Koopkracht wordt dit jaar verder ondermijnd

Een studie van het Instituut voor Duurzame Ontwikkeling geeft aan dat de koopkracht dit jaar verder zal worden ondermijnd. Zeker de armste lagen van de bevolking worden hard getroffen door de prijsstijgingen die niet volledig worden doorgerekend in de indexering van lonen en uitkeringen. Het Instituut stelt dat de algemene koopkracht dit jaar 3% lager zal liggen dan in 2009.

Sinds 2000 werd het leven een pak duurder. Het Instituut becijferde met een globale index dat de levenskost met zowat 30% toenam. Een aantal sociaal erg gevoelige producten werden heel wat duurder. Huren werd 44% duurder en de energieprijs steeg met 77%. Tot zover het argument dat de liberalisering van de energiemarkt zou leiden tot prijsdalingen. Voeding werd 38% duurder, brood en graanproducten 50%.

Een gezin dat minder rijk is, geeft meer uit aan huur, energie en voeding. Het Instituut becijferde dat het leven van arme gezinnen sinds 2000 maar liefst 44% duurder werd, terwijl de algemene stijging ‘slechts’ 33% bedroeg.

Een ander element in de studie omvat de werkloosheidscijfers waarbij niet alleen rekening wordt gehouden met wie geen werk heeft, maar ook met wie onvrijwillig deeltijds werkt of wie ‘ondertewerkgesteld’ is. Als die cijfers er bij worden geteld, komen we aan een een cijfer van bijna 20%.

De stijgende levensduurte wordt niet opgevangen door de index. Hieruit kunnen we enkel besluiten dat de aanpassingen van de index de koopkracht ondermijnen. Een herstel van een volwaardige en volledige index is een belangrijke eis voor de arbeidersbeweging. Dat is echter niet de richting die de gevestigde partijen, met inbegrip van de sociaaldemocraten, volgen. Zij onderzoeken hoe de toepassing van de index verder kan worden uitgehold. Eerder hebben ze dat al gedaan met de invoering van de ‘gezondheidsindex’.

Voor gewone werkenden is de koopkracht sinds 2000 lichtjes toegenomen tot in 2009, maar sindsdien is er een afname. De koopkracht van mensen met een laag inkomen of een uitkering is er de afgelopen tien jaar niet op vooruit gegaan. De prijsstijgingen voor energie, huisvesting en voeding komen bij deze laag hard aan. Dit beleid is een recept om de armoedecijfers de komende jaren sterk te laten stijgen. Misschien kan Alexander De Croo nu al voorstellen om de armoedegrens aan te passen zodat het cijfer beter zal meevallen?

> Studie van het Instituut voor Duurzame Ontwikkeling (pdf)