Afghanistan glijdt verder af naar miserie en chaos

In Afghanistan zijn er de afgelopen weken opnieuw tal van incidenten geweest met onder meer kinderen die op school omkwamen na een luchtaanval door Amerikaanse troepen. Een commandant van het VS-leger probeerde die doden te rechtvaardigen met het argument dat de kinderen op bevel van Al Qaeda strijders in de school waren gebleven.

Manny Thain

De dood van de kinderen in de Afghaanse school werd gezien als iets aanvaardbaar in de Afghaanse context. Het maakt echter vooral duidelijk dat de bezettingstroepen de situatie absoluut niet onder controle hebben. De bomaanslagen in de hoofdstad Kaboel onderstrepen dat verder.

Britse en Amerikaanse politici stellen de “oorlog tegen het terrorisme” voor als een succesvol gegeven. In werkelijkheid is Afghanistan een voorbeeld van de consequenties van imperialistische interventies. Die hebben bijgedragen aan de ontwikkeling van een gewelddadige ‘narco-staat’, waar opium het belangrijkste exportproduct is en de controle effectief in handen is van gangsters, opstandelingen en corrupte politici. De massa’s zitten tussen twee vuren met aan de ene kant de NAVO-troepen en aan de andere kant de opnieuw opkomende Taliban-troepen en machtige regionale krijgsheren.

Na de horror van de aanslagen op de WTC-torens in New York in september 2001 kwam het al snel tot een massale luchtaanval op Afghanistan, omdat de rechtse islamitische terreurgroep Al Qaeda daar haar belangrijkste basis zou hebben. De reactionaire Taliban werd verdreven door deze aanval en door de hulp van andere krijgsheren die optraden als het voetvolk van de westerse machten.

Afghanistan werd verwoest, haar infrastructuur kapot gemaakt en duizenden burgers kwamen om. Westerse regeringen beloofden om het land terug op te bouwen en democratie te brengen, naast vrouwenrechten, jobs, elektriciteit en water,… Na een periode van 20 jaar van gewapende conflicten, dictatoren en bezettingen, wordt uitgekeken naar vrede en welvarendheid. De Navo zette in 2003 35.000 militairen in voor deze operatie.

Vandaag leven miljoenen Afghanen in extreme armoede. De veiligheidssituatie is er enkel nog erger op geworden. De hulp bereikt de arbeiders en armen niet. Matt Waldman, een verantwoordelijke van Oxfam die Afghanistan opvolgt, stelde dat de levensverwachting in de provincie Daikundi gedaald is tot 42 jaar. Eén op de vijf kinderen sterft voor het bereiken van de leeftijd van vijf jaar. Zowat de helft van de Amerikaanse hulp gaat naar de vijf grootste Amerikaanse bedrijven in het land. Meer dan 100.000 mensen zijn dakloos geworden in de zuidelijke provincie Helmand.

De tactieken van de Navo-troepen om met luchtaanvallen, raids, aanvallen op burgers,… toe te slaan, ondermijnt verder de mogelijke steun die de Afghaanse ‘regering’ had kunnen krijgen van de bevolking. Dit versterkt ook de steun voor de Taliban en zorgt voor spanningen in de Navo. De Amerikaanse troepen hebben een slechte reputatie, maar ook de Britse en Canadese troepen zijn verantwoordelijk voor een toename van het aantal burgerslachtoffers.

Begin mei schoten Amerikaanse soldaten 19 burgers dood. Op 8 mei was er een luchtaanval in Helmand waarbij meer dan 20 (de lokale bewoners zeggen 80) slachtoffers vielen. Eind april werden bij Amerikaanse luchtaanvallen 57 dorpsbewoners in de westelijke provincie Herat vermoord. Onder hen bevonden zich 17 kinderen onder de 10 jaar, 14 bejaarden en 10 vrouwen. De New York Times haalde een diplomaat aan die stelde dat “de Amerikanen achter één guerrilla commandant aanzaten, maar er tegelijk honderd nieuwe hebben gecreëerd.”

Zelfs de VS-marionet Hamid Karzai moest inspelen op de breed verspreide woede. In mei stelde het hogerhuis van het Afghaanse parlement dat de Navo moet stoppen met haar aanvallen tegen opstandelingen en dat er nood is aan een agenda voor de terugtrekking van buitenlandse troepen.

De VS voert de druk op om iets te doen tegen de drugsteelt in het land. Zonder omvangrijke hulp en alternatieve tewerkstelling, zal dit vooral de armste boeren treffen. Onder begeleiding van de VS werden reeds honderden chauffeurs en tussenpersonen opgepakt, maar de belangrijkste drughandelaren (die vaak gelieerd zijn aan regeringsverantwoordelijken, krijgsheren of de Taliban) wordt zo goed als niets in de weg gelegd.

De opiumteelt is de belangrijkste werkgever en zorgt voor het belangrijkste exportproduct van Afghanistan. Het is goed voor zowat de helft van de legale economie. Afghanistan staat in voor 90% van de wereldwijde opiumteelt en de oogst van dit jaar zal alle records breken. De sociale gevolgen hiervan zin enorm. Volgens de VN zijn er zowat een miljoen opiumverslaafden onder de 30 miljoen Afghanen. Bij die verslaafden zijn er ook zo’n 60.000 kinderen.

De nieuwe Britse premier Gordon Brown stelde dat er misschien meer troepen naar Helmand moeten om overwinningen te kunnen boeken. In werkelijkheid zien we dat de troepen in Afghanistan evenmin voor vrijheid en welvarendheid zorgen in dat land als ze dat in Irak doen. Maar dat was natuurlijk niet de bedoeling van Bush toen hij in 2001 Afghanistan begon te bombarderen in de hoop om een snelle ‘overwinning’ te boeken als aanloop naar een reeds langer geplande invasie in Irak. Van bij het begin werd vertrokken van leugens en valse beloften. Afghanistan glijdt nu steeds verder af naar een conflict waarbij de bevolking de prijs betaalt van de imperialistische leugens en interventies.

Daartegenover komen wij op voor het einde van de imperialistische interventie in Irak en Afghanistan, voor volledige democratische rechten en het verdedigen van de rechten van minderheden, voor arbeiderseenheid als basis voor de opbouw van een socialistisch alternatief.