Tag: Joe Higgins

Dossier door Joe Higgins, Paul Murphy en Ruth Coppinger, parlementsleden in Ierland

De grote opkomst voor het protest van het niet-betalingsnetwerk op 18 april en de eerdere massale betoging van 21 maart tegen de waterbelasting, zijn uitdrukkingen van de kracht van het verzet tegen deze besparingsbelasting. De eerste facturen worden nu door Irish Water uitgestuurd waardoor de strijd in een beslissende fase komt. In veel gezinnen en wijken doorheen het land wordt nu gediscussieerd over de vraag ‘betalen of niet?’.

De eerste grote betoging op 11 oktober werd georganiseerd door de brede overkoepeling Right2Water. Die koepel speelde een belangrijke rol en kreeg een massale respons op actievoorstellen voor 1 november, 10 december en 21 maart. Nu de facturen komen, wordt naar Right2Water gekeken voor een standpunt over hoe we verder moeten gaan nu de regering de aanval doorzet.

De Anti-Austerity Alliance maakt net als andere partijen en groepen deel uit van Right2Water. Die koepel omvat ook vijf vakbonden, Unite, Mandate, CPSU, CWU en Opatsi. Deze vakbonden hebben het initiatief genomen om begin mei te discussiëren over een “Platform voor Vernieuwing” dat gericht is op de parlementsverkiezingen, met de mogelijkheid om kandidaten naar voor te schuiven.

De onderliggende idee is dat de strijd tegen de waterbelasting naar het politieke toneel opschuift en dat de uiteindelijke beslissing om de waterbelasting af te schaffen enkel genomen kan worden door partijen in de regering. Dat leidt tot enkele kritische vragen, hoe zullen die partijen tot de afschaffing van een belasting gedwongen worden als de gevestigde partijen er nog steeds aan vasthouden na vier prachtige nationale betogingen en duizenden lokale acties?

Massale niet-betalingscampagne kan beslissend zijn om waterbelasting weg te krijgen

Als een meerderheid van de bevolking de waterbelasting niet betaalt, dan is het niet zeker maar toch waarschijnlijk dat de waterbelasting na de verkiezingen zal verdwijnen, los van de samenstelling vna de volgende regering. De waterbelasting zou dan politiek niet geloofwaardig zijn en het is onwaarschijnlijk dat een nieuwe regering een belasting kan opleggen als de meerderheid van de bevolking die toch niet betaalt.

Maar als een significante meerderheid vna de bevolking de belasting wel betaalt, dan zal de politieke druk van onderuit op alle partijen drastisch afnemen. De steun van Fine Gael, Fianna Fail en Labour voor de waterbelasting zal versterkt worden. Sinn Fein stelt de waterbelasting weg te willen, de partij moest dat standpunt wel innemen tijdens de tussentijdse verkiezingen in Dublin South West. Maar als de druk weg is, kan dit standpunt wel eens ‘pragmatisch’ herzien worden. Als onderdeel van de regeringsvorming zou de waterbelasting onder druk van de grote bedrijven en de Europese Commissie wel eens overeind kunnen blijven.

Hoeveel mensen de belasting betalen, zal dan ook bepalend zijn voor wat er politiek zal gebeuren met de waterbelasting. Wij delen met Right2Water het doel dat we de waterbelasting weg willen. Maar om dat te bereiken, denken we dat we beter meteen beginnen met de niet-betalingscampagne op te bouwen. We hebben dit op vergaderingen naar voor gebracht, maar brengen deze oproep nu ook publiek naar voor. Een campagne voor massale niet-betaling zou versterkt worden indien Right2Water zijn benadering zou aanpassen en publiekelijk zou verklaren dat de mensen deze onrechtvaardige belasting niet moeten betalen.

Met een leiding is een meerderheid die niet betaalt mogelijk

Midden februari was er een peiling die aangaf dat 40% van de bevolking de belasting zou betalen, 30% zei niet te zullen betalen en 20% was onbeslist en 10% zei dat zij niet aan de belasting onderhevig was.

Als de vraag was of mensen deze belasting willen betalen of steunen, dan zou een grote meerderheid wellicht neen zeggen. Deze situatie roept om een leiding. Als het bestaande verzet tegen de belasting kan omgezet worden in een niet-betalingscampagne, dan kunnen we de belasting weg krijgen.

Er is een enorm potentieel voor een grote campagne van niet-betaling van de gehate belasting. De regering zag zich al verplicht om de straffen voor niet-betaling fors af te zwakken. Velen zullen uit principe niet betalen, maar de twijfelaars die bang zijn voor de gevolgen ervan moeten we overtuigen om niet te betalen. Het is mogelijk om een jaar niet te betalen zonder een financiële sanctie. De volgende verkiezingen moeten wettelijk gezien voor 9 april 2016 worden gehouden. Het is dus mogelijk om minstens tot de verkiezingen uit protest niet te betalen.

Geen sancties tot volgende verkiezingen, een enorme kans!

Dit biedt een enorme kans. Het feit dat er voor de volgende verkiezingen geen sancties zijn, is belangrijk om angst onder twijfelaars weg te nemen. Een massale niet-betalingscampagne die op een beslissend politiek ogenblik een momentum kent, midden de verkiezingscampagne, is mogelijk.

De informatie over de sancties en hoe niet-betaling niet meteen tot sancties leidt, moet in alle wijken en alle gezinnen verspreid raken. Een belangrijke stap was de beslissing van de vakbond CPSU, een van de vakbonden in Right2Water, om het standpunt aan te nemen dat niemand moet betalen voor de verkiezingen.

Een overgrote meerderheid van de betogers op 11 oktober, 1 november, 10 december en 21 maart zal ongetwijfeld niet betalen. Er is een kans voor de vakbonden in Right2Water om een niet-betalingscampagne te voeren waarmee we de belasting wegkrijgen en waarmee hun leden enkele honderden euro per jaar minder moeten betalen. Dit zou het beste zijn voor de belangen van hun leden en van de werkende bevolking in het algemeen.

De situatie zou sterk veranderen als elke georganiseerde groep in Right2Water, waaronder de vijf vakbonden, oproepen deden aan elke gezin in elke uithoek van het land om de waterbelasting te ondermijnen en neer te halen door ze niet te betalen, een massale nationale boycot dus. Ze zouden bovendien alle groepen en individuen die tegen de belasting ingaan kunnen oproepen om dit standpunt verder te verspreiden.

Dat is een belangrijke les uit de beweging tegen de waterbelasting in de jaren 1990. Een dergelijke georganiseerde beweging dwong de regering van Fine Gael en Labour toen om de afschaffing van de waterbelasting in december 1996 aan te kondigen. De mogelijkheden dienen zich zo sterk aan dat elke groep die niet bereid is om hiervoor te gaan, moet uitleggen waarom ze niet voor een niet-betalingscampagne willen gaan.

Electoraal alternatief

Geen van de grote partijen vertegenwoordigt de belangen van de werkende bevolking. De Anti-Austerity Alliance probeert de politieke organisatie van gewone werkenden in verschillende gemeenschappen te versterken. Vertegenwoordigers van de AAA stellen publiekelijk dat de brede campagnes tegen de waterbelasting eigen kandidaten naar voor moeten schuiven bij de verkiezingen.

We verwelkomen dan ook het idee van de vakbonden in Right2Water om een politiek programma naar voor te brengen en om discussie te voeren over een electorale uitdaging. De vakbonden moeten inderdaad ook politieke initiatieven nemen om hun syndicale positie te versterken en de levensstandaard van de leden te verdedigen.

Kandidaten van niet-betalingscampagnes

Een verkiezingscampagne uit de beweging tegen de waterbelasting moet zich volgens ons verbinden aan een oproep tot een niet-betalingscampagne. We mogen de fase waar de strijd zich in bevindt immers niet negeren. Een meerdreheid die niet betaalt op het ogenblik van de verkiezingen, zal de druk verhogen om de belastingen af te schaffen. Het zal de resultaten van de kandidaten tegen de waterbelasting versterken en de druk op alle partijen opvoeren.

Een verkiezingscampagne en massale niet-betalingscampagne moeten gecombineerd worden om elkaar te versterken. Right2Water heeft vooralsnog niet beslist om voor een niet-betalingscampagne te gaan en ziet de verkiezingen als iets afzonderlijk in de campagne. De nadruk ligt nu op een conferentie in mei of juni om een politiek initiatief te lanceren. Deze conferentie zal beperkt worden tot enkele honderden aanwezigen met verschillende politieke organisaties, vakbonden en lokale campagnes.

Verkiezingscampagne van onderuit

Moest Right2Water zijn naam en autoriteit gebruiken om samen met lokale groepen en campagnes grote lokale meetings in de verschillende districten bijeen te roepen, dan zou het mogelijk zijn om op democratische wijze vertegenwoordigers te verkiezen voor de conferentie in juni. Het zou het mogelijk maken om veel meer aanwezigen te bekomen dan de beoogde 200 op 1 mei. Er zijn heel wat levendige lokale campagnes die in hun buurt een meerderheid kunnen overtuigen om niet te betalen en tegelijk activisten kunnen selecteren om aan de verkiezingen deel te nemen en daar de strijd tegen de waterbelasting en het besparingsbeleid te vertegenwoordigen.

Er moet daarbij respect zijn voor individuen, groepen of partijen die een politieke basis en sterke lokale werking hebben. Maar de strijd tegen de waterbelasting en de opbouw van een nieuwe linkerzijde zou enorm versterkt worden indien we een zo breed mogelijke betrokkenheid van onderuit kunnen organiseren.

Historische doorbraak mogelijk

De ruimte is groot waardoor niet alleen veel gewone werkenden in het parlement zouden verkozen worden, maar dat tegelijk een nieuwe massale strijdbare politieke beweging kan ontstaan. Het is niet duidelijk hoe het politiek initiatief van Right2Water zich wil structureren en of het kandidaten naar voor wil schuiven of enkel wil ondersteunen. Wij stellen alleszins voor dat Right2Water een positie inneemt van niet-betaling van de waterbelasting en samenwerking met andere campagnes en groepen om de opgebouwde autoriteit te gebruiken voor een brede electorale deelname op democratische basis in zoveel mogelijk wijken.

Het voorstel om een reeks eisen rond de centrale problemen die gewone mensen kennen, is een goede basis voor de verkiezingscampagne. Maar het zal ook nodig zijn om een meer algemeen standpunt in te nemen over de economie, de rijkdom en de middelen en hoe een aantal eisen kan betaald worden. Ook de media zullen daar vragen naar stellen en zich niet beperken tot een lijst van hervormingen.

Een principiële benadering – strijden voor de belangen van de werkende bevolking

Een breder programma is belangrijk om te vermijden dat sommige deelnemers bepaalde eisen ondersteunen, maar op andere vlakken standpunten innemen die regelrecht ingaan tegen de belangen van de werkende bevolking en die het politiek initiatief voor of na de verkiezingen kunnen ondermijnen.

Er zou bijvoorbeeld minstens moeten uitgegaan worden van verzet tegen alle besparingen en alle maatregelen die de economische of sociale positie van de werkende bevolking ondermijnen. Waar het gaat om kandidaten of groepen die niet nieuw zijn en eerder aan verkiezingen deelnamen, moeten we nagaan wat ze effectief gedaan hebben zodat we de geloofwaardigheid van een nieuw electoraal initiatief niet meteen torpederen.

Individuele leden van Sinn Fein speelden bijvoorbeeld wel een rol in de beweging tegen de waterbelasting, maar de partij zelf heeft zich niet ernstig ingezet om hierrond campagne te voeren in de wijken en blijft weigeren om tot een niet-betaling op te roepen. Dit zal ongetwijfeld een belangrijke discussie zijn in de verkiezingscampagne. Een electoraal initiatief op basis van de beweging tegen de waterbelasting die steun geeft van die beweging aan een partij die zich niet ernstig heeft ingezet in de strijd, zou niet begrepen worden door de activisten die de strijd in hun buurt voeren.

Sinn Fein voert een besparingsbeleid in het noorden en rechtvaardigt dit ook in het zuiden van Ierland. Het is een sterke indicatie van wat we van Sinn Fein kunnen verwachten als deze partij in het zuiden een regering zal vormen. Er kwam laattijdig protest tegen een besparingswet in het noorden, maar meteen stelde de partij dat ze de wet wellicht wel zal stemmen. Sinn Fein ging akkoord met het verlies van 20.000 jobs in de openbare sector in Noord-Ierland, wat onvermijdelijk een grote impact zal hebben op de dienstverlening voor de bevolking.

Welk type van beleid en regering is nodig?

De houding ten aanzien van een volgende regering zal ook onvermijdelijk moeten besproken worden. Naast een niet-betalingscampagne en de eis om alle onrechtvaardige belastingen te schrappen, zou een electoraal initiatief volgens ons minstens volgende posities moeten innemen:

• Verzet tegen alle besparingen
• Geen akkoorden om een regering te steunen waarin Fine Gael, Labour of Fianna Fail zit
• Geen akkoorden of steun aan een regering die de economische of sociale positie van gewone werkenden aanvalt
• Voor een regering die breekt met de logica van besparingen en kapitalisme en de economie en de samenleving herorganiseert in het belang van de bevolking in plaats van de winst

Historische verkiezingen

De volgende verkiezingen zullen wellicht leiden tot een nieuwe samenstelling van de regering. Alles wijst erop dat er ofwel een versie komt van een grote coalitie waarbij Fine Gael en Fianna fail samen regeren, ofwel zal Sinn Fein met Fianna Fail of anderen een regering vormen. Maar uiteindelijk zouden de verkiezingen als belangrijkste resultaat kunnen hebben dat de beweging tegen de waterbelasting een groot aantal verkozenen bekomt. Met de ineenstorting van Labour zou dit een belangrijke doorbraak zijn voor de vakbonden en de werkende bevolking in het algemeen. Het zou het perspectief van een echte antibesparings- en antikapitalistische regering de komende jaren vestigen.