Your cart is currently empty!
Tag: begroting
-
Gat in begroting van 8,5 miljard: einde van de tunnel is weg bespaard
Protest bij het aantreden van de regering-Michel/De Wever in 2014. ‘Geen Thatcher in België’, zeiden we toen. Rechts maakt zich op voor nog een Thatcheriaanse regering die de transfer van arm naar rijk verder opvoert. Het bilan van de rechtse regering-Michel/De Wever is hard voor werkenden en hun gezinnen. We kregen aanvallen op onze lonen (onder meer indexsprong), brugpensioenen, pensioenleeftijd, openbare diensten, … Telkens weer kregen we te horen dat deze ‘hervormingen’ (eigenlijk zijn het tegenhervormingen) noodzakelijk waren in het kader van een ‘economisch herstelbeleid’. Nu wordt officieel bevestigd dat dit een leugen was.
De Thatcheriaanse regering heeft ondanks de harde besparingen geen economisch herstel gebracht. Economen lijken het erover eens dat de beste groei van de afgelopen jaren achter ons ligt en dat we voor een nieuwe recessie staan. Alleen over de timing van die recessie lopen de meningen uiteen. In de beste groeiperiode van de afgelopen jaren deed de Belgische economie het slechter dan de buurlanden en dan het Europees gemiddelde. De reden daarvoor is bekend: de harde besparingsmaatregelen drukten op onze inkomens en op de groei.
Nu blijkt dat al die besparingen een maat voor niets waren. Het gat in de begroting bedraagt 8,5 miljard euro, meldt de Hoge Raad van Financiën. Het kan zelfs oplopen tot 11 miljard euro in 2021. “Een nieuwe regering zal dat opnieuw onmiddellijk ter hand moeten nemen,” verklaarde minister van Begroting Wilmès (MR). Vrij vertaald: ‘er is geen alternatief: er moet en zal nog harder bespaard worden.’ Alle uitspraken over snoeien om te groeien waren praatjes. Zelfs het spreekwoordelijke einde van de tunnel is weg bespaard. Of waarschijnlijker in de context gezien de staat van de infrastructuur in ons land: door gebrek aan onderhoud is de tunnel ingestort en wordt onze levensstandaard gegijzeld in eindeloze besparingsdrift.
Waar zijn de opbrengsten van al die besparingen dan naar toe, zullen velen zich wellicht afvragen? Wel: niet iedereen is er de afgelopen jaren op achteruit gegaan. De regering beweert dat onze koopkracht steeg, maar dat wordt tegengesproken door verschillende studies die duidelijk maken dat steeds minder mensen kunnen sparen en meer mensen bij het OCMW moeten aankloppen. Het is met onze stijgende koopkracht een beetje zoals met die zogenaamd hoge belastingdruk voor bedrijven: officieel klopt dat wel, maar de reële cijfers verschillen sterk van de officiële (multinationals betalen niet het officiële tarief van 34% maar 14% vennootschapsbelasting). De besparingen hadden niet als doel om onze koopkracht op te krikken. De enigen die erop vooruitgingen, waren de superrijken. Grote winsten en extra dividenden voor aandeelhouders: daar was het om te doen. Er was een transfer van arm naar rijk. Nu zegt de regering dat er ook de volgende jaren geen alternatief is: de transfer van arm naar rijk moet verdergezet worden. Op de inhaligheid van de superrijken staan geen grenzen.
Er is een alternatief op de eindeloze besparingspolitiek nodig. We weten wat nodig is voor de meerderheid van de bevolking: massale publieke investeringen in openbare diensten en infrastructuur, hogere lonen met minstens 14 euro per uur, leefbare pensioenen van minstens 1500 euro per maand, arbeidsduurvermindering zonder loonverlies en met bijkomende aanwervingen om het werk werkbaar te houden en de werkloosheid terug te dringen, energie in publieke handen om een groene omslag en betaalbare prijzen mogelijk te maken, gratis en degelijk openbaar vervoer, … De afgelopen weken werden al deze eisen met protestacties op de agenda gezet. Om ze te realiseren, moeten we breken met het huidige beleid en zelfs met het huidige systeem. De kapitalistische logica wordt aanvaard door alle gevestigde partijen die na de verkiezingen meteen terug tot de orde van de dag zullen overgaan: het besparingsbeleid voeren dat opgelegd is door de dictaten van de ‘vrije’ markt. Enkel over het ritme zullen er nuanceverschillen zijn tussen de gevestigde partijen.
Het kapitalistisch systeem is uitzichtloos, zelfs de verdedigers van dit systeem zijn pessimistisch over de vooruitzichten voor de komende jaren. Het protest van de afgelopen maanden is belangrijk om te bouwen aan een krachtsverhouding waarmee we effectief tot systeemverandering kunnen komen. Laten we dit protest verderzetten en uitdiepen met collectieve discussie over een programma van systeemverandering. Een offensieve benadering die vertrekt vanuit de samenleving die we willen en zich niet laat inkapselen door de torenhoge beperkingen die door het kapitalisme worden opgelegd, kan bovendien het nodige enthousiasme creëren. Met LSP komen we op voor een socialistische samenleving waarin de sleutelsectoren van de economie in publieke handen komen zodat een democratische en rationele planning van de economie mogelijk wordt: een samenleving waarin de behoeften en noden van de werkenden en hun gezinnen centraal staan (uiteraard met inbegrip van een leefbaar milieu: dat is een basisbehoefte!) en niet de winsten van een handvol superrijken, zoals dit vandaag het geval is.
-
Stop Michel en zijn dievenbende
De federale begroting voor 2017 heeft een nieuwe horrorcatalogus opgeleverd voor een totaal bedrag van 3 miljard euro. Het is niet verrassend, maar eens te meer wordt het geld uit onze zakken gehaald. Zelfs de gepensioneerden, zieken en werklozen moeten betalen. De landing van de begrotingsonderhandelingen leek niet gemakkelijk. CD&V zorgde zelfs voor wat ondertussen een ‘Krisette’ genoemd wordt naar aanleiding van de door Kris Peeters gelanceerde meerwaardebelasting. Over de ernst van die belasting was Marc Van Peel (CD&V) erg duidelijk: “De meerwaardebelasting zoals voorgesteld door CD&V moet vooral de indruk wegnemen dat alleen de kleine man betaalt. (…) Ze is eigenlijk louter symbolisch, maar ook symbolen zijn belangrijk.”
Door Nicolas Croes uit maandblad ‘De Linkse Socialist’
Van die symboliek blijft er niet veel over in de regeringsverklaring. Het blijft beperkt tot verklaringen die enkel bindend zijn tegenover de goedgelovigen die in de grootspraak van Michel en co trappen. Wel concreet zijn de aanvallen en besparingen, vooral de sociale zekerheid zal bloeden. Nochtans hadden verschillende ministers eerder gezegd dat het niet mogelijk was om daar nog te besparen. Vandaag lijken ze zich te bedienen van de cynische stelling van Dostojevski: “Leven en liegen zijn synoniemen.”Hoe verder?
De laatste peilingen geven aan dat de federale regeringspartijen hun meerderheid verloren zijn. ABVV-topman Marc Goblet zei op een studiedag over arbeidsduurvermindering dat “de mensen beginnen te beseffen wat de gevolgen van het regeringsbeleid zijn.” Hij voegde eraan toe dat we dit moeten aangrijpen “om opnieuw een mobilisatie op gang te brengen die verder gaat dan wat we tot nu toe kenden.” Goblet wijst onder meer op de noodzaak van een algemene staking.
Anderen gebruiken dezelfde peilingen om te stellen dat het volstaat om te wachten op de volgende verkiezingen. Die benadering is gevaarlijk. De begroting voor 2017 was amper opgemaakt of Le Soir titelde reeds op haar voorpagina: “Begroting: 6 miljard gezocht in 2018.” Volgens de journalisten van Le Soir moet er in 2018 minstens 6 miljard euro gevonden worden om het structurele tekort weg te werken zoals beloofd aan de Europese Commissie. De journalisten voegden er nog aan toe dat dit niet het slechtste scenario is als we kijken naar de “tegenvallende fiscale inkomsten.” We mogen niet rustig afwachten terwijl de lawine van besparingsmaatregelen over onze levensstandaard rolt. Dat zou de demoralisatie onder de meest overtuigde militanten versterken. In Groot-Brittannië zorgde deze benadering voor een herkiezing van David Cameron in 2015.
Het momentum aangrijpen
Het gemeenschappelijk vakbondsfront in de non-profit kondigt voor 24 november een nationale stakingsdag met betoging in Brussel aan. Het protest is gericht tegen de besparingen en voor het eisenplatform in de non-profit. ACOD Spoor stelde dat het een actieplan voorbereidt na de regeringsbeslissing om de pensioenrechten van het spoorpersoneel aan te pakken. Zelfs de militairen zullen in actie gaan om hun pensioenen te verdedigen.
Nieuwe acties zijn onvermijdelijk, de woede is bijzonder groot. Op 15 november houden zelfs de militairen een betoging, dat was al van 2002 geleden. Op 24 november is er een actiedag van de social profit. Eind oktober, net na het ter perse gaan van deze krant, zullen de vakbondsleidingen beslissen over acties. We hopen op eengemaakte, goed voorbereide en opbouwende acties om deze regering en het besparingsbeleid te stoppen. Door de basis te organiseren met personeelsvergaderingen en een zo groot mogelijke betrokkenheid, kunnen we de druk opvoeren en onze strijd zelf in handen nemen. Dan kunnen we doorzetten om Michel en zijn dievenbende te stoppen!
-
Terwijl superrijken hun miljarden laten slapen op de Bahama’s of in Panama, laat Michel de zieken en werkenden betalen
Vakbondsbetoging van 29 september. Foto: Jean-Marie Eens te meer laat de regering de werkenden en uitkeringstrekkers betalen voor de tekorten. Ook nu kon er geen tegenprestatie in de vorm van een meerwaardetaks van af. Daarvoor was het gelobby van de rijksten te sterk. Voorlopig wordt de verlaging van de vennootschapsbelasting uitgesteld, zo blijft ook de discussie over het afschaffen van aftrekposten open. Zoals professor De Grauwe vorig weekend in De Standaard opmerkte: “Achter elke aftrekpost schuilt een legertje lobbyisten.” Met een regering die voor de rijken rijdt, doen deze lobbyisten goede zaken. Onze levensstandaard daarentegen is er slecht aan toe.
Zware besparing in sociale zekerheid
Van de 2,1 miljard euro aan besparingen moet er maar liefst 1,4 miljard euro uit de sociale zekerheid komen. Terwijl het steeds flexibeler en langer werken regelrecht leidt tot een onvermijdelijke en forse toename van gezondheidsproblemen, wordt er bijna 1 miljard euro bespaard op gezondheidszorg. Dit zal uiteraard gevolgen hebben voor zowel personeel als patiënten.
Dat erkende ook minister De Block toen ze begin dit jaar reageerde op de uitspraak van Bart De Wever dat er enkel in de sociale zekerheid nog fors bespaard kon worden. De Block stelde toen: “Als er wordt bespaard bovenop het afgesproken besparingstraject, dan dreigen er gaten te vallen in de sociale zekerheid.” De verontwaardiging over de uitspraken van De Wever heeft bij de regeringspartijen plaats gemaakt voor de uitvoering van wat De Wever vroeg. Ook de werkgevers zijn tevreden, begin dit jaar verklaarde VBO-topman Timmermans dat er “gemakkelijk over een periode van drie tot vijf jaar tussen de 800 miljoen en 1,5 miljard euro” in de sociale zekerheid kan gevonden worden. Timmermans moet er geen drie of vijf jaar op wachten, hij krijgt het meteen.
Gewone werkenden moeten nogmaals inleveren
Michel zoekt niet alleen geld bij de zieken, hij kijkt ook naar de armen (door te snoeien in de welvaartsenveloppe), bruggepensioneerden die minder pensioen zullen krijgen of zwangere vrouwen die meteen moeten stoppen met werken in een risicovol beroep (waarbij de werkgever 10% van de uitkering zal moeten betalen en dus minder snel zal overgaan tot de aanwerving van jonge vrouwen die zwanger kunnen worden…). Dit alles wordt verkocht met het argument dat wie werkt wint en wie niet werkt verliest. Wat een nonsens!
Gewone werkenden verliezen evenzeer. Bij de minste tegenslag worden ze tot armoede veroordeeld en een tegenslag kan er sneller komen met de opgedreven flexibiliteit door de wet-Peeters. Jonge werkenden moeten niet denken dat ze wat kunnen sparen om op tegenslagen voorbereid te zijn, de huidige minimumlonen voor jongeren vindt deze regering immers niet realistisch en dus gaat dit minimum tot een derde naar beneden! Volgens Peeters zal dit extra jobs opleveren…
De wet-Peeters voorziet bovendien in het verlagen van overloon voor overuren die naargelang de werkgever het wil moeten gepresteerd worden. Als dit allemaal nog niet volstaat om onze levensstandaard te kelderen, dan wordt het argument van de ‘loonhandicap’ nog eens bovengehaald. Aangezien er met de vorige berekening op basis van de wet van 1996 geen ‘handicap’ meer is, wordt de berekeningswijze veranderd tot er wel weer op onze lonen en uitkeringen kan bespaard worden. Voor de regering is dit het ‘redden van de index’, terwijl die index overigens verder ondermijnd wordt. De werkgevers zijn alvast tevreden en hebben het over “slimme hervormingen.”
Het overheidspersoneel moet opnieuw een zware opdoffer incasseren met een afbouw van de pensioenrechten. Nadat de regering het leger voor zowat alles heeft ingezet, worden de militairen ‘bedankt’ met een drastische verhoging van hun pensioenleeftijd. Wil deze regering echt alle werkenden tegen zich in het harnas jagen? Ook het rijdend treinpersoneel moet veel langer aan de slag. Over de gevolgen hiervan voor de veiligheid op het spoor, wordt uiteraard gezwegen.
Bovenop de nieuwe besparingen zijn er ook nog de extra taksen die we de afgelopen jaren te verduren kregen, zo blijkt de BTW-verhoging op elektriciteit in deze begroting goed voor 162 miljoen euro ‘onverwachte inkomsten’. Elke energiefactuur of tankbeurt zijn stilaan nieuwe belastingrondes geworden. Wie daar nog aan ontsnapte met een tankkaart kan het binnenkort vergeten: de regering wil ook daar 100 miljoen euro op besparen. Wij zijn op zich geen voorstander van bedrijfswagens en tankkaarten, maar het zijn verworven rechten die in ruil voor gemiste loonsverhogingen werden toegekend. Loonsverhogingen zitten er nu niet in en de verworven rechten worden afgebouwd. Zo verliezen werkenden twee keer.
Rijken blijven eens te meer buiten schot
Foto: Jean-Marie Zelfs een beperkte meerwaardebelasting was onaanvaardbaar voor de liberale regeringspartijen N-VA en Open VLD. Nochtans zou zo’n belasting het asociale beleid niet recht trekken. Maar zelfs de schijn van een pijnlijke maatregel voor de rijksten kon er niet door. De herhaling van de belofte van een oplossing rond Arco volstaat misschien voor voormalig Unizo-kopman Peeters, maar hoeveel keer zal die belofte nog gebruikt worden als pasmunt voor een asociaal beleid? Hoeveel begrotingsrondes zullen er nog volgen waarin gewone werkenden en uitkeringstrekkers betalen terwijl de superrijken vrijuit gaan? Hoelang nog kan het neoliberale opbod zelfs de schijn van ‘evenwichtigheid’ op arrogante wijze aan de kant schuiven?
De werkgeversfederaties reageerden allemaal tevreden. Ze maakten bovendien van de gelegenheid gebruik om meer te eisen: geen meerwaardebelasting en een snelle daling van de vennootschapsbelasting. De werkgevers krijgen het stilaan moeilijk om nog een beetje kritisch uit de hoek te kunnen komen tegenover deze regering: alles wat ze vragen, krijgen ze immers op een gouden schoteltje aangeboden. Dat belooft voor de hervorming van de vennootschapsbelasting.
In De Standaard van afgelopen weekend pleitte econoom Paul De Grauwe voor een “echte vermogensbelasting” – “En als dat Marc Coucke niet aanstaat, moet hij maar een voetbalploeg in Zuid-Afrika kopen” – waarbij alle vermogens boven 1 miljoen euro aan 1 à 2% belast worden en vanaf 5 miljoen euro aan 3 à 4%. Op de vraag waarom een dergelijke miljonairstaks er niet komt, antwoordde De Grauwe: “Ik denk dat die grote vermogens te veel politieke macht hebben. Een heel grote meerderheid van de bevolking is, zo blijkt uit peilingen, voor een vermogensbelasting. Als politicus weet je dan toch wat je te doen staat? En toch gebeurt het niet. Het moet zijn dat mensen met grote vermogens veel invloed hebben.” Kortom, zelfs een liberaal als De Grauwe erkent dat de superrijken het voor het zeggen hebben en dat deze regering voor hen rijdt. Niet dat hij het liberalisme afzweert, zijn voorstel van een miljonairstaks heeft als doel om het kapitalisme te redden. “Te grote ongelijkheid is een gevaar voor het kapitalisme,” stelt hij verwijzend naar Keynes.
De superrijken hebben een grote politieke macht en krijgen alles gedaan van deze regering. We zullen met deze regering niet tot ‘onderhandelde’ evenwichten komen, zelfs het afvijlen van de allerscherpste kantjes van de besparingen wordt afgeblokt. Deze regering moet weg. Dat vereist een ernstig actieplan met een duidelijk doel: de val van de regering en het besparingsbeleid. Op de betoging van 29 september – die eens te meer groter dan verwacht was – pleitte ABVV-topman Goblet terecht voor een algemene staking nog voor het einde van het jaar. Als er geen algemene oproep tot actie komt, zullen diverse sectoren of bedrijven afzonderlijk in actie gaan. Op 24 november is er al een staking van de non-profit. Deze acties kunnen we goed gebruiken in opbouw naar een algemene staking.
Verder zal de kwestie van een politiek alternatief zich blijven stellen. LSP is verheugd met de vooruitgang van de PVDA langs Franstalige kant en in Brussel. Het toont het potentieel voor een consequente linkse kracht. Het samenbrengen van alle krachten ter linkerzijde en de vele duizenden strijdbare syndicalisten kan een brede linkse strijdformatie tot stand brengen waarin zowel de PVDA als andere linkse krachten een grote rol kunnen spelen. Het verdedigen van een strijdbaar socialistisch programma als antwoord op de kapitalistische crisis kan niet wachten tot er een brede strijdformatie bestaat, maar kan er juist toe bijdragen om de nood eraan op te helderen. Dat programma telkens weer op de agenda plaatsen en verdedigen, is wat LSP doet en waarvoor we ieders hulp kunnen gebruiken.
