Het enthousiasme voor een werkhervatting bij Volkswagen in Vorst is bijzonder beperkt. Na zes weken staken was het duidelijk dat er geen perspectief voor een verdere strijd werd aangeboden, waardoor het logisch was dat een nipte meerderheid voor een werkhervatting stemde. Dat gebeurde echter niet van harte, daar getuigt het grote aantal stemmen voor een verderzetting van de staking van.
Geert Cool
Vooraf werd in de media geprobeerd om nogmaals in te spelen op mogelijke verdeeldheid: een groepje Franstaligen van de socialistische vakbond zouden willen verder staken. Zo klonk het zowat overal. Het klopt dat er verdeeldheid was en dat dit de stemming zeker beïnvloed heeft. Maar om die verdeeldheid een communautair tintje te geven, moet je al hard beïnvloed zijn door de dagelijkse propagandastroom in de media over de tegenstellingen tussen Franstaligen en Nederlandstaligen.
Zoals gisteren op deze site werd gesteld, waren er een aantal gebreken in de strijd van Volkswagen. Er werd zes weken lang gestaakt, maar er waren slechts twee algemene personeelsvergaderingen. Voor de laatste algemene personeelsvergadering (gisteren vlak voor de stemming), moest er bovendien nogal wat druk worden uitgeoefend door de arbeiders en een aantal delegees. Natuurlijk is het in stand houden van een stakingspiket terwijl ook onderhandelingen plaatsvinden niet evident. Maar het stakingspiket hield goed stand en algemene vergaderingen zouden dat wellicht versterkt hebben.
Vanuit een dergelijke situatie is het feit dat 44% voor een verderzetting van de staking stemde een goed resultaat. De directie drong eerder al meermaals aan op een werkhervatting. Het wou zelfs net voor de kerstvakantie nog een symbolische heropstart (symbolisch omdat VW tussen kerst en nieuwjaar sowieso niet draait). Nu zal er maandag een werkhervatting komen in twee ploegen (in plaats van vier). Dat zal niet bepaald met veel enthousiasme gebeuren. Bovendien zal het grote aantal vertrekkers ervoor zorgen dat het wat zoeken zal zijn naar een organisatie van het werk.
Het opgeven van de staking is een jammerlijke zaak. Het feit dat er nog geen sociaal plan is – ondanks wat je zou kunnen denken op basis van de vele media-aandacht rond de hoge opzeggingsvergoedingen – zorgt ervoor dat er nood was aan een actiemiddel om goede voorwaarden af te dwingen. Ook profesor Willy van Eeckhoutte, een algemeen erkende specialist inzake arbeidsrecht in dit land, stelde vandaag in De Morgen: "Het werk hervatten, is het laatste wapen neerleggen. Daarna opnieuw gaan staken, is zeer moeilijk. Dus helemaal zinloos lijkt het me niet als je de druk op de ketel houdt tot het sociaal plan rond is." Hij voegt er wel aan toe dat over de opportuniteit kan getwijfeld worden, maar fundamenteel heeft hij gelijk. Het opheffen van de staking zorgt ervoor dat het laatste wapen is neergelegd en dat vooraleer het sociaal plan rond is.
De komende weken zal het nodig zijn om een balans op te maken van de strijd bij Volkswagen. Daarbij zal zeker aandacht moeten zijn voor het enorme potentieel dat deze strijd had en hoe onvoldoende gebruik gemaakt is van dat potentieel. Daarbij zal het nodig zijn om een sterke nadruk te leggen op de noodzaak van een actieve betrokkenheid van alle arbeiders in het bedrijf, maar ook de nood aan een actieve en georganiseerde solidariteit. De enorme inspanningen van heel veel arbeiders en delegees bij VW heeft er mee toe geleid dat toegevingen werden afgedwongen en dat het mogelijk was om zes weken lang een staking in stand te houden. Die inspanningen hadden tot meer kunnen leiden indien het aanwezige potentieel effectief werd benut.