Het ("links"?) populisme van Spirit…

De afgelopen dagen was er niet enkel aandacht voor de existentiële vragen bij de N-VA, maar ook voor de toekomstige ontwikkeling van die andere voormalige VU-component. Spirit zit veilig opgeborgen in een kartel dat geleid wordt door de SP.a. De “partij” is in feite niet veel meer dan een verzameling van de aanhang van Bert Anciaux. Die had gezegd wel iets gezien in de “links-populistische” koers van de Nederlandse SP.

Voor een links-liberale partij zoals Spirit is het wat zoeken naar een eigen plaats op de politieke markt. Dat was destijds al het geval toen de huidige Spirit-groep nog in de Volksunie zat, maar ook vandaag blijft het van toepassing. Spirit is intussen min of meer verworden tot een kleine vleugel van de SP.a.

Voor de SP.a is Spirit zeker welkom: het is een nuttig instrument om wat extra stemmen rond Bert Anciaux binnen te halen en daarnaast kan het gebruikt worden om de impact van de eigen partijbasis verder te ondermijnen. Lijsten samenstellen gebeurt niet langer met inspraak van de basis, maar na overleg met collega-partijleiders.

Als Spirit teveel invloed opeist binnen de SP.a, wordt de groep onmiddellijk teruggefloten. Dat zagen we onder meer in Antwerpen toen Spirit een schepenzetel opeiste na een goede persoonlijke score voor de voormalige Groen-politica Fauzaya Talhaoui. Patrick Janssens hield de deur dicht: voor de verkiezingen was al overeengekomen wie er schepen zou worden en daar hoorde het Spirit-lid niet bij. Bijgevolg werd het een duidelijke njet voor Fauzaya. Aandringen was overbodig, de beslissingen worden gemaakt door Patrick en door niemand anders.

Nu stelde Bert Anciaux dat Spirit een “links-populistische” koers moet varen naar het model van de Nederlandse SP. Die Nederlandse SP lijkt populair te zijn bij Belgische politici. Eerder kwamen er ook al positieve berichten vanuit de SP.a, Groen en zelfs het Vlaams Belang (“Jan Marijnissen had op een VB-lijst kunnen staan…”). Origineel is Spirit dus niet. Anciaux stelde op zijn website: “Zonder enige twijfel zou ik in Nederland SP stemmen. Reeds vele jaren. Jan Marijnissen is een man naar mijn hart. Links, populistisch, eerlijk en rechtvaardig”.

Nu zou er binnen Spirit enige discussie zijn over de uitlatingen van Anciaux (die gevolgd werd door Els Van Weert). Andere Spiritisten zijn niet bepaald opgezet met de vergelijking met de Nederlandse SP. Het is dan ook niet makkelijk om met een kleine formatie een grote spreidstand te maken tussen liberalisme en een partij zoals de Nederlandse SP die symbool staat voor verzet tegen het neoliberalisme.

Sommige Spiritisten wijzen erop dat de Nederlandse SP zich “anti-kapitalistisch” opstelt, wat niet bepaald overeenstemt met een “links” liberale visie. De discussie maakt alvast duidelijk dat er in de partij geen eenduidigheid is over hoe Spirit verder kan ontwikkelen. Integendeel, het gaat zowat alle richtingen uit: van verzet (in woorden) tegen het kapitalisme tot liberalisme. Het is niet verwonderlijk dat vroegere VU’ers in zowat alle partijen van het politieke spectrum terug te vinden zijn…