De terugkeer van 19de eeuwse antistakingsmaatregelen

Naar aanleiding van een staking van treinbestuurders in Wallonië kondigde de directie van de NMBS aan dat de “aanstokers” van de actie een “boete” zullen krijgen die “meteen van hun salaris wordt afgehouden”. De treinbestuurders legden het werk neer na een ongeval met goederentreinen in Godinne afgelopen vrijdag. De staking ging volgens de directie uit van leden van de kleine vakbond ASBT (Autonoom Syndicaat voor Treinbestuurders).

Het ongeval met de goederentreinen kwam niet bepaald als een slag bij heldere hemel, de wolken boven het goederentransport zijn door het rampzalige privatiseringsbeleid van de directie al langer dik samengepakt waardoor er onweer in de lucht hangt. De treinbestuurders die bij het ongeval in Godinne betrokken waren, werden door infrastructuurbeheerder Infrabel met de vinger gewezen. Infrabel stelde dat de seinen in orde waren, de bestuurders stelden dat ze plots bij een rood sein kwamen zonder dat er op voorhand een dubbel geel sein om af te remmen was. Hierdoor was op tijd stoppen onmogelijk.

Uit protest tegen de verklaringen van de directie werd maandag het werk neergelegd door een aantal treinbestuurders, waaronder leden van ASBT, een kleine bond van treinbestuurders waar een bestuurder bij het ongeval in Godinne lid van is. In plaats van te antwoorden op de bekommernissen inzake de veiligheid van de bestuurders en het goederentransport – sommige vervoerde goederen zijn niet bepaald ongevaarlijk – haalde de directie op 19de eeuwse wijze uit naar de stakende personeelsleden.

Woordvoerder Bart Crols verklaarde in de media: “De aanstokers kunnen zich verwachten aan een boete. Die wordt meteen van hun salaris afgehouden.” De directie stelt dat de personeelsleden niet staakten, maar “hun dienst in de steek lieten”. Vooral de “recidivisten en aanstokers” zullen aangepakt worden met een boete die minstens een vijfde van een dagloon bedraagt. Dat het afhouden van een dergelijk bedrag op het loon volgens professor Blanpain wettelijk niet kan, is voor de directie geen bezwaar.

Boetes opleggen aan stakers is geen nieuw fenomeen. In de 19de eeuw was het een vaak voorkomende sanctie. Toen werden bij de minste ‘onregelmatigheden’ boetes opgelegd. In de film ‘Daens’ kan je daar voorbeelden van zien, onder meer als een jonge arbeidster de onveilige werkomstandigheden onder de aandacht wil brengen. De Aalsterse textielpatroons uit de 19de eeuw maken nu een comeback als directeurs bij de NMBS.

Wij verzetten ons tegen iedere inbreuk op het stakingsrecht, een onderdeel van het recht op collectieve actie. We verzetten ons tegen de ‘boetes’ voor stakers. En we eisen investeringen in veiligheidsmaatregelen in plaats van wat op een doofpotoperatie lijkt na het ongeval in Godinne.