Paul Murphy (Socialist Party) start campagne om linkse zetel in Europarlement te behouden

Maar sectaire opstelling SWP kan dat bedreigen

Het werd bevestigd dat de Socialist Workers Party (SWP) bij de Europese verkiezingen van volgend jaar in Dublin een eigen kandidaat naar voor wil brengen. Gemeenteraadslid Brid Smith zou opkomen voor de People Before Profit Alliance (PBP). Toen dit nieuws bekend raakte, zorgde het voor enige ophef. Het is een onverwantwoordelijke beslissing die moet ingetrokken worden. Het maakt het immers moeilijker voor Paul Murphy om de zetel in het Europese Parlement te behouden. Indien de SWP hiermee doorgaat, is het een wel erg straf voorbeeld van een sectaire opstelling.

Natuurlijk hebben politieke groepen ter linkerzijde het recht om bij gelijk welke verkiezing op te komen. Dat is niet het punt. Maar er is ook een verantwoordelijkheid om te oordelen of het correct is om van dat recht gebruik te maken tegen een specifieke politieke achtergrond en met de gevolgen die uit deze beslissing voortkomen.

Bij de Europese verkiezingen van volgend jaar zal Paul Murphy als zetelend parlementslid kandidaat zijn. De afgelopen 2,5 jaar heeft hij die positie consistent gebruikt als platform om thema’s van de arbeidersbeweging en de socialistische beweging in Ierland en daarbuiten naar voor te brengen. Het is belangrijk dat Paul in mei verkozen raakt, maar daarvoor is alle mogelijke steun nodig. Het zullen immers nipte verkiezingen zijn.

Het klopt dat er een sterke stemming tegen de regering ontwikkelt, maar tegelijk wordt het politieke terrein complexer en meer gefragmenteerd. De sfeer onder de werkende bevolking staat onder druk van het aanhoudende en ernstige verraad van de vakbondsleideders en het opleggen van de belasting op onroerend goed. Mogelijk zullen nieuwe rechtse krachten opgezet worden, er wordt daar soms openlijk over gesproken, en alleszins kunnen verschillende vormen van populisme een opmars kennen. Dat is deels een uitdrukking van de hoop dat er een gemakkelijker weg vooruit is dan de fundamentele verandering waarvoor de Socialist Party en anderen ter linkerzijde opkomen.

Er zijn slechts drie Europese zetels in het kiesdistrict Dublin. Naast de gevestigde partijen en Sinn Fein kunnen nieuwe krachten de komende maanden een belangrijke impact krijgen. De Europese verkiezingen zullen een waslijst aan kandidaten kennen, wat tot verwarring zal bijdragen. We moeten de mensen die een alternatief willen het zelfvertrouwen geven dat er een reëel belang is om te stemmen en dit voor een ernstige linkse kandidaat te doen die bovendien een kans heeft om de zetel te winnen. Anders is er het gevaar dat veel werkende mensen niet gaan stemmen. Het zal belangrijk zijn om bij de Europese verkiezingen in Dublin één linkse kandidaat te hebben.

In de laatste peilingen haalde Fine Gael 26%, Fianna Fail 22% en Sinn Fein 23% op nationaal vlak. In Dublin staat Fine Gael op 17% en Sinn Fein op 21%. Het is waarschijnlijk dat Sinn Fein bij de lokale verkiezingen sterk zal vooruitgaan en mogelijk ook opnieuw een zetel in het Europees Parlement vanuit Dublin zal halen. Het feit dat Fine Gael en Fianna Fail in essentie voor een zelfde politiek staan, betekent dat het bijna gegarandeerd is dat ze genoeg stemmen zullen halen om een zetel te winnen. Ondanks de woede onder de bevolking is het gezien de politieke volatiliteit niet uitgesloten dat de rechtse kandidaten kans maken op twee zetels. Tegen die achtergrond zou het voor iedereen evident moeten zijn dat één linkse/socialistische kandidaat het beste is.

De poging om een tweede kandidatuur goed te praten met het argument dat de ‘radicale linkerzijde’ meer ambitie moet hebben en moet gaan voor twee van de drie zetels, getuigt ofwel van een verschrikkelijk slechte politieke inschatting ofwel is het slechts een schijnargument. Tot 50% van de eerste voorkeurstemmen halen en heel wat kiezers die linkse kandidaten een tweede stem geven, zou hiervoor nodig zijn.

We gaan naar een grote strijd tussen verschillende krachten en kandidaten, wellicht voor de derde zetel. Als de alliantie PBP daaraan deelneemt, ondermijnt het de kans van Paul Murphy om deze zetel te behouden.

Het is voor ons geen principekwestie dat linkse groepen in dezelfde districten opkomen, zeker in een proportioneel stelsel met stemmentransfer. Maar iedere situatie moet specifiek bekeken worden en de verschillende factoren moeten tegen afgewogen worden. Wat is de recente geschiedenis, het politieke palmares van de kandidaten, de basis van steun en de vooruitzichten? Wat wel principieel is, is de kwestie dat groepen niet handelen op een manier waarbij de strijd en de arbeidersbeweging geschaad wordt.

Verkeerde vergelijkingen

Er worden verkeerde vergelijkingen in de discussie gebracht. Zo wordt verwezen naar het feit dat de Socialist Party in het district Dublin Mid West een kandidaat had terwijl er ook een verkozen gemeenteraadslid van PBPA kandidaat was bij de parlementsverkiezingen van 2011 of het feit dat Joe Higgins in 1992 in Dublin West kandidaat was terwijl parlementslid Tomas Mac Giolla van de Workers Party eveneens kandidaat was.

In Dublin Mid West was het duidelijk dat beide kandidaten geen kans maakten op een zetel, een mogelijk verlies van een zetel was dan ook niet aan de orde. In 1992 verloor Tomas Mac Giolla zijn zetel omdat de Workers Party in een proces van implosie zat. Hij verloor bijna 6.000 stemmen in vergelijking met de verkiezingen van 1989. Hij verloor niet omdat Joe Higgins opkwam en 1.400 stemmen haalde.

Het idee dat het in deze verkiezingen geen verschil maakt als er twee linkse kandidaten zijn omdat er een stemmentransfer tussen beide kan zijn, klopt niet. Partijen hebben steeds minder grip op hoe de transfer van stemmen (op basis van tweede voorkeur) gaat.

Bij de Europese verkiezingen van 2009 was het feit dat Joe Higgins de enige linkse kandidaat was een belangrijke factor waardoor hij voor de kandidaten van Fianna Fail en Sinn Fein raakte en de zetel kon winnen. Er kwamen een aantal factoren samen waardoor een historisch resultaat werd behaald, maar een belangrijk aspect was wat Joe en de Socialist Party de afgelopen jaren hebben gedaan. Het verkiezen van Joe die bekend staat als een strijdbare figuur in een context van de economische ineenstorting waarvoor hij eerder waarschuwde in het parlement, sloeg aan als idee. Het is betwijfelbaar dat een andere figuur ter linkerzijde succesvol op dat gevoel had kunnen scoren.

Toen de campagne van Joe al was opgestart, was er speculatie dat Richard Boyd Barrett van PBPA ook kandidaat zou zijn bij die Europese verkiezingen van 2009. Moest dat het geval geweest zijn, zou dit het momentum voor Joe Higgins ondermijnd hebben.

Momentum

Momentum is een belangrijke factor bij verkiezingen. De eerste opiniepeiling bij het begin van de verkiezingscampagne in 2009 zette Joe op 5%. Dat was in orde, maar minder dan waar we op hoopten en op een zelfde hoogte als tal van andere kandidaten. Fine Gael, Labour, Fianna Fail en Sinn Fein stonden een groot stuk voor.

Een tweede peiling werd een week voor de verkiezingen verwacht en wees erop dat Joe naar voor sprong. Dat was van groot belang, anders zouden kiezers die mogelijk voor Joe stemden gedacht hebben dat hun stem geen verschil zou maken omdat hij geen echte kans had om verkozen te raken.

In de tweede peiling stond Joe op 7%. Hij ging vooruit, maar belangrijk was ook dat anderen sterk achteruit gingen. De verkiezingen vielen een week later en Joe haalde 12,5% van de eerste voorkeurstemmen. Tussen de tweede peiling en de verkiezingen was het momentum dus verder ontwikkeld en de tweede peiling was zelf een belangrijke factor. Op het vlak van voorkeurstemmen kwam Joe na de kandidaten van Fine Gael, Labour en Fianna Fail (dat twee kandidaten had), maar hij kwam naar voor en haalde de derde zetel binnen op basis van voorkeurstemmen. Het feit dat Joe bij de eerste voorkeurstemmen voor Mary Lou MacDonald van Sinn Fein kwam, was erg belangrijk. Als Richard Boyd Barrett kandidaat was geweest, zou dat Joe in de peilingen ongetwijfeld enkele percentenpunten gekost hebben en zou dat het vervolg van de campagne en het resultaat beïnvloed hebben. Het zou een verlies voor de linkse/socialistische beweging betekend hebben. Dit gevaar bestaat ook nu.

In de komende campagne zullen er wellicht heel veel kandidaten met een zekere steun zijn. Het is belangrijk dat Paul Murphy wordt gezien als de kandidaat van de linkerzijde en zo de aandacht kan opeisen die nodig is om een momentum te kunnen bewerkstelligen.

Transfer van stemmen

Transfers van stemmen zullen cruciaal zijn bij deze verkiezingen. Om daar gebruik van te kunnen maken, moet je voor de meeste andere kandidaten eindigen want anders lig je er zelf uit. Het is belangrijk dat Paul zoveel mogelijk eerste voorkeurstemmen krijgt.

Het is pure speculatie om te stellen dat de stemmen van Brid Smith onvermijdelijk naar Paul zullen gaan indien Brid uitgeschakeld is. Die logica gaat voorbij aan de wijze waarop mensen stemmen in het kieshokje. Tussen kandidaten van een zelfde partij is een transferpercentage van 50% normaal. Maar bij bredere lagen van de kiezers is een reële massasteun nodig om een zetel te halen. Bij die verkiezingen stemmen mensen vaak niet op rigide politieke basis.

Velen kiezen de belangrijkste kandidaat die ze willen steunen, dat is hun principiële standpunt en vervolgens worden de voorkeurstemmen vrij willekeurig of op basis van welke kandidaat het minst negatief wordt ingeschat. Er zijn heel wat voorbeelden van kandidaten van grote partijen die met hun aantal eerste voorkeurstemmen verkozen hadden moeten raken, maar dat niet deden omdat de transfer tussen de kandidaten niet werkte zoals gehoopt.

Dat gebeurde bij de Europese verkiezingen van 2009 in Dublin. Fianna Fail haalde 18,3% ven was de derde partij, maar het resultaat was opgedeeld tussen de twee kandidaten van de partij waarbij het transferpercentage 50% was. Fianna Fail verloor de zetel. Moesten ze zich tot één kandidaat beperkt hebben, dan zou die wellicht verkozen geweest zijn. Een tweede linkse kandidaat zou niet alleen de eerste voorkeurstemmen opdelen, maar het vormt ook een risico bij de transfers van de stemmen.

Het palmares van Paul

Sommigen stelden dat Brid Smith een meer ‘geloofwaardige’ kandidaat dan Paul Murphy zou zijn. Brid is bekend als gemeenteraadslid in Dublin, maar dit argument is zelf niet bepaald geloofwaardig. Paul Murphy is een zetelend parlementslid en heeft op basis van zijn werk in het parlement een sterker profiel en wordt algemeen erkend als een sterke kandidaat die het beste in staat is om het kapitalistische establishment aan te pakken.

Hij gebruikte zijn positie in Ierland voor een hele reeks campagnes, waaronder Shell to Sea, de campagne tegen de huizentaks en tal van strijdbewegingen. Hij lag aan de basis van een brief van meer dan 50 Europarlementsleden die abortusrechten eisten in de nasleep van de dood van Savita Halappanavar. Dat droeg ertoe bij om de kwestie internationaal naar voor te brengen en de druk op de regering op te voeren. Hij lag aan de basis van de campagne ScamBridge.ie dat mee ingaat tegen het regeringsplan JobBridge.

Paul speelde een centrale rol in de campagne tegen het Europese besparingsverdrag en werd in de Irish Times omschreven als “wellicht de meest uitgesproken woordvoerder van het Neen-kamp”. Paul heeft de positie in het parlement consistent gebruikt om in te gaan tegen onderdrukking en om de strijd voor de rechten van arbeiders in Ierland en de rest van de wereld te ondersteunen.

In tegenstelling tot andere Europese parlementsleden heeft Paul concreet bijgedragen aan de opbouw van de beweging tegen het besparingsbeleid. Paul sprak op verschillende publieke meetings en speelde ook een specifieke rol in de legale kwesties waar de campagne mee moest omgaan. Wij denken dat hij de steun van activisten en de linkerzijde verdient.

In verzet tegen onderdrukking doorheen de wereld

Paul was erg actief en stond vooraan in verschillende internationale thema’s en strijdbewegingen. Hij bracht de onderdrukking van de Palestijnen mee onder de aandacht door de kwestie in het parlement naar voor te brengen maar ook door deel te nemen aan de vrijheidsvloot in 2011. Hij belandde daarbij een week in een Israëlische gevangenis. Paul speelde een centrale rol in het bijstaan van de stakende oliearbeiders die in Kazachstan ingingen tegen het dictatoriale regime. De regering bedacht Paul daarom met de titel van ‘persona non grata’ waarbij de toegang tot het land hem werd ontzegd. Als gevolg van zijn werk in en buiten het parlement rond het bloedbad waarbij meer dan 40.000 Tamils door de Sri Lankese regering werden omgebracht, werd hem ook meermaals de toegang tot Sri Lanka ontzegd.

In Europa gebruikte hij zijn positie in het parlement om de strijd tegen de besparingen te versterken. Hij trok meermaals naar andere landen in de periferie, waaronder Griekenland, Italië en Portugal. Hij steunde campagnes en stakingen in tal van landen en riep op tot gemeenschappelijke Europese strijd tegen het besparingsbeleid.

De Socialist Party speelde een belangrijke rol in het samenbrengen van werkende mensen, linkse activisten en groepen in de strijd tegen de belastingen op huizen of de watertaks met de CAHWT. We hoopten dat de United Left Alliance een stap vooruit kon betekenen in de politieke herorganisatie van de arbeidersklasse.

De afwezigheid van een belangrijk aantal nieuwe mensen dat consistent actief werd, was in het algemeen een factor die beide initiatieven ondermijnde. Bovendien wijzigde de regering van tactiek door de belastingen rechtstreeks af te houden waarbij het zelfvertrouwen om de belasting te bestrijden ondermijnd raakte. Het gebrek aan nieuwe krachten maakte dat de ULA niet vooruit ging, door dubieuze en schadelijke politieke banden en fouten verloor het haar geloofwaardigheid. De Socialist Party blijft wel bereid om met anderen samen te werken naar een nieuwe massale partij van de werkende bevolking. We hopen dat de Anti Austerity Alliance een rol daarin kan spelen, dat is een alliantie die open staat voor iedereen gericht op de lokale verkiezingen van volgend jaar.

We proberen op een principiële manier een links en socialistisch alternatief op klassenbasis te populariseren, zelfs op een ogenblik dat dit niet gemakkelijk is. Dat bleek onder meer uit het principiële standpunt dat we innamen voor de afschaffing van de ondemocratische en elitaire Senaat terwijl we tegelijk het besparingsbeleid van de regering bekritiseerden.

Voor de specifieke strijd van de Europese verkiezingen is de vraag voor de linkerzijde of Paul in staat zal zijn om de zetel te behouden en wat daarvoor nodig is. Het zal niet gemakkelijk zijn, maar het is mogelijk. Praatjes over twee linkse zetels onder leden van de SWP zijn slechts een poging om de sectaire beslissing toe te dekken, terwijl die beslissing ertoe kan leiden dat een zetel van de linkerzijde wordt ingepikt door rechts.

Belangrijke fout

In dit artikel hebben we noodzakelijkerwijze soms gedetailleerd geantwoord op verkeerde argumenten die gebruikt worden om een kandidaat van People Before Profit Alliance goed te praten. We vragen de leden van de Socialist Workers Party en de PBPA om de kwestie opnieuw te bespreken en het in overweging te nemen alvorens een grote fout te begaan.

Maar wat er ook beslist wordt, we vertrouwen erop dat de kandidatuur van Paul een actieve en brede steun zal krijgen onder diegenen die erkennen dat Paul een belangrijke rol speelt en kan blijven spelen en die beseffen dat er een sterke en strijdbare socialistische kracht nodig is om met de werkende bevolking stappen vooruit te zetten.