Publieke verklaring: Over de strijd voor Nationale Bevrijding van Palestina

Openbare verklaring van LSP/PSL gebaseerd op een door het Nationale Congres aangenomen resolutie

De verkiezing van Trump tot staatshoofd van ‘s werelds grootste imperialistische mogendheid heeft de koloniale ambities van de extreem-rechtse Israëlische bourgeoisie, die op dit moment de staat controleert, alleen maar versterkt. Deze coalitie, die bestaat uit orthodoxe Joden, Mizrahi aanhangers en kolonisten, ontleent haar politieke macht aan de voortdurende uitbreiding van illegale nederzettingen, met als ultieme ambitie “Eretz Israël”, oftewel Groot-Israël. Het verklaarde doel van dit koloniale en racistische project is om het Palestijnse volk voor eens en altijd uit te roeien. Het genocidale beleid is echter niet het monopolie van Israëlisch rechts of extreem-rechts, maar van het hele Israëlische politieke spectrum. Het zogenaamde “vredeskamp”, dat beweert een einde te willen maken aan het conflict, blijft stevig vasthouden aan de koloniale structuren en is radicaal tegen het recht op terugkeer van de Palestijnen. Zodra je het pacifistische laagje van dit zionistische “links” wegkrabt, vind je nog steeds hetzelfde koloniale geweld.

Vandaag de dag, nadat de zionistische staat het staakt-het-vuren heeft verbroken, wordt Gaza opnieuw op dodelijke wijze belegerd. De Israëlische staat controleert tweederde van de Gazastrook en blokkeert de toegang van alle middelen die nodig zijn om te overleven. De dramatische gebeurtenissen sinds 7 oktober 2023 en de versnelling van het genocidale proces dat de kern vormt van het zionistische project, hebben de Palestijnse kwestie weer op de voorgrond geplaatst, evenals de thema’s imperialisme, kolonisatie en nationale bevrijding. Elke revolutionaire organisatie die geconfronteerd wordt met zo’n historische omwenteling moet noodzakelijkerwijs haar analyse herzien. De PSL/LSP is begonnen aan een proces van herziening van haar programma over koloniale kwesties en meer in het bijzonder over de Palestijnse kwestie. Dit proces is nog gaande, maar we kunnen nu al enkele conclusies en correcties geven. Specifiek over de analyse van het zionisme, de Israëlische staat en de rol van de Israëlische arbeidersklasse.

De historische positie van LSP/PSL

Onze politieke voorgangers (destijds de Revolutionaire Communistische Partij in Groot-Brittannië) verzetten zich meer dan 70 jaar geleden tegen de oprichting van de Israëlische staat in Palestina. In hun verzet tegen dit koloniale project wezen ze erop dat het geen veiligheid zou brengen voor de Joden en synoniem zou zijn met lijden voor de Palestijnen.

Na de Nakba en de oprichting van de Israëlische staat werd dit standpunt aangepast aan de nieuwe situatie. In het besef dat verschillende generaties Israëlische Joden daar geboren waren en dat de façade van eenheid in de Israëlische samenleving in werkelijkheid een gebroken klassenmaatschappij verhulde, richtte onze organisatie zich gedeeltelijk op de Israëlische massa. We vonden dat revolutionairen moesten putten uit de klassentegenstellingen van de Israëlische samenleving om een deel van de Israëlische arbeidersklasse te winnen voor het project van nationale bevrijding voor Palestina. Dit standpunt was ook gekoppeld aan het perspectief van een regionale en internationale socialistische revolutie die voor eens en altijd een einde zou maken aan de kapitalistische productiewijze.

Deze benadering had de verdienste bepaalde delen van de Israëlische arbeidersklasse te proberen bereiken. Maar in een poging om de Israëlische massa’s voor de strijd voor Palestijnse nationale bevrijding te winnen, zonder duidelijk een breuk met het zionisme te eisen, deed de organisatie belangrijke programmatische concessies, waarvan sommige in opportunisme vervielen.

Zo ontwikkelden we de eis voor twee socialistische staten binnen het kader van een socialistische federatie van het Midden-Oosten. Dit standpunt was gebaseerd op het feit dat de kolonisatie van Palestina en de oprichting van de staat Israël verschilden van Europese koloniale ervaringen, met als een van de belangrijkste aspecten de afwezigheid van een koloniale metropool. Maar door het bestaan van een “socialistisch” Israël te legitimeren, hebben we onszelf gecompromitteerd met een project dat in wezen koloniaal is. Door deze eis te formuleren, hebben we verwarring gezaaid door de deur open te zetten voor een interpretatie die de grenzen van het oude kapitalistische en koloniale project zou kunnen legitimeren.

In de loop der tijd is de realiteit van het koloniale gegeven dat de Israëlische samenleving op alle niveaus structureert, gebagatelliseerd. Dit geldt in het bijzonder voor het onderscheid tussen kolonisten en gekoloniseerden, dat uit onze analyses werd weggelaten. De Israëlische samenleving werd geanalyseerd als elke andere kapitalistische samenleving. Onze voormalige internationale afdeling had een Israëlische afdeling die zich verzette tegen de bezetting en het kolonistengeweld, pleitte voor een socialistisch Palestina, maar onderdrukte Palestijnse en Arabische werkenden van zich vervreemdde door de grenzen van een toekomstige revolutionaire Israëlische arbeidersstaat vast te stellen. Deze eis had tot gevolg dat de door de kolonisatie opgelegde grenzen werden gelegitimeerd. Door de bijna totale afwezigheid van Palestijnse leden in onze Israëlische zusterorganisatie kreeg het Palestijnse perspectief van onderdrukking niet de centrale plaats die het verdiende in de analyses en artikelen die we produceerden. Dit gebrek aan theoretische analyse van het koloniale gegeven leidde ertoe dat we verkeerde standpunten innamen, die na 7 oktober al snel hun grenzen lieten zien.

Aanvankelijk betwistten we het gebruik van de termen genocide en apartheid om de realiteit van de Palestijnse onderdrukking te beschrijven. We weigerden ook de Palestijnse vlag en andere nationale symbolen te gebruiken onder het voorwendsel dat het nationalistische en Baathistische symbolen waren, waarbij we de antikoloniale en emancipatoire dimensie van deze symbolen negeerden. En we zijn te vaak uitgegaan van een symmetrie tussen het genocidale geweld van de koloniserende macht en het geweld van de gekoloniseerde. Toen de kwestie van de academische boycot aan de orde kwam, weigerden sommige afdelingen van International Socialist Alternative, onze voormalige internationale organisatie, deze slogan over te nemen, omdat ze van mening waren dat het de Israëlische massa’s zou isoleren en de Israëlische bourgeoisie in de kaart zou spelen.

Hoewel we in theorie het idee verwierpen dat de Palestijnse massa’s moesten wachten tot de Israëlische massa’s hun strijd zouden leiden, en hoewel we in theorie het recht van de Palestijnen op verzet erkenden, ook gewapenderhand, werden de politieke gebeurtenissen in de praktijk systematisch geanalyseerd vanuit het perspectief van de Israëlische arbeidersklasse. Dit alles toont een gebrek aan begrip en analyse van de Israëlische samenleving en een overschatting van de rol die de Israëlische arbeidersklasse potentieel kan spelen, zolang ze de zionistische bezettingspolitiek en de genocide op het Palestijnse volk niet verwerpt.

Israël: een koloniale en tegenstrijdige samenleving

De Israëlische staat is gebouwd op een nederzettingenbeleid dat werd gesteund door een Europees-Joodse arbeidersklasse. Een van de belangrijkste stromingen binnen het zionisme, het arbeiderszionisme, geloofde dat om de koloniale ambities van Israël te verwezenlijken, het niet voldoende was om de steun te krijgen van de grote imperialistische machten van die tijd, met name Groot-Brittannië, maar dat het ook noodzakelijk was om een beleid van intensieve kolonisatie te voeren.

In dit geval werden de arbeidersleiders niet alleen omgekocht door het imperialisme, ze droegen er actief aan bij. De grootste vakbondsfederatie van het land, de Histadrut, was rechtstreeks verantwoordelijk voor de etnische zuivering van Palestina en de Nakba, met name via haar militie, de Haganah. Deze specificiteit van de Israëlische arbeidersklasse brengt bijkomende moeilijkheden met zich mee voor de opkomst van een klassenbewustzijn.

Hoewel er sociale mobilisaties zijn binnen de Israëlische staat, vinden deze meestal plaats binnen een koloniale consensus die het lijden van de Palestijnen negeert. Dit was bijvoorbeeld het geval bij de mobilisaties tegen Netanyahu’s justitiële hervorming of de mobilisaties voor de vrijlating van de gijzelaars. Een recenter voorbeeld van dit fenomeen is de recente petitie, ondertekend door meer dan 1000 reservisten en gepensioneerden van de Israëlische luchtmacht, waarin wordt opgeroepen om de oorlog te beëindigen. Het argument van de ondertekenaars is dat “de oorlog vooral politieke en persoonlijke belangen dient, geen veiligheidsbelangen”. Het benadrukt op geen enkele manier de noodzaak om een einde te maken aan kolonisatie en apartheid. Het standpunt blijft dat van de Israëlische bourgeoisie en de verdediging van haar staat.

We geloven dat activisten uit de Israëlisch-Joodse arbeidersklasse een rol kunnen spelen, en we zien niet over het hoofd dat sociale mobilisaties binnen de Israëlische staat de loop van de geschiedenis kunnen veranderen, maar we beweren ook dat als deze activisten uit de Israëlisch-Joodse arbeidersklasse hun rol willen spelen, ze hun bevoorrechte plaats in de koloniale orde moeten begrijpen, en daarom onvermoeibaar solidair moeten zijn met het verzet van het Palestijnse volk. Dit betekent dat het zionisme van voet tot voet moet worden bestreden, door zelf tijdelijke antikoloniale eisen te stellen, zoals de terugtrekking van de Israëlische bezettingstroepen, de onmiddellijke openstelling van de grenzen, een einde aan de economische en politieke discriminatie van Palestijnen en de toepassing van het recht op terugkeer voor Palestijnen die van hun land zijn beroofd. De logische conclusie van een dergelijk beleid kan alleen maar de totale ontmanteling van de kapitalistische staat Israël zijn, als een staat die gebaseerd is op racistisch joods suprematisme.

We erkennen dat er beoordelingsfouten zijn gemaakt, zowel in de overschatting van de rol van de Israëlische arbeidersklasse en het voorbehoud dat we hebben gemaakt ten aanzien van de eisen van de Palestijnen, als in de minimalisering van het koloniale fenomeen in Palestina. We verwerpen de eis voor een socialistisch Israël – een standpunt dat de gevestigde koloniale kapitalistische grenzen accepteert, en we bevestigen het recht op zelfbeschikking voor alle volkeren in de regio binnen het kader van een socialistische revolutie. Bovenal erkennen we dat we geen programma hebben ontwikkeld dat uitgaat van het Palestijnse perspectief, en we verbinden ons ertoe deze ernstige fout te herstellen.

April 2025