Tag: ArcelorMittal

De staalarbeiders van het grondstoffengedeelte van de Krakause vestiging van ArcelorMittal zaten sinds enkele maanden in een erg onzekere situatie. In mei kondigde de directie aan dat de hoogoven zou dichtgaan. Er volgde een muur van stilte: de directie gaf geen enkele concrete informatie over de toekomstige activiteit op de hele site. De sluitingsdatum kwam dichterbij en het personeel wist niet of er nog werk zou zijn. Het was niet duidelijk of er nog op de beslissing kon teruggekomen worden. Amper een maand voor de geplande sluiting en een dag na een betoging van staalarbeiders voor de zetel van de directie van ArcelorMittal Polen werd via de media bekendgemaakt dat de sluiting met onbepaalde duur wordt uitgesteld.

Reactie door Kacper Pluta, lid van Alternatywa Socjalistycnza (onze Poolse zusterorganisatie) en werknemer van ArcelorMittal, lid van de vakbond NSZZ Pracownikow AMP (op persoonlijke titel)

Betoging op 24 juli

Wekenlang hebben de personeelsleden van ArcelorMittal gewacht tot de vakbonden actie zouden ondernemen tegen de sluiting van de hoogoven. Met wat vertraging kwam de vakbondsmachine uiteindelijk op gang in de vorm van een betoging voor het hoofdkantoor van ArcelorMittal in D?browa Górnicza. De personeelsleden van de staalfabriek in Krakau namen de oproep tot mobilisatie serieus en vulden 17 bussen vanuit hun fabriek. Ongeveer 1000 mensen namen deel aan de actie, bijna een derde van al het personeel in Krakau en dit terwijl het een werkdag was en de betoging buiten de stad plaatsvond. Personeel van de metaalfabrieken Sosnowiec, Ostrowiec wi?tokrzyski en Cz?stochowa betuigden hun solidariteit.

De vakbondsleiders – vertegenwoordigers van de drie belangrijkste vakbonden, namelijk NSZZZ Pracowników (OPZZ), Solidarno?? en Solidarno?? 80, en kleinere lokale vakbonden – stelden dat ze zich verzetten tegen de sluiting van de hoogoven. De sfeer tijdens de demonstratie was er een van woede en frustratie. De vakbondsleiders hadden moeite om sommige betogers onder controle te houden.

Gegijzeld door het bedrijf

De volgende dag kondigde de directie een tijdelijke opschorting aan van het besluit om de hoogoven te sluiten.

Onder het personeel heerste er echter geen feestelijke sfeer. Ondanks de zegevierende toon in de verklaringen van de vakbondsorganisaties, beseffen de werknemers dat noch hun mobilisatie, noch de “strijd” van de vakbonden doorslaggevend was voor de omkering van de beslissing. Het heersende gevoel is een lichte opluchting omdat we weten waar en onder welke omstandigheden we de komende maanden zullen werken, maar ook de frustratie dat het bedrijf de hoogoven gijzelt in de onderhandelingen met de Poolse regering.

Zijn de “marktomstandigheden”, waar het management het in mei over had, plotseling veranderd? Is het overheidsbeleid op het gebied van elektriciteitsprijzen en energie-intensieve industrieën veranderd? Heeft de EU ArcelorMittal garanties gegeven met betrekking tot wijzigingen in de CO2-emissieheffingen? Zijn de exploitatiekosten veranderd (volgens de twijfelachtige boekhouding van het bedrijf de hoogste in Europa)? Dit zijn retorische vragen waarop noch het personeel noch de gemeenschap een antwoord krijgen. De metaalbewerkers van Krakau worden voortdurend gebombardeerd met tegenstrijdige signalen en schijnbaar onlogische beslissingen van de kapitalisten: enerzijds maximalisatie van de productie en grote investeringen (renovatie van de hoogoven, ecologische investeringen, nieuwe walserij, …), anderzijds het bevriezen van de aanwerving, het beëindigen van de samenwerking met onderaannemers, het aankondigen van een enorme productiestilstand.

De toekomst van de verwerkende industrie, en van de metaal in het algemeen, blijft onzeker. De economische moeilijkheden waarop Mittal zich beroept om de sluiting van de oven te rechtvaardigen, zijn niet verdwenen: de handelsoorlog en de energie- en klimaatcrisis duren voort. De eigenaar kan deze kaart op elk moment uitspelen, of het nu gaat om het liquideren van de fabriek in Krakau (en bijvoorbeeld om het verplaatsen van de machines van nieuwe installaties) of om het bevriezen van de loonsverhogingen en andere eisen van werkenden, wat bijzonder waarschijnlijk is. De vakbonden moeten zich op deze kwesties concentreren. Zelfgenoegzaamheid zal ons niet helpen om de fabriek te verdedigen of te vechten voor hogere lonen en betere werkomstandigheden. Voor deze taken hebben we een militante en democratische vakbond nodig!

De kapitalistische chantage stoppen

ArcelorMittal is de grootste staalproducent ter wereld. Dit geeft het een enorme macht en het vermogen om de regeringen van een staat of zelfs het hele continent te verslaan. In Europa zijn tienduizenden banen afhankelijk van dit bedrijf. In de huidige mondiale economische situatie zal het bedrijf zijn positie uiteraard gebruiken om regeringen te dwingen een voor hen gunstig beleid te voeren: het verstrekken van miljardensteun uit publieke middelen of het voeren van een meer protectionistisch economisch beleid door Europese regeringen.

Deze maatregelen zouden vooral worden gebruikt om de miljardairs meer geld te geven. Helaas zijn vakbondsvertegenwoordigers soms ook beïnvloed door deze argumenten en worden ze zomaar herhaald. Zo prees een militant van Solidarno?? op de protestactie het beleid van Trump in de handelsoorlog… Cadeaus voor de miljardairs door fiscale voordelen en het beschermen van hun markten met behulp van een douane- en belastingstelsel maken ons nog meer afhankelijk van de grote bedrijven. Dit betekent niet dat we in elke situatie tegen protectionisme zijn, maar we moeten ons afvragen wat het doel ervan is. Een vermindering van de staalinvoer en een grotere rol van de binnenlandse productie in de consumptie zou in veel opzichten wenselijk zijn als dit in het belang van de samenleving en niet in het belang van de kapitalisten zou zijn: de productie ter plaatse vermindert de milieukosten in verband met het vervoer en maakt het mogelijk de productieomstandigheden, de milieueffecten ervan, enz. beter te beheersen.

Tegelijkertijd moeten we onze strijd koppelen aan metaalarbeiders van andere landen, met name de werknemers van ArcelorMittal in Europa – alleen internationale solidariteit kan ons de mogelijkheid bieden om ons te verzetten tegen loondumping en het tegen elkaar opzetten van werkenden.

De metaal redden

Zoals een vakbondsman tijdens de betoging terecht opmerkte: “Het waren niet wij die deze crisis hebben veroorzaakt, maar wel degenen die de wereld leiden. Ze winnen van de crisis en wij zitten in de… ” Laten we deze vaststelling omzetten in een concreet reddingsplan voor de metaal in het belang van diegenen die er werken en de meerderheid van de samenleving.

Alternatywa Socjalistyczna stelt voor om de volgende eisen te bespreken:

• Afschaffing van het handelsgeheim; financiële controle door de vertegenwoordigers van het personeel
• Hernationalisatie van de metaalsector onder controle van de werkenden en de gemeenschap
• In plaats van handel in uitstoot massale publieke investeringen in schone energie en onderzoek om de CO2-uitstoot te verminderen…
• Democratische economische planning in plaats van de crises en chaos van het kapitalisme

De directie van het grote staalconcern ArcelorMittal kondigde in de media en vervolgens op een personeelsvergadering aan dat de staalfabriek COS in Nowa Huta, in de buurt van Krakau, tijdelijk wordt stilgelegd. Het gaat om het gedeelte van de fabriek waar het ruwe staal wordt verwerkt (hoogoven). De tijdelijke stopzetting van de activiteit gaat in september in. Er is geen einddatum bekendgemaakt. De hoogoven en ook de gieterij worden stilgelegd. In totaal gaat het om ongeveer 1.200 bedreigde jobs van de 4.000 in de staalsector in en rond Krakau.

Artikel door Kacper Pluta, staalarbeider uit Krakau en lid van Alternatywa Socjalistyczna

De directie wijst op de overproductiecrisis in de staalsector, de handelsoorlog waarin de Europese producenten verliezers zijn en op de hoge productiekosten in Polen (door hoge energieprijzen en de kost voor CO2-uitstoot).

De stopzetting van de productie zal leiden tot een scherpe daling van het aantal arbeiders in de staalfabriek. Op dit ogenblik is er nog geen enkel ontslag aangekondigd. Volgens de eerste verklaringen zou het personeel overgeplaatst worden naar andere vestigingen (onder meer in de staalfabriek van Katowice) of zou het personeel zich opnieuw moeten aanbieden (zonder garantie op werk en mogelijk met forse inleveringen op het loon). Bij onderaannemers zijn er wel al afdankingen aangekondigd. Ook de kalender van geplande investeringen is aangepast. Er is nog niets bekend over het lot van de interimmers.

Veel arbeiders vragen zich af of de productie ooit terugkomt naar het bedrijf. Die vrees is gerechtvaardigd: bij herstructureringen van gelijkaardige sites in West-Europa werd eerst een tijdelijke sluiting aangekondigd die vervolgens definitief werd. In Luik was dit bijvoorbeeld het geval. De beslissing om de productie in Nowa Huta te schorsen wordt door veel arbeiders op de korrel genomen omdat er de afgelopen jaren miljoenen euro werden geïnvesteerd. Zo kwam er een nieuwe walserij (naar verluidt de meest moderne van Europa). Er is het vermoeden dat het bedrijf ‘cadeaus’ van de regering wil bekomen met speciale belastingkortingen of lagere energieprijzen.

In het verleden werd de industrie van Nowa Huta al aan een schoktherapie onderworpen. Tijdens de privatisering gingen 90% van de jobs verloren. De Europese Unie legde bovendien drastische besparingen op. Na verloop van tijd verminderde het aantal jobs en steeg de gemiddelde leeftijd van het personeel. Er kwamen slechts weinig nieuwe staalarbeiders bij. Nu dreigt opnieuw het doembeeld van het einde van de industrie en het verdwijnen van de technische kennis.

Hoe verder?

Het is momenteel nog niet duidelijk hoe we de verdediging van de jobs het beste kunnen organiseren. Het bedrijf heeft immers nog geen afdankingen aangekondigd en de directie zegt dat het de bedoeling is om staal te blijven produceren. We mogen dit niet zomaar geloven. Er zijn verschillende factoren die de toekomst van de staalproductie zullen bepalen, onder meer de economische situatie in Europa en de wereld. Als de overproductiecrisis zich doorzet en nog groter wordt in de volgende fase van de economische crisis van het Europese kapitalisme, dan kunnen we alle beloften van ArcelorMittal op onze buik schrijven. De vakbonden moeten zich nu al voorbereiden op een strijd voor jobs. Wij denken dat deze strijd het sterkste staat als een gemeenschappelijk vakbondsfront zoveel mogelijk collega’s betrekt, ook diegenen die geen lid zijn van een vakbond. Dit kan rond volgende punten:

1. De arbeiders moeten zicht krijgen op de financiën van de groep. Er is geen enkele reden om de verklaringen van de directie zomaar aan te nemen. Is de productie in Krakau echt de duurste van het continent? Zal het verderzetten van de walserij en smelterij in Krakau economisch en ecologisch te rechtvaardigen zijn als de stalen platen van 80 kilometer verder (uit Katowice) moeten komen in plaats van de COS-fabriek op enkele honderden meter? Een audit van de boeken door het personeel is cruciaal.
2. De hernationalisatie van de staalfabrieken onder controle van de arbeiders. Als ArcelorMittal de productie niet wil verderzetten en honderden miljoenen aan investeringen en een groot aantal geschoolde arbeidskrachten overboord wil gooien, moeten we eisen dat de regering de controle op het bedrijf overneemt. Uiteraard zouden veel arbeiders wantrouwig staan tegenover de bureaucraten van de regering en de rol die zij zouden spelen in de sector indien ze zich baseren op de kapitalistisch logica met nog een schep corruptie er bovenop. Daarom moeten we streven naar een beheermodel waarin de arbeiders de controle uitoefenen op de productie en de verschillende aspecten van de werking van het bedrijf. Het personeel kent de problemen en mogelijkheden van het bedrijf het beste.
3. Regionale, sectoroverschrijdende en internationale solidariteit. We moeten het personeel van de getroffen afdelingen verenigen, maar ook dat van andere onderdelen van ArcelorMittal. Dat zal niet evident zijn: sommige arbeiders in D?browa, Zdzieszowice of zelfs de cokesfabriek in Krakau halen opgelucht adem omdat zij niet geraakt worden. We moeten hen echter overtuigen dat we aan hetzelfde zeel moeten trekken om te winnen. De problemen vandaag in Nowa Huta kunnen morgen hun problemen zijn. Daarnaast moeten we solidariteit vanuit andere sectoren opbouwen, net zoals vele sectoren de stakende leraren steunden. Het is ook nodig om steun op te bouwen onder de lokale gemeenschap in Nowa Huta en de regio. Tenslotte zijn de problemen van ArcelorMittal niet beperkt tot Polen. Volgens de voorlopige informatie wordt ook een vestiging in Spanje tijdelijk stilgelegd. Het bedrijf zal proberen om personeel uit verschillende landen tegen elkaar uit te spelen. Daar reageren we best op door ons zelf internationaal te organiseren met het personeel.

Het laatste punt dat aan de orde moet worden gesteld, is de bredere context van de economische crisis en de klimaatcrisis. Geen enkel land is een eiland: een nieuwe golf van wereldwijde crisis zal verregaande gevolgen hebben op de Poolse economie. Een vertraging van de Duitse economie zorgt meteen voor een crisis in de Poolse industrie.

Het kapitalisme wordt gekenmerkt door terugkerende crisissen. Staalarbeiders horen steeds weer dat er geen klimaat voor groei is, dat het slecht gaat in de sector, … Dit systeem heeft geen duurzame antwoorden op economische crisissen en evenmin op de ecologische crisis. Het systeem van emissiehandel zorgt niet voor een verbetering en het vermindert de uitstoot niet: het probleem wordt slechts van het ene naar het andere land verschoven. Bovendien zorgt deze emissiehandel voor problemen in perifere economieën zoals de Poolse (onder meer door hogere energieprijzen).

We moeten hiermee rekening houden in de ontwikkeling van onze strategie in de strijd voor werkgelegenheid. Naast de nationalisatie onder controle van het personeel eisen we daarom:

• Geen emissiehandel, maar massale publieke investeringen in nuttige openbare werken in dienst van de bevolking, met nadruk op investeringen in en ontwikkeling van schone energie
• Investeringen en onderzoek naar technologie voor schonere staalproductie en vermindering van CO2-uitstoot.

Crisissen, handelsoorlogen en acties van grote bedrijven zoals ArcelorMittal zijn inherent aan het kapitalisme; het alternatief is een socialistische samenleving – niet gebaseerd op de stalinistische bureaucratische dictatuur – maar met een rationeel en democratisch geplande economie in het belang van de hele mensheid.