Op 16 januari betoogden 9.000 dokwerkers uit heel Europa in Straatsburg tegen de nieuwe poging om de havenarbeid te liberaliseren. Al sinds 1997 wordt gewerkt aan voorstellen in die richting. Nadat de richtlijn inzake de liberalisering in 2003 al eens werd weggestemd, gebeurde dit nu opnieuw. De dokwerkers tonen hiermee aan dat volgehouden strijd tegen iedere nieuwe aanval loont.

Maar voor het havenpatronaat is iedere overwinning slechts tijdelijk. Altijd opnieuw wordt geprobeerd om een aanval in te zetten om de winsten te verhogen. Want daar gaat het om voor het patronaat: goedkopere arbeidskrachten die laden en lossen, zodat het geld dat daarmee uitgespaard wordt in hun zakken kan verdwijnen.

Voor het patronaat telt enkel de winst en niet de positie van de havenarbeiders of de veiligheid in de havens. Een liberalisering is een aanval op de veiligheid in de havens. Interimmers of scheepsbemanning die laden en lossen hebben niet dezelfde professionele achtergrond als erkende dokwerkers en staan bovendien onder een sterkere druk van de bedrijven voor wie er wordt geladen en gelost. Dat zorgt ervoor dat de veiligheid onbelangrijk wordt. Nochtans is er bijvoorbeeld in Antwerpen een grote trafiek van gevaarlijke chemische producten. De veiligheid in de haven belangt er bijgevolg iedereen aan.

De havenarbeiders hebben op basis van jarenlange strijd een goed statuut afgedwongen. Het is door strijd dat dit statuut verworven is, en het zal door strijd zijn dat het behouden blijft. Dat kan bovendien een voorbeeld stellen voor andere arbeiders. De lijst van geplande aanvallen is erg lang en het zal noodzakelijk zijn om het verzet te organiseren.

Daarnaast is het van enorm belang dat de strijd van de dokwerkers internationaal werd gevoerd, er waren acties in een tiental Europese landen. Dit doorkruist de mogelijkheden om arbeiders tegen elkaar op te zetten. Toch gebeurde dat reeds in de Antwerpse haven, waar het patronaat stelde dat de acties in Rotterdam minder scherp waren waardoor het “imago” van de Antwerpse haven een deuk kreeg…

De betoging in Straatsburg verliep woelig. De frustratie onder de dokwerkers tegenover de aanhoudende aanvallen vanuit de Europese Unie was groot. Die frustratie werd versterkt door een provocatieve houding van de politie. Hierop volgden rellen waarbij ruim 20 dokwerkers werden opgepakt en vervolgd. 10 Belgische dokwerkers werden met een snelrechtprocedure veroordeeld, waaronder effectieve gevangenisstraffen.

Hieronder publiceren we de open brief van Jef Sleeckx, voormalig SP parlementslid, waarin hij oproept voor solidariteit met de opgesloten dokwerkers in Frankrijk. Daarin verbindt hij het verzet tegen de Europese Grondwet (en het ondemocratische project van de EU op zich) met de strijd van de dokwerkers. Die verzetten zich ook reeds jarenlang tegen een poging tot liberalisering die vanuit Europa wordt opgelegd.

Breek de EURO-stilte !

Steun onze dokwerkers!

Waarde vriend(in), waarde kameraad,

Eerstdaags stemt het Vlaams Parlement als laatste in België de EU- Grondwet. Achter een muur van stilte. Zonder Uw zeg. “70% van de bevolking is voor de EU-grondwet”, zegt Verhofstadt. Een referendum durft hij niet aan. Ondertussen reist hij Europa rond om de EU uit het slop te praten. Daar wil hij België promoten als beste leerling in de Europese klas.

Maar de referenda in Nederland en Frankrijk bewijzen dat de meerderheid van de bevolking de rug keert naar deze EU. Omdat dit Europa concurrentie, werkloosheid en sociale onzekerheid oplegt.

Kijk naar de dokwerkers. Tot tweemaal toe staakten die een EU-richtlijn over de liberalisering van havenarbeid weg. Zefhandeling (matrozen lossen zelf schepen,met alle gevaren van dien) is goed voor reders en havenconcerns, maar ondermijnt de werkzekerheid en het inkomen van de dokwerkers.

Tot tweemaal toe verplichtten de dokwerkers het Europees Parlement de richtlijn van de EU-comissie weg te stemmen. Maar dat Parlement kan zelf geen wetten maken. De voorstellen van de dokwerkers en hun vakbonden kunnen niet als wet ter stemming gelegd worden. Alleen de EU- commissie heeft wetgevend initiatief. En die zal nieuwe havenrichtlijnen blijven maken om de dokwerkers te verdelen en de liberalisering op te leggen.

Zo zijn de dokwerkers het symbool van moed. Van inzicht in het Europa zoals het echt is. Maar ook van de schijndemocratie van de EU-instellingen. Wanneer de EU-grondwet toch doorgang vindt zullen de dokwerkers elk jaar opnieuw hun recht moeten gaan opeisen in Straatsburg of Brussel.Zonder dat hun verkozenen hun rechten als wet kunnen voorstellen. Deze grendel op de democratie willen Verhofstadt, alle regeringen en alle partijen die zich op de democratie beroepen met deze EU-grondwet gesloten houden. Vandaar de stilte. Vandaar de haast om een Grondwet die dood verklaard is, door het parlement te jagen. Zonder referendum.

20.000 mensen, Vlamingen, Walen, Brusselaars, jong en oud, vrouwen en mannen ondertekenden een verzoekschrift van Georges Debunne, Lode Van Outrive en mijzelf om te worden gehoord in het Vlaams Parlement. Wij drieën konden onze zeg hebben als burgers in het Vlaams Parlement. Alle partijen hebben beleefd geluisterd. Maar de wil om jullie te betrekken in het debat over de EU-grondwet was niet aanwezig.

Vandaag ben ik bezig om mij met Georges Debunne en Lode Van Outrive te beraden over de lessen die daaruit moeten getrokken worden. En over de politieke initiatieven die moeten genomen worden. Toen de vakbonden staakten tegen het generatiepact werden wij immers druk bevraagd om de rug te keren naar de regering en de traditionele partijen.

Daarom wens ik beroep te doen op Uw steun:

Op een druk bijgewoonde vergadering van vakbonders, actieve basismensen van diverse invalshoeken en gezindten in Gent op 1 februari is mij steun beloofd. Men wil daar actie voeren wanneer de EU-Grondwet gestemd wordt. Ik roep iedereen op dit voorbeeld te volgen en mij te kontakteren met het oog op gelijkaardige initiatieven in andere provincies In samenspraak met de dokwerkers en hun organisatie zal ik op 14 februari een bezoek brengen aan onze vrienden die in de gevangenis zitten na de betoging in Straatsbrug. Deze kameraden moeten vrij komen. Zij verdienen onze steun en ik roep op hen financieel te steunen op vakbondsrekening 132-5049503-15. Verspreid deze brief in Uw omgeving. Tientallen mensen die met ons de rug keerden tegen de EU-grondwet en het generatiepact halen met deze brief geld op voor hen .

Met vriendelijke groeten,

Jef Sleeckx

Op een receptie van de socialistische transportvakbond BTB gaven een aantal vertegenwoordigers van het Vlaams Belang een cheque van 1.000 euro voor de veroordeelde dokwerkers. Op haar economisch congres stelde het VB nog dat vakbonden rechtspersoonlijkheid moeten krijgen en haalde de partij sterk uit tegen de vakbonden. In het Europees Parlement stemde VB-voorzitter Vanhecke destijds niet tegen de Havenrichtlijn.

Het Vlaams Belang beweert dat haar programma “in tegenstelling tot de traditionele vakbonden”, wel aansluiting vindt bij de verzuchtingen van de arbeiders. De partij komt nochtans op voor het optrekken van de pensioenleeftijd, het beperken van uitkeringen in de tijd, extra lastenverlagingen voor het patronaat,… De vakbonden daarentegen moeten worden gekortwiekt. Bij de stakingsacties tegen het Generatiepact, stelde de partij zelfs voor om de politie in te zetten tegen stakersposten en wegblokkades! (zie ook onze pagina over het economisch congres van het VB).

Zelfs inzake de Havenrichtlijn is het VB absoluut niet consequent. VB-voorzitter Vanhecke stemde destijds niet tegen de Havenrichtlijn. VB-vertegenwoordigers zoals Jan Penris proberen het havenpatronaat op te vrijen (onder meer met het idee om het de dokwerkers onmogelijk te maken om de haven plat te leggen…). Terwijl het VB op de Antwerpse linkeroever opkomt tegen de havenuitbreiding, steunt de partij op de rechteroever wel dezelfde havenuitbreiding. Consequent, kun je het VB dan ook niet noemen.

Toch werd een cheque van 1.000 euro overhandigd voor de dokwerkers. Waarom? Omdat een dergelijke verkiezingsstunt weinig kost voor het VB. Dat is de enige reden. Moest een krantenadvertentie goedkoper geweest zijn, had de partij misschien in die richting gedacht.

De acties van de dokwerkers staan immers tegenover alles waar het VB voor staat. De partij pleitte op haar recent economisch congres voor meer liberaliseringen en vooral tegen de vakbonden. Nu zou het VB geld geven aan de vakbonden, terwijl ze net verwijt dat er geen klaarheid is over de financies van de vakbonden… Bovendien beweerde de partij op haar economisch congres nog dat vakbonden “ongevoelig geworden zijn voor de broeihaarden van sociaal onrecht”. Op 20 november 1998 schreef VB’er Rob Verreycken het volgende op het internet: "Ra, ra: ze dragen uniforme petten en vestjes, ze handhaven de orde bij betogingen met korte stokken, ze terroriseren werkwilligen bij stakingen, ze meppen curatoren in elkaar en ze worden door het gerecht niet en nooit verontrust. Nee, dat is niet Voorpost, maar wel de rode vakbond."

De Gentse BTB-secretaris Georges Maes maakte een fout door de cheque aan te nemen en het VB een platform te bieden voor haar verkiezingsstunt. De BTB kondigde aan dat het geld zou teruggegeven worden. Maar dat blijkt niet nodig te zijn. VB-voorzitter Vanhecke stelde: “De BTB moet niets teruggeven vermits Francis Van den Eynde zondag een grote namaakcheque overhandigde waarmee de bond vandaag het geld bij ons kon komen ophalen."

Met andere woorden: het effectief steunen van de dokwerkers was niet de bedoeling en de partij ging er al van uit dat het niet zou betalen. Enkel de publiciteit telde. Als je daar een solidariteitsbeweging op wil bouwen, zal je niet ver komen…

De hypocrisie van het snelrecht ondermijnt de rechten van de verdediging van de dokwerkers die begin vorige week werden opgepakt bij de betoging van de dokwerkers in Straatsburg. Bij die betoging kwam het tot ongeregeldheden. Nadien werden een aantal dokwerkers opgepakt en met een snelrechtprocedure veroordeeld. Sommigen kregen een effectieve gevangenisstraf tot 4 maanden. Daartegen is amper een beroep mogelijk, dit zou immers minstens enkele maanden aanslepen…

Acht gearresteerde dokwerkers werden enkele dagen na de betoging in Straatsburg al veroordeeld tot effectieve gevangenisstraffen. Daarbij werd een snelrechtprocedure gebruikt die bedoeld was om de rellen in de Franse voorsteden vorig jaar aan te pakken. Nu werd duidelijk dat dit ook kan worden ingezet tegen arbeidersstrijd.

Als de dokwerkers in beroep willen gaan tegen de beslissing, moet echter een gewone procedure worden gevolgd. Zo’n procedure kan volgens ACV-woordvoerdster Chaffart zo’n vier tot zes maanden duren. Met andere woorden: het beroep zou langer duren dan de gevangenisstraf. Wat zijn de dokwerkers ermee om na zes maanden te horen dat ze enkele maanden ten onrechte in de gevangenis zaten?

Volgens de BTB wordt wel nog gezien of een beroep nuttig is voor de dokwerkers die een gevangenisstraf kregen van drie tot vier maanden. Voor de anderen lijkt ook voor hen een beroep nutteloos. Dit voorval toont de hypocrisie van het snelrecht aan: het is mogelijk om binnen de paar dagen veroordeeld te worden, maar het is niet mogelijk om binnen de paar dagen een beroepsprocedure hiertegen te voeren. Dit ondermijnt het recht op hoger beroep, nochtans een essentieel onderdeel van het recht op een eerlijk proces.

Terwijl de dokwerkers in Frankrijk gevangen zitten, zijn de collega’s in België een solidariteitscampagne begonnen voor de families van de gearresteerde dokwerkers. Die moeten het enkele maanden zonder inkomen stellen. De collega’s halen nu geld op voor de getroffen families. Voor één de families is het des te schrijnender omdat de vrouw van een gevangen genomen dokwerker binnenkort moet bevallen. De betrokken dokwerker zal de geboorte van zijn kind niet meemaken omwille van de gevangenisstraf.

De solidariteit van de dokwerkers is terecht. Zij redeneren: wie één van ons aanpakt, pakt ons allemaal aan. Het beste antwoord op de repressie is solidariteit. Steun de families van de vervolgde dokwerkers financieel en stort een bijdrage op 132-5049503-15 (rekening van het vakbondsfront) met vermelding "Solidariteit Straatsburg".

Het Europese parlement heeft zoals verwacht de liberalisering van de havenarbeid verworpen. Met 532 tegen 120 stemmen, keurde het parlement de Havenrichtlijn af. Tegelijk kwam een Franse rechtbank bijeen om een aantal gearresteerde dokwerkers te veroordelen tot gevangenisstraffen. Op basis van een procedure die werd gebruikt bij de rellen in de Franse voorsteden, werden de dokwerkers onderworpen aan een snelrechtproces.

De betoging van de dokwerkers vorige maandag verliep erg woelig. Het kwam tot schermutselingen met de politie toen deze vrij nadrukkelijk de betoging probeerde in goede banen te leiden. De Belgische bussen met dokwerkers werden een hele tijd gevolgd door politiehelicopters die vrij laag vlogen, zodat ze zeker zouden opgemerkt worden door de dokwerkers. Ook in Straatsburg zelf was de politie op het ergste voorbereid. Blijkbaar werd ervan uitgegaan dat de dokwerkers gevaarlijk zouden zijn.

Onder de dokwerkers zelf was er een grote frustratie. Nadat een eerdere poging tot liberalisering van de havenarbeid werd weggestemd, lag hetzelfde voorstel gewoon opnieuw op tafel. Hoeveel keer zal dat spelletje zich nog herhalen? De dokwerkers vrezen voor hun jobs. Als de zelfafhandeling er komt, zal er geen plaats meer zijn voor de erkende dokwerkers. Die hebben nochtans het beste zicht op de veiligheid bij het laden en lossen en zijn er het best voor opgeleid. Dat veiligheidsaspect weegt voor de voorstanders van een liberalisering niet op tegenover het financiële aspect. De patroons willen slechter betaalde havenarbeiders die laden en lossen.

Het feit dat de dokwerkers het gevoel hebben dat de Europese Unie met hun voeten speelt, heeft zeker een belangrijke rol gespeeld in het karakter van de betoging. Bovendien hebben de dokwerkers niet de neiging om politie-provocaties te ondergaan of te negeren. Er werd gereageerd door in de tegenaanval te gaan. Deze fysieke aanval kwam voort uit een terechte frustratie en bezorgdheid, maar het kan wel tegen de dokwerkers worden gebruikt onder meer door een juridische procedure. Ook tegenover een juridische procedure is solidariteit het beste antwoord. Dat werd destijds ook aangetoond bij het proces tegen de delegees van Forges de Clabecq.

De snelrechtprocedure leidt bijzonder snel tot een aantal veroordelingen. Blijkbaar wil het Franse establishment een voorbeeld stellen: arbeiders die hun job verdedigen, lopen het risico om veroordeeld te worden. Een aantal dokwerkers kregen zelfs effectieve gevangenisstraffen en ze mogen gedurende een jaar geen voet meer in Frankrijk zetten. Vrij verkeer van personen, noemen ze zoiets in Europa. Moesten de gerechtelijke instanties even snel zijn als het gaat om grote fraudeurs, dan zou er wel wat geld vrijkomen dat bijvoorbeeld kan besteed worden aan de sociale zekerheid. De fraudezaak van de familie De Clerck (waar het gaat om 400 miljoen euro belastingsgeld) sleept echter al 15 jaar aan…

De havenarbeiders hebben voorlopig een overwinning geboekt. De tussenstand in de confrontatie tussen dokwerkers en de liberalisering van de havenarbeid staat op 2-0. Maar dat is een tussenstand. Op Europees vlak zagen we reeds hoe VLD-parlementslid Dirk Sterckx pleitte voor een vorm van liberalisering. Uit hetgeen hij zei, valt op te maken dat er wordt vanuit gegaan dat de Belgische bescherming van het statuut van de dokwerkers sowieso zal verdwijnen. Het is niet uitgesloten dat daarrond zal worden gewerkt om op een andere manier dezelfde ideeën naar voor te brengen. Daarbij zal wellicht afstand gedaan worden van symbolische termen of van een al te letterlijke kopie van de twee vorige Havenrichtlijnen. Maar het centraal idee van liberalisering zal opnieuw op de agenda staan.

Op Vlaams niveau wil minister Peeters (CD&V) een discussie over de havenactiviteiten. Hij haastte zich om te stellen dat de Vlaamse regering de stemming in het Europees parlement respecteert en steunt. Maar hij wil toch een debat over de havenarbeid in de Vlaamse havens en wil daartoe overleg. Wat hij daarmee wil bereiken, is nog onduidelijk. Maar alleszins is het duidelijk dat de wet-Major waarmee het statuut van de Belgische dokwerkers wordt geregeld, langs verschillende kanten onder vuur kan komen te liggen.

Vandaag wordt geprotesteerd door de dokwerkers en bij General Motors in Antwerpen. De dokwerkers trokken massaal naar Straatsburg voor een betoging tegen de liberalisering van de havenarbeid. Vanuit Antwerpen alleen zijn er zo’n 2.000 betogers, de vakbonden moesten een aantal inschrijvingen weigeren omdat ze onvoldoende bussen vonden nadat het aantal deelnemers hoger bleek dan verwacht. Bij General Motors wordt geprotesteerd tegen de gebrekkige uitbetaling van de lonen.

In verschillende Europese havens wordt vandaag actie gevoerd. Het werk wordt neergelegd om deel te nemen aan een Europese betoging tegen de mogelijke liberalisering van de havenarbeid. Indien die maatregel er zou doorkomen, kan een systeem van zelfafhandeling worden ingevoerd. Hierdoor zou de scheepsbemanning zelf mogen laden en lossen, of beroep doen op eigen personeel dat specifiek daartoe wordt aangetrokken. Uiteraard zou dat ertoe leiden dat beroep wordt gedaan op goedkopere arbeidskrachten die bovendien niet de nodige opleiding hebben genoten die de erkende dokwerkers wel hebben genoten. Het is dus niet enkel een aanval op de lonen van de dokwerkers, maar ook op de veiligheid en de arbeidscondities in de havens.

Uiteraard wordt de staking door het havenpatronaat aangegrepen om uit te halen naar de vakbondsacties. Een woordvoerder van de koepel van Antwerpse havenbedrijven stelde dat het imago van betrouwbaarheid en continuïteit in het gedrang komt door de staking. Daarbij wordt gewezen op het feit dat de stakingsacties in Rotterdam beperkter zijn. Tegenover dit soort argumenten die inspelen op een verdeel-en-heers politiek, is het belangrijk dat de acties vandaag Europees zijn. Er wordt niet enkel in België actie gevoerd, maar ook door dokwerkers uit de buurlanden. De mobilisatie uit andere landen is wel beperkter, maar het belang van het onderwerp vereist een stevige betoging. De Belgische dokwerkers hebben dan ook gelijk om het voortouw te nemen door massaal naar Straatsburg te trekken.

Het mag er dan op lijken dat de liberalisering van de havenarbeid er niet zal komen, dat is echter geen reden om geen actie te voeren. In 2003 werd de liberalisering van de havenarbeid al eens besproken in het Europees parlement. Toen werd het voorstel weggestemd, maar nu ligt het zowat ongewijzigd terug op tafel. Indien niet geprotesteerd wordt, zal het mogelijk wel worden weggestemd. Maar dan ligt het voorstel binnenkort wellicht gewoon opnieuw op tafel. Dan zou het minder evident zijn om de mobilisatie opnieuw op gang te trekken. De dokwerkers hebben gelijk dat ze waakzaam blijven en iedere poging tot liberalisering van de havenarbeid beantwoorden met strijd.

Ook sociale onrust bij General Motors

Ook bij General Motors in Antwerpen zijn er vandaag acties van de arbeiders. Iedere shift zal een half uur extra pauze nemen als protest tegen de problemen bij de betalingen van het loon. In 2005 werd de loonuitbetaling uitbesteed aan een ander bedrijf. Deze operatie moest een besparing opleveren voor het bedrijf. Sindsdien zijn er echter aanhoudend problemen met verkeerde uitbetalingen en vooral met vertragingen bij de betaling van de lonen. Dit zorgde eerder al voor werkonderbrekingen. Nu zal iedere shift een half uur het werk neerleggen en volgen er mogelijk hardere acties indien het probleem aanhoudt.

Ruim twee jaar nadat het Europese voorstel voor de liberalisering van de havenarbeid al werd weggestemd, ligt dit opnieuw op tafel in het Europese Parlement. In 2003 werd het voorstel niet aangenomen na de massale acties van de dokwerkers. Het verzet van de dokwerkers toonde aan dat het mogelijk was om liberaliseringen tegen te houden en overwinningen te boeken.

LSP-pamflet

Maar voor het havenpatronaat is iedere overwinning slechts tijdelijk. Altijd opnieuw wordt geprobeerd om een aanval in te zetten om de winsten te verhogen. Want daar gaat het om voor het patronaat: goedkopere arbeidskrachten die laden en lossen, zodat het geld dat daarmee uitgespaard wordt in de zakken van het patronaat kan verdwijnen.

Voor het patronaat telt enkel de winst en niet de positie van de havenarbeiders of de veiligheid in de havens. Een liberalisering is een aanval op de veiligheid in de havens. Interimmers of scheepsbemanning die laden en lossen hebben niet dezelfde professionele achtergrond als de erkende dokwerkers en staan bovendien onder een sterkere druk van de bedrijven voor wie er wordt geladen en gelost. Dat zorgt ervoor dat de veiligheid onbelangrijk wordt in de zoektocht naar extra winst voor het patronaat.

De havenarbeiders hebben op basis van jarenlange strijd een goed statuut afgedwongen. Het is door strijd dat dit statuut verworven is, en het zal door strijd zijn dat het behouden blijft. Het is belangrijk om iedere nieuwe aanval op het statuut van de dokwerkers te beantwoorden met een nieuwe strijdbeweging. De liberalisering van de havenarbeid is op deze manier reeds enkele jaren tegengehouden. Waarom zou het nu anders zijn? Iedere nieuwe aanval beantwoorden met strijd, is de enige manier om tot een overwinning te komen.

Dat kan bovendien een voorbeeld stellen voor andere arbeiders. Vandaag heeft het patronaat het steeds over “loonmatiging” en de noodzaak van lagere lonen. De patroonsfederatie VBO wil dat er geraakt wordt aan de indexering van de lonen, de VLD wil een tweede Generatiepact,… De lijst van geplande aanvallen is erg lang en het zal noodzakelijk zijn om het verzet te organiseren. Als de aanval op de lonen van de havenarbeiders (door de liberalisering van de havenarbeid) wordt tegengehouden, zal dit aantonen hoe overwinningen kunnen worden geboekt: door iedere aanval met strijd te beantwoorden.

Daarnaast is het van enorm belang dat de strijd nu internationaal wordt gevoerd. Dit doorkruist de mogelijkheden om arbeiders tegen elkaar op te zetten!

De Linkse Socialistische Partij (LSP) steunt de acties van de dokwerkers tegen de afschaffing van de wet-Major en de liberalisering van het Havenbedrijf. Tegelijkertijd leggen we de nadruk op een verbetering van het statuut van de havenarbeiders door de rederijen onder staatscontrole te brengen, onder een democratisch beheer van de arbeiders zelf, in het kader van de strijd voor een andere, socialistische maatschappij.

Ierland: beweging tegen aanval op lonen bij Irish Ferries

In Ierland vond in december een massale beweging plaats tegen de aanval van Irish Ferries op de arbeidscondities en de lonen van het personeel. Het bedrijf wou onder Cypriotische vlag varen om zo personeel aan te werven onder Cypriotische loonsvoorwaarden. Er zou gewerkt worden aan 3,60 euro per uur (minder dan een derde van het huidige loon).

Op 9 december betoogden er in Ierland zo’n 100.000 mensen tegen deze aanval op de rechten van de arbeiders bij Irish Ferries. Ze eisten onder meer dat iedere buitenlandse arbeidskracht die aangeworven wordt ook van de Ierse loonsvoorwaarden zou genieten. Hiermee kan worden ingegaan tegen de verdeel-en-heers strategie om arbeiders van verschillende afkomst tegen elkaar op te zetten.

Er is uiteindelijk een compromis gesloten waardoor het Ierse minimumloon van toepassing zal zijn. Dat is nog altijd een achteruitgang voor veel arbeiders, maar het potentieel van de beweging tegen dergelijke aanvallen is een belangrijke les. Dit soort bewegingen zullen we wellicht meer zien in de toekomst.

De dreiging om te werken met goedkope Oost-Europese arbeiders, moet beantwoord worden met solidariteit onder alle arbeiders om gelijke lonen en gelijke arbeidsvoorwaarden voor iedereen te eisen!

Op 16 januari vinden in verschillende Europese landen stakingen plaats van de dokwerkers. Bovendien wordt betoogd aan het Europees parlement. Aanleiding is een nieuwe bespreking van het eerder afgewezen voorstel inzake de liberalisering van de havendiensten. Concreet betekent dat voorstel dat het statuut van erkende dokwerkers compleet verdwijnt.

De liberalisering van de havenarbeid zou de veiligheid in de havens ondermijnen en betekent bovendien een aanval op het statuut van de dokwerkers. Schepen die aanmeren zouden mogen werken met zelfafhandeling waardoor eender wie kan laden en lossen. Uiteraard zou dat ervoor zorgen dat bedrijven beroep doen op goedkopere arbeidskrachten. Dat die geen opleiding hebben genoten zoals de erkende dokwerkers vandaag, zal voor de bedrijven minder belangrijk zijn. Voor hen telt immers enkel de winst.

In 2003 was er al een voorstel inzake de liberalisering van de havenarbeid, maar dat werd door het Europees parlement verworpen na een hele reeks acties van de dokwerkers. De aanhoudende acties en stakingen dwongen de politici toen tot het verwerpen van de liberalisering. Nu ligt evenwel dezelfde maatregel gewoon opnieuw op tafel.

In november werd in de vervoerscommissie van het Europees parlement de liberalisering van de havenarbeid reeds afgewezen. In januari komt het echter wel voor een plenaire zitting van het parlement.

De dokwerkers hebben hierop een Europese stakingsdag met een betoging aangekondigd op 16 januari. Ook in België zullen de dokwerkers deelnemen aan deze actiedag.

Het is belangrijk om iedere nieuwe aanval op het statuut van de dokwerkers te beantwoorden met een nieuwe strijdbeweging. De liberalisering van de havenarbeid is op deze manier reeds enkele jaren tegengehouden. Waarom zou het nu anders zijn? Iedere nieuwe aanval beantwoorden met strijd, is de enige manier om tot een overwinning te komen. De dokwerkers lijken vastberaden om dat aan te tonen!

> LSP-pamflet op de acties van de dokwerkers op 29 oktober 2003

De dokwerkers betoogden deze week opnieuw tegen de mogelijke liberalisering van het statuut van de dokwerkers. Reeds verschillende jaren wordt vanuit de EU geprobeerd om het statuut van de dokwerkers aan te pakken door bedrijven de mogelijkheid te geven om zelf personeel in te zetten om te laden en te lossen. Dit voorstel werd onder druk van het protest van de dokwerkers al eens afgevoerd, maar lag nu terug op tafel. Met als gevolg dat er opnieuw betoogd werd.

De liberaliseringen die de EU wil doorvoeren, zouden een complete ondermijning betekenen van het statuut van de dokwerkers. Het zou mogelijk worden om niet erkende dokwerkers in te zetten die bovendien slechter betaald zouden worden. Het statuut van de dokwerkers is afgedwongen door harde syndicale strijd en moet ook op die manier worden verdedigd. Een liberalisering zou bovendien een gevaar betekenen voor de veiligheid in de havens. De erkende dokwerkers hebben immers een beter zicht op de veiligheidsvereisten en staan onafhankelijker tegenover de patroons die hun diensten inhuren.

Tegenover die voorstellen werd meermaals betoogd. In 2003 werd het voorstel tot ‘zelfafhandeling’ uiteindelijk verworpen na het protest van de dokwerkers. Maar het voorstel werd nadien gewoon terug op tafel gelegd. Met als gevolg dat er opnieuw werd betoogd door zo’n 700 dokwerkers uit Europa.

De transportcommissie van het Europees parlement besliste uiteindelijk om het voorstel inzake zelfafhandeling af te wijzen, maar dit kan opnieuw op tafel worden gelegd. Vandaar werd door de vakbonden geëist dat de volledige richtlijn over de liberaliseringen verdwijnt. Dat is nu nog niet het geval waardoor verdere acties mogelijk zijn.

Het voorbeeld van de dokwerkers is belangrijk omdat het een les inhoudt voor de beweging tegen het Generatiepact. De SP.a stelt dat een beweging tegen het Generatiepact kan leiden tot de val van de regering waarna een rechtse regering dezelfde voorstellen opnieuw naar voor brengt. Dat wordt gebruikt om de huidige aanvallen erdoor te krijgen. We mogen niet in die val trappen en moeten het voorbeeld van de dokwerkers volgen: iedere nieuwe poging om hun statuut aan te vallen, wordt beantwoord met een nieuwe beweging. Op die basis hebben ze reeds jarenlang de liberalisering van de havenarbeid tegengehouden.

De Antwerpse dokwerkers gaven het voorbeeld door in een gezamenlijk vakbondsfront het werk neer te leggen. De verdeeldheid bij de vakbondsleiding was hier niet aanwezig, de solidariteit onder de dokwerkers domineerde. Eenzelfde gevoel van solidariteit was ook aanwezig bij heel wat andere stakersposten in Antwerpen.

Chemiebedrijven

De chemiebedrijven in de Antwerpse havenzone konden uiteraard niet volledig worden stilgelegd wegens veiligheidsvoorschriften. Er waren wel goede pikketten aan de toegangswegen tot de havenzone. De Scheldelaan werd afgezet waarbij het verkeer slechts met mondjesmaat werd doorgelaten. De politie vroeg om de volledige blokkades beperkt te houden aangezien er een nota van de procureur was om op te treden tegen blokkades. Het werd voorgesteld alsof het feit dat een volledige blokkade tijdelijk wel mocht, een toegeving was van burgemeester Janssens. De argumenten van de politie maakten weinig indruk, de arbeiders beslisten zelf wanneer het verkeer volledig werd tegengehouden.

Aan het pikket was er een vastberaden sfeer en zowat iedereen die passeerde sprak zijn/haar steun uit voor de staking. Zelfs een enkele politieman moest toegeven dat de staking nodig was om te vermijden dat we in de toekomst tot ons 70ste moeten werken. Wellicht was de sympathie onder de politiemensen één van de redenen waarom niet werd opgetreden tegen de wegblokkades.

De blokkades zorgden voor immense files die het verkeer rond de grote bedrijven volledig ontregelde. Wie dan al werkwillig was en ging werken, kwam alleszins met ruime vertraging op het werk. Bovendien stonden er aan de bedrijven zelf ook nog eens pikketten. Hier en daar waren enkele ACV’ers aanwezig, op één bedrijf was er in de aanloop naar de staking een gemeenschappelijk pamflet van ACV en ABVV gemaakt.

Openbare diensten

Bij de openbare diensten waren de stakersposten beperkt. Er reden dan wel geen treinen of trams en bijzonder weinig bussen, de actieve mobilisatie naar de staking was erg beperkt. Aan het station Berchem stond er een pikket van een 5-tal mensen. Bij De Post was er aan de Groenplaats geen pikket en aan Antwerpen X (Berchem) stonden een 10-tal postmensen. Eerder deze week merkten we aan De Post echter dat de staking bijzonder goed gekend was en dat er grote steun was voor de acties.

Agfa

In de buurt van Agfa stond er een groot pikket waarmee het industrieterrein was afgesloten. Ook hier was er een strijdbare sfeer.