In 1939 zong Billy Holliday in ‘Strange Fruit’ over hoe zwarten aan de bomen werden opgehangen. Sindsdien is de wijze waarop racistische moorden gepleegd worden veranderd. In de plaats van wilde lynchpartijen hebben we nu kille en berekende moorden door de staat. De inherente wreedheid van de executie en het doel om de macht van de heersende klasse te beschermen, blijven dezelfde.
Op 21 september werd Troy Anthony Davis in de staat Georgia om 23u08 met een spuitje gedood. Dit vestigt meteen de aandacht op het onrechtvaardige “rechtssysteem” en de toepassing van de doodstraf in de VS. De campagne om het leven van Troy Davis te verdedigen en te redden, werd gesteund door tal van bekende figuren, mensenrechtenorganisaties en activisten, zowel in de VS als daarbuiten.
De instelling die moest beslissen over een eventuele gratie, weigerde dit aan Davis toe te kennen. Nochtans bood Davis aan om een test met een leugendetector af te leggen. Er was ook een poging om beroep te doen op het Amerikaanse Hooggerechtshof. Maar niets mocht baten. Davis werd beschuldigd en veroordeeld voor de moord op Mark MacPhail, een agent in Savannah, op 19 augustus 1989. Er waren geen harde fysieke bewijzen tegen Davis. De afgelopen jaren trokken zeven van de negen getuigen hun verklaring in. Er waren klachten over de druk die de politie uitoefende om verklaringen af te leggen. Davis hield intussen steeds zijn onschuld staande.
Executies in de VS
De VS staat niet alleen met haar uitvoering van de doodstraf. Andere landen waar dit nog gebeurt zijn Bangladesh, China, Iran, Noord-Korea, de Palestijnse Autoriteit, Saoedi-Arabië, Somalië of de Verenigde Arabische Emiraten. Deze landen staan in voor het grootste deel van de executies ter wereld. De VS werpt zich graag op als steunpilaar van de “democratie” en de “vrijheid” doorheen de hele wereld, maar intussen stemde het land in 2007 wel tegen een niet-bindende VN-resolutie voor een wereldwijd moratorium op de doodstraf.
Sinds de herinvoering van de doodstraf in de VS in 1976 zijn 1.267 mensen omgebracht. Er zijn 34 staten, waaronder de militaire en federale autoriteiten, die deze barbaarse methode van sociale controle toepassen. De doodstraf wordt vooral gebruikt om de arbeidersklasse, de armen en in het bijzonder kleurlingen aan te pakken. In 2007 verscheen een studie over de doodstraffen in Connecticut. De studie van de Yale University School of Law stelde vast dat Afro-Amerikanen drie keer meer kans dan blanken hebben om de doodstraf opgelegd te krijgen indien de slachtoffers blank zijn. Moordenaars van blanke slachtoffers worden harder aangepakt.
Kleurlingen zijn goed voor 43% van alle executies sinds 1976 en 55% van wie vandaag op executie wacht. De grote meerderheid van wie werd omgebracht, was arm. Zowat 90% kon zich tijdens de rechtszaak geen advocaat veroorloven en moest beroep doen op een door de rechtbank aangestelde advocaat. Dat toont de rol van de onderdrukking op klassenbasis alsook de raciale onderdrukking in het kapitalistische Amerika.
Orde en tucht
De rechtse Texaanse gouverneur en Republikeinse presidentskandidaat Rick Perry was op een debat van de Republikeinse partij op 7 september bijzonder trots over de doodstraf in Texas. Dat is de staat met het grootste aantal executies sinds de herinvoering van de doodstraf. Onder gouverneur Perry zijn 234 mensen ter dood gebracht. Perry stelt zich voor als een man van de “harde aanpak” die opkomt voor “orde en tucht”. Politici van zowel Republikeinen als Democraten gebruiken dergelijke retoriek als onderdeel van het offensief tegen alle arbeiders, armen, jongeren en kleurlingen.
Voormalig president George W Bush was gouverneur van Texas toen Shaka Sankofa (voorheen Gary Graham) werd geëxecuteerd ondanks ernstige twijfel over zijn zaak. De man kreeg een deeltijdse advocaat toegewezen die tijdens de rechtszaak in slaap viel. Hij werd veroordeeld op basis van een enkele getuige. De voormalige Democratische president Bill Clinton was gouverneur van Arkansas toen daar Ricky Ray Rector werd geëxecuteerd, een mentaal beperkte man die niet begreep wat er met hem gebeurde. Toen de man zijn laatste maal werd toegediend, vroeg hij om het dessert voor later te bewaren.
Verzet tegen doodstraf nodig
De executie van Troy Davis heeft geleid tot een nieuwe discussie over de noodzaak om de doodstraf af te schaffen. Tien jaar geleden waren er al grote acties om de afschaffing van de doodstraf te eisen. Toen besloot de Republikeinse gouverneur van Illinois om de uitvoering van de doodstraf te stoppen nadat de onschuld was aangetoond van enkele ter dood veroordeelde gevangenen in de staat. Destijds werd een moratorium gevraagd en niet de afschaffing van de doodstraf.
Het blijft evenwel noodzakelijk om op te komen voor de afschaffing van de doodstraf. Een hervorming van het systeem volstaat niet, hier en daar een moratorium in enkele staten is niet genoeg. Het feit dat de meeste landen ter wereld, waaronder de meeste kapitalistische democratieën, de doodstraf hebben afgeschaft, maakt duidelijk dat het mogelijk is om deze afschaffing te realiseren. Maar natuurlijk is de doodstraf slechts een van de instrumenten van onderdrukking in de VS. De elite heeft dit niet nodig om haar positie te behouden, maar toch zou het een goede zaak zijn indien deze brutale methode van sociale controle wordt afgeschaft.
De enorme steun voor acties om het leven van Troy Davis te verdedigen, maakt duidelijk dat het er nu op aankomt om de campagne voort te zetten. In december waren er acties van gevangenen in Georgia, er zijn ook voorbeelden van politieke gevangenen zoals Mumia Abu-Jamal die op strijdbare wijze opkomt voor de meest onderdrukten in de samenleving. Als zij vanuit de gevangenis de strijd aangaan, waarop wachten wij dan om ook buiten de gevangenis te strijden tegen de dictatuur van Wall Street.
Er is nood aan massale betogingen voor werk voor iedereen aan degelijke lonen, gratis en degelijk onderwijs en een einde aan politiegeweld. Wall Street beschikt over twee partijen, wij hebben er een voor onszelf nodig: een massale arbeiderspartij die opkomt voor de belangen van de werkenden, jongeren, armen en kleurlingen.
De kapitalistische crisis maakt duidelijk dat we nood hebben aan een andere samenleving op basis van de behoeften van de bevolking en op basis van solidariteit en samenwerking. De strijd tegen de doodstraf is onderdeel van de strijd tegen racisme en klassenonderdrukking, het is ook onderdeel van onze strijd voor democratisch socialisme.