Your cart is currently empty!
Anti-islamfilm leidt tot woedend protest
In tientallen landen waren er protestacties tegen de ophefmakende anti-islamfilm die in de VS werd gemaakt. In verschillende landen liep het protest uit de hand en vielen er doden. De film “Innocence of Muslims” lag aan de basis van het protest. Het is een amateuristische, racistische en provocatieve video vol vooroordelen tegen moslims. Eerder was er bij de verjaardag van 11 september een ‘berechting van de Profeet’ georganiseerd door een Amerikaanse anti-islamgroep rond de beruchte christelijke fundamentalist Terry Jones, die eerder het nieuws haalde toen hij een koran verbrandde.
Marxisten zijn natuurlijk niet tegen het recht om kritiek te geven op religie. We verdedigen het recht om kritiek of satirische reacties te geven op iedere vorm van religieuze ideeën. We verzetten ons tegen godlasteringswetten die kunnen gebruikt worden om de vrijheid van denken en meningsuiting te beperken. Dergelijke wetten worden doorgaans gepromoot door obscure reactionaire krachten die bijvoorbeeld de recente controverse daartoe aangrijpen.
Zo verzetten we ons tegen de wet die in de Tunesische Grondwetgevende Vergadering werd voorgesteld door de heersende partij Ennahda om iedere belediging van de ‘heilige waarden’ te criminaliseren. We verzetten ons ook bijvoorbeeld tegen de beslissing van een lokale rechtbank in Sohag in Egypte om een Koptische christelijke leraar tot zes jaar gevangenisstraf te veroordelen wegens godlastering.
Maar dit betekent niet dat we ons niet zouden uitspreken tegen het compleet reactionaire karakter van deze Amerikaanse film. De doelstelling van deze productie is duidelijk islamofoob: zoveel mogelijk moslims op zo’n kort mogelijke tijd beledigen en relgieuze haat opwekken door een volledige gemeenschap doorheen de figuur van haar Profeet op brutale wijze te bestempelen als gewelddadig, barbaars en dom.
De uitbarsting van woede in grote delen van de wereld is een uitdrukking van het bestaande ongenoegen en wijst op de onderliggende gevoelens van langdurige vernederingen door het beleid van het VS-imperialisme in de neokoloniale wereld. Nadat decennialang alle grondstoffen werden geplunderd en grondgebied bezet, steun werd gegeven aan lokale marionetten, sancties opgelegd aan dictators die geen marionet wilden zijn, staatsgrepen werden gepleegd of gesteund,… is er zeker in het Midden-Oosten een grote afkeer tegenover het VS-imperialisme.
Anderzijds proberen rechtse krachten die zich op de politieke islam en fundamentalistische bewegingen baseren voordeel te halen uit de provocatie van de recente anti-islam film. Ze willen het aangrijpen om hun extremistische agenda naar voor te schuiven. Religieuze regimes en sectaire krachten maken er gebruik van om de spierballen te rollen. Dat gebeurt tegen de achtergrond van een al erg explosieve situatie, onder meer met de mogelijkheid dat de Syrische oorlog overslaat naar buurlanden, het heropleven van sectaire aanvallen in Irak en de dreiging van oorlog tegen Iran.
Sinds de terreuraanslagen van 11 september 2001 was er in de VS en andere Westerse landen een opmars van anti-islampropaganda. Dat wordt gebruikt als onderdeel van een verdeel-en-heersbeleid waarmee ingespeeld wordt op angst om een deel van de arbeidersklasse op te zetten tegen een ander deel. Rechtse politici hebben moslims gestigmatiseerd als een homogene gemeenschap die bestaat uit terroristen, jihadisten en mensen die steun geven aan terroristen. Dat moest een ideologische rechtvaardiging vormen voor de bloedige invasies in Irak en Afghanistan. Er was een nieuw vijandbeeld nodig om de militaire avonturen in het Midden-Oosten te rechtvaardigen.
De doctrine van de ‘botsing der beschavingen’ stelt dat de belangrijkste tegenstelling in de samenleving deze is tussen ‘achterlijke’ islamitische waarden en ‘moderne’ Westerse waarden. Deze doctrine is populair in rechtse kringen, media en een laag van zogenaamde intellectuelen. Cynisch genoeg gaat het vaak om dezelfde ‘moderne’ mensen die hun volledige steun geven aan een systeem dat grote delen van de neokoloniale wereld in een staat van onderontwikkeling, armoede, analfabetisme en honger onderdompelt.
Deze reactionaire doctrine vindt haar spiegelbeeld in de principes waarop de islamitische fundamentalisten zich beroepen. Ook zij stellen dat de moslimgemeenschap als een eengemaakt blok moet optreden met arm en rijk samen tegen de ongelovigen en tegen de perverse invloeden van de Westerse wereld in het bijzonder. Beide tendensen lijken het bestaan van sociale klassen in de samenleving te ontkennen en leiden de strijd van de onderdrukten tegen de onderdrukkers af naar een strijd tegen andere culturen.
Het Westerse imperialisme was nooit erg selectief in haar steun aan dictatoriale regimes. ‘Seculiere’ dictators als Ben Ali of Moebarak werden gesteund met het argument dat zij een dam vormden tegen islamfundamentalisme. Maar tegelijk is er de onvoorwaardelijke Amerikaanse steun aan de dictatuur van Saoedi-Arabië, een regime gebaseerd op een bijzonder reactionaire variant van het islamfundamentalisme (het Wahhabisme).
Ook in landen waar de film geblokkeerd werd – zoals in Pakistan – was er massaal protest. Heel wat acties richtten zich direct tegen VS-ambassades, ook al is het duidelijk dat de VS geen formele verantwoordelijkheid voor deze film draagt. Dit is een uitdrukking van een bredere woede van de betogers tegenover het VS-imperialisme en haar regionale bondgenoten zoals het Israëlische regime dat nog steeds de Palestijnse bevolking onderdrukt. Volgens een recente peiling heeft slechts 15% van de bevolking in landen met een moslimmeerderheid een positief beeld van de VS, in 2009 was dat nog 25%.
Er is ontegensprekelijk een poging van fundamentalisten om een grotere impact te krijgen, onder meer met de opkomst van Salafisten in Noord-Afrika. Maar tegelijk is het opvallend dat de anti-VS protesten in de gevestigde media veel meer aandacht krijgen dan arbeidersprotesten. Zo was de betoging aan de VS-ambassade in Tunis een pak kleiner dan de algemene staking in Sidi Bouzid een maand eerder waarover in de media niet werd bericht. De recente staking in het onderwijs en de transportsector in Egypte konden evenmin op mediabelangstelling rekenen.
De imperialistische machten hebben racisme aangewakkerd om de arbeidersklasse te verdelen. Met hun decennialange agenda van neokoloniale onderdrukking in grote delen van de wereld met een belangrijke moslimbevolking werd de afkeer tegen het imperialisme in de hand gewerkt. De rechtse politieke islam biedt echter geen uitweg voor de onderdrukte bevolking van het Midden-Oosten, Afrika of Azië.
Christelijke fundamentalisten in het Westen stellen dat moslims de “democratie” willen vernietigen, terwijl reactionaire islamitische groepen als Al Qaeda oproepen om Westerlingen te vermoorden. Religieus fundamentalisme, van welke kant dan ook, is uiteindelijk niets anders dan een wapen om de onderdrukten te bedriegen en hun sociale frustraties in een doodlopende straat te laten vastlopen.
Socialisten daarentegen vertrekken van eenheid onder de werkende bevolking en hun gezinnen. Om zo’n arbeiderseenheid te bereiken, verdedigen we het recht van iedereen om zijn of haar godsdienst vrij te beleven alsook het recht om niet te geloven. We komen op voor gelijke rechten voor alle religieuze stromingen en minderheden. Dit betekent dat we discriminatie op basis van godsdienst verwerpen en ten stelligste ingaan tegen ieder obstakel op de weg naar een krachtige eenheid van alle onderdrukten tegen de kapitalistische uitbuiters.