensenhandel zou goed zijn voor een omzet van verschillende miljarden dollar per jaar.

De CIA erkende recent dat 45.000 tot 50.000 vrouwen en kinderen ieder jaar naar de VS komen om er te werken als prostituees of huispersoneel. Unicef schat dat meer dan 200.000 kinderen als slaven werken voor smokkelaars in West- en Centraal Afrika. Vaak worden de kinderen “verkocht” door hun ouders die hopen dat er voor de kinderen zal worden gezorgd.

Dit soort vaststellingen staat vandaag niet meer hoog op de politieke agenda. In plaats van aandacht te hebben voor mensenhandel en de slachtoffers ervan, gaat alle aandacht naar de oorlog tegen het terrorisme en worden de slachtoffers van mensenhandel snel als verdachten gezien in plaats van als slachtoffers.

Welke oplossingen?

Binnen het kapitalisme is er geen oplossing voor het probleem van vluchtelingen, mensenhandel, slavenarbeid,… Op het vlak van mensenhandel werd dit zelfs toegegeven door voormalig Europarlementslid Willy Kuijpers (destijds VU). Kuijpers stelde dat het fenomeen niet kan worden uitgeroeid omdat het een lucratieve economische sector is: investeringen zijn goedkoop en de winsten zijn hoog.

Het kapitalisme ziet ook mensen als koopwaar en maakt van miserie gebruik om ook elders aanvallen in te zetten op de arbeids- en levensomstandigheden. Dat is een politiek van verdelen om te heersen. Daartegenover is er nood aan eenheid van alle werkenden en armen om uiteindelijk zelf de touwtjes in handen te nemen en op te komen voor een socialistisch alternatief met een geplande economie die ten dienste staat van de reële behoeften van de bevolking. Enkel via die strijd kan een einde gemaakt worden aan mensenhandel en aan de condities die mensen ertoe aanzetten om hun omgeving te ontvluchten.