“Heel het kapitalistisch systeem is schuldig”

De moord op George Floyd in Minneapolis leidt tot een massale beweging in de VS en daarbuiten. Na zoveel racistisch geïnspireerde moorden en met een pandemie die zwarten en armen in het algemeen harder treft, is de woede bijzonder groot. Gesteund door brede lagen van de bevolking blijven mensen op straat komen. We spraken met Ginger Jentzen van Socialist Alternative in Minneapolis.

“George Floyd werd vermoord wegens een misdrijf van armoede en het rapport over een vermeend vals biljet van 20 dollar dat ergens zou gebruikt zijn. Dit is absoluut walgelijk, zeker nu we in een diepe economische recessie terechtkomen en bijna 40 miljoen Amerikanen werkloos zijn.

“Wat hier in Minneapolis gebeurt, is een opstand van de arbeidersklasse onder leiding van jongeren van kleur. De jongeren gingen onbevreesd de confrontatie aan met de zwaar bewapende agenten die de protesten en bezettingen probeerden te stoppen.

“Dit leidt tot een nieuwe golf van de zwarte vrijheidsbeweging. Overal in het land, en ook daarbuiten, zijn er protestacties. Dit is ook zo in de steden waar de Democratische partij al jarenlang bestuurt. Minneapolis en de staat Minnesota worden bestuurd door de Democraten. Zij zijn vooral bezig met het bestrijden van het protest en pogingen om de beweging naar meer gevestigde kanalen te brengen, dezelfde kanalen die in het verleden geen vooruitgang brachten.

“Het protest heeft al overwinningen opgeleverd. De agent die George Floyd meedogenloos vermoordde, is opgepakt en wordt aangeklaagd. Ook de drie andere agenten die toekeken, worden vervolgd.

“De media hebben het vooral over de plunderingen. Dat plunderen is een probleem. Er moet overigens opgemerkt worden dat er ook arbeidersgezinnen zijn die hun auto vullen met voedsel en luiers. We moeten duidelijk zijn over wie onze steden vernietigt: de racistische politie, het politieke establishment en de grote bedrijven. Het establishment had meteen de vier agenten kunnen arresteren, in plaats van militaire repressie tegen de eigen bevolking in te zetten.

“Het zijn de gewone mensen die het meest efficiënt zijn in het stoppen van geweld. Bij een winkelcentrum met vooral verkopers van Oost-Afrikaanse afkomst organiseerden de winkeliers zich. Ze jaagden verdacht uitziende mensen weg en slaagden erin hun gemeenschap te beschermen. Dat gebeurde zonder de rubberkogels of de pepperspray waar de politie en de Nationale Garde gebruik van maken.

“Terwijl de grote bedrijven miljardenwinsten maken, telt de zwarte gemeenschap drie keer meer besmettingen en zes keer meer sterfgevallen dan de rest van de bevolking. Dit komt deels omdat veel zwarten in essentiële diensten zoals de zorg werken, waar de bescherming onvoldoende is. We moeten een politieke strijd tegen het establishment opbouwen. De gezondheidszorg en de toeleveringsketens moeten onder democratische controle van de werkenden komen. Dan kunnen we de behoeften van de samenleving centraal plaatsen in plaats van de winsten van de miljardairs.

“Er is onder de bevolking een enorme woede tegenover de Nationale Garde, die optreedt als gewapende escorte van de politie. Er wordt angst gezaaid met het gevaar van extreemrechts geweld. Maar er is nog geen enkele blanke racist opgepakt. Wel wordt opgetreden tegen de gewone bevolking.

“Er is het gevaar dat het protest aan kracht zal inboeten als er geen coördinatie en organisatie komt. Socialist Alternative pleit voor nationale actiedagen waarin de jongeren, gemeenschappen van kleur en de bredere arbeidersklasse betrokken zijn. Deze actiedagen moeten zich richten tegen structureel racisme, politiegeweld en de sociale ongelijkheid die aan de basis hiervan ligt. Als het militaire geweld aanhoudt, kunnen de vakbonden best stappen zetten naar een algemene 24-urenstaking in heel het land. Zo’n oproep zou heel veel steun krijgen.

“Naast eisen voor sociale programma’s, toegankelijk onderwijs en betaalbare huisvesting, pleiten we ook voor een democratische controle op de politie. Vanuit de gemeenschap moet er toegezien worden op wie er bij de politie werkt en hoe de middelen worden ingezet. De acties moeten zich ook uitbreiden tot verzet tegen uithuiszettingen, tegen deportaties, tegen onveilige werkomstandigheden of nog tegen de klimaatramp die bezig is. Kortom tegen alle onrechtvaardigheden die inherent zijn aan dit systeem van uitbuiting en onderdrukking.

“Socialist Alternative speelt een actieve rol. Een buschauffeur en syndicalist uit Minneapolis, Adam Burch, nam het initiatief om zijn collega’s op te roepen om niet met de politie samen te werken toen van de chauffeurs werd gevraagd om opgepakte betogers te vervoeren naar de gevangenis. Socialistisch gemeenteraadslid Kshama Sawant in Seattle mobiliseert mee voor het protest. Helaas houden linkse figuren als Sanders en Alexandra Ocasio-Cortez het bij steunbetuigingen, zonder de strijd te organiseren. In onze strijd tegen het establishment, moeten we breken met de Democratische Partij die langs alle kanten verbonden is met de miljonairs, de bedrijfsbelangen en de politie.

“Malcolm X merkte al op: ‘Er is geen kapitalisme zonder racisme.’ Zolang er kapitalisme is, zal er racisme en politiegeweld zijn. Dit systeem is immers gebaseerd op structureel racisme en ongelijkheid. We komen op voor de totale verandering van de samenleving. Dat kan best door samen te strijden met al wie door het kapitalisme wordt onderdrukt. Opkomen tegen racisme en politiegeweld, en tegen het politieke establishment, kan best door op te komen voor een andere samenleving, een socialistische wereld.”

Kshama Sawant: “We hebben activisten nodig in deze strijd, geen passieve bondgenoten”

“Laten we niet vergeten dat we, om gerechtigheid te winnen voor George Floyd en alle andere slachtoffers van racistisch politiegeweld, geen vertrouwen kunnen stellen in hetzelfde politieke establishment dat ons hier heeft gebracht. Het laten groeien van deze protesten tot een krachtige en blijvende beweging met duidelijke eisen, is de meest haalbare manier om de systeemveranderingen te winnen die nodig zijn om een einde te maken aan de voortdurende realiteit van politiegeweld. We hebben hierbij behoefte aan actieve solidariteit en een brede multiraciale beweging – we hebben activisten nodig in deze strijd, geen passieve bondgenoten.”

Buschauffeurs weigeren opgepakte betogers te vervoeren

Adam Burch, lid van Socialist Alternative, nam het initiatief voor de weigering om opgepakte betogers in opdracht van de politie te vervoeren. Hij schreef in zijn oproep: “Als transportarbeider en vakbondslid weiger ik mijn klasse en radicale jongeren naar de gevangenis te brengen. Wie aan één van ons raakt, treft ons allemaal. De politie heeft George Floyd vermoord en het protest daartegen is volkomen gerechtvaardigd en moet doorgaan totdat aan hun eisen is voldaan.”

Dit heeft ertoe geleid dat buschauffeurs in New York City soortgelijke acties ondernamen en dat een netwerk van basisleden van de vakbond opkwam voor gerechtigheid voor George Floyd met tientallen solidariteitsberichten.

Internationaal verzet tegen racisme

Ondanks de beperkingen door de gezondheidscrisis breidde het protest zich razendsnel uit in de VS en daarbuiten. De enorme aantallen betogers in bijvoorbeeld Nederland (tot 10.000 in Rotterdam) of Frankrijk (20.000 in Parijs) zijn het resultaat van woede tegen deze zoveelste racistische moord in de VS, maar ook van woede tegen het dagelijkse racisme in eigen land. Het initiatief voor de betoging in Parijs kwam van de zus van Adama Traoré, een jonge zwarte man die in 2016 om het leven kwam in een politiebureau. George Floyd is helaas geen alleenstaand geval en dodelijk racisme beperkt zich niet tot de VS.

De slogans van het protest worden internationaal overgenomen, net zoals dit eerder gebeurde in bijvoorbeeld de klimaatbeweging. De aanklacht “We can’t breathe” (‘we kunnen niet ademen’) gaat gepaard met slogans als “Black Lives Matter” en “Het hele systeem is schuldig.” Om het kapitalistische systeem te bestrijden, moeten we ons internationaal organiseren en opkomen voor echte verandering.