Massale stakingen in de VS… in 1919

De massale mobilisaties van Black Lives Matter in de Verenigde Staten, uit protest tegen de moord op George Floyd, gingen de wereld rond en leidden tot een tsunami van antiracistische mobilisaties op elk continent. Het mondiale karakter van deze massamobilisatie doet denken aan de stakingsgolf die in de nasleep van de Eerste Wereldoorlog alle continenten overspoelde. De massamobilisatie van Black Lives Matter in de Verenigde Staten, uit protest tegen de moord op George Floyd, was een wereldwijd fenomeen.

door Guy Van Sinoy

Net in de Verenigde Staten, een land waarvan de geschiedenis van arbeidersstrijd in Europa vaak wordt genegeerd, was er een periode van intensieve klassenstrijd na de Wereldoorlog waarin de VS pas laat (1917) waren gestapt. Vier dagen na de wapenstilstand gingen kledingwerkers in New York en Chicago in staking en dwongen ze een 44-urige werkweek af. Ze werden gevolgd door textielarbeiders, telecomarbeiders uit New England, telegraafarbeiders uit het hele land, drukpersmedewerkers, dokwerkers uit New York en spoorrangeerders in Chicago. Miljoenen werkenden kwamen in actie tijdens miljoenen stakingen. Zelfs de politie van Boston ging in staking om het recht om een vakbond te vormen af te dwingen.

In februari 1919 begon in Seattle een staking van 35.000 scheepswerfarbeiders die hogere lonen eisten. De staking verspreidde zich over de hele stad. Er werd een stakingscomité opgericht, met een dagblad, Union Record, dat een oplage van 118.000 exemplaren kende. Vijf dagen lang heersten de stakers over de stad en namen ze de voedsel- en melkdistributie, de ziekenhuizen en de vuilnisophaling over. Een arbeidersmilitie handhaafde de orde. De vakbondsleiders hielden de staking onder controle om deze binnen nauwe grenzen te houden. Uit angst overweldigd te worden, verboden ze arbeidersmeetings en werd de publicatie van Union Record voor twee dagen opgeschort. De staking bleef geïsoleerd tot Seattle en de stakers besloten uiteindelijk om samen het werk te hervatten. Alleen de scheepswerven lagen nog een maand plat.

In september 1919 gingen 343.000 werknemers van de US Steel Trust in staking in de staalfabrieken van West-Pennsylvania voor de erkenning van de vakbond, een 8-urige werkdag (een werkweek duurde vaak 69 uur!), een degelijk loon en de heropname van ontslagen stakers. Als reactie daarop verbood de regering openluchtbijeenkomsten en riep ze de federale troepen op om de stakersposten te breken. Hierbij vielen 18 doden. Aangezien de meeste van de stakers recente migranten waren, startte de federale overheid een operatie tegen buitenlanders waarbij enkelen het land werden uitgezet. De staking eindigde in januari 1920 in een nederlaag.

De American Federation of Labor (AFL), opgericht in 1886, was de eerste vakbond in de Verenigde Staten. Het was een corporatistische organisatie die vrouwen, zwarten, buitenlanders en ongeschoolde arbeiders weigerde als lid. De AFL-leiding pleitte voor klassensamenwerking en was verbonden met de Democratische Partij. Ze gooide al haar gewicht in de schaal om stakingen te voorkomen. Vakbondsvoorzitter Samuel Gompers waarschuwde voor de “rode dreiging” van het “bolsjewisme dat zich binnen de Amerikaanse arbeidersbeweging ontwikkelt.” De AFL-leiders verzetten zich tegen de algemene staking van Seattle, hoewel lokale AFL-verantwoordelijken de staking organiseerden, en ze keerden zich ook tegen de staalstaking, die eveneens door AFL-leden werd georganiseerd. Dit verraad van de vakbondsleiding maakte dat er geen veralgemening van de stakingen was, waardoor er geen overwinningen werden geboekt.