Wat is er “links” aan de Gravensteengroep?

De Gravensteengroep schreef deze week haar vijfde Gravensteenmanifest. De vraag is waarom er zoveel manifesten nodig zijn om een standpunt naar voor te schuiven? Ieder manifest probeert een linkse invulling te geven van wat in essentie een rechts verhaal is. De groep neemt enkele linkse standpunten in om het geheel een linkse tint te geven, maar dat staat volledig los van het kernstandpunt laat staan van oplossingen. Over dat laatste blijft de groep overigens opvallend vaag.

Reactie door Karel

Het is ironisch dat de Gravensteengroep terechte kritiek geeft op de traditionele partijen die er niet in geslaagd zijn om de opmars van het neoliberalisme tegen te houden en zelf actief hebben deelgenomen aan dat neoliberaal beleid. Dat is ironisch aangezien de Gravensteengroep zelf komt aandraven met neoliberale oplossingen overgoten met een sausje volksnationalisme.

De essentie van het verhaal van de Gravensteengroep is dat het de schuld voor de problemen van de Belgische welvaartsstaat bij de “onverantwoordelijke” Franstaligen (PS) legt omdat die via de Belgische welvaartsstaat parasiteren op de rug van de “hardwerkende” Vlamingen. De oplossing bestaat er in om de Belgische welvaarstaat te ontmantelen en iedere gemeenschap/regio zijn boontjes te laten doppen. Als de Franstaligen braaf zijn en hun “verantwoordelijkheid” nemen, dan krijgen ze af en toe wat lekkers uit Vlaanderen. Zoniet dan krijgen ze de roe.

Het is vreemd dat termen als arbeidersklasse en neoliberalisme in de mond worden genomen, maar dat er qua analyse en antwoord geen millimeter verschil zit tussen dit standpunt en de meest extreme conservatieve elementen van het Vlaams patronaat. De waarheid is concreet. De Gravensteengroep mag nog zoveel keren het woord arbeidersklasse in de mond nemen als het wil, dat neemt niet weg dat de groep een rechtse agenda heeft.

Het is zelfs geen “romantisch nationalisme” met een progressieve invulling van de autonomie voor de deelstaten. Neen, er is een neoliberale analyse en antwoord met een ranzig nationalistisch sausje waarmee de “kaakslagen” uit het verleden worden doorgespoeld. Na vijf manifesten blijft de Gravensteengroep nog steeds daartoe beperkt.

Voorstellen om de sociale zekerheid te splitsen en te organiseren op basis van de “volks”gemeenschap waar toe men behoort (in de plaats van via de instrumenten en structuren mee opgericht en beheerd door de organen en instrumenten van de arbeidersklasse) om vervolgens doodleuk te zeggen dat de traditionele partijen de arbeidersklasse in de steek hebben gelaten en geen antwoord hebben op het neoliberalisme is vreemd.

Het is onzin om de federale structuren als antwoord naar voor te schuiven op de huidige crisis van de welvaartstaat, maar het is nog een grotere onzin te denken dat men door het regionaliseren van wat bevoegdheden wel een antwoord zou kunnen bieden op de problemen. Vlaanderen beschikt reeds over heel wat bevoegdheden en het is maar de vraag of de situatie zoveel beter is dan toen die bevoegdheden nog federaal georganiseerd werden. Ook in Vlaanderen zijn de noden veelal groter dan het aanbod en hoe denkt met dat op te lossen? Door de “hardwerkende” West-Vlamingen uit te gaan spelen tegen de trage Limburgers?

De stelling dat een hardere communautaire opstelling in Vlaanderen links zou versterken is onzin aangezien ten eerste de crisis van de traditionele linkerzijde in Vlaanderen geen Vlaams maar een internationaal fenomeen is. Het lijkt me dan ook logischer om een internationaal antwoord naar voor te schuiven. De Gravensteengroep probeert de SP.a af te schilderen als een Belgicistische organisatie maar de realiteit is uiteraard dat de SP.a er al bijna een decennium geleden voor heeft gekozen om een hardere communautaire koers te varen en afstand te nemen van de PS, Frank Vandenbroucke kon toch evenmin een Belgicist worden genoemd? De Gravensteengroep stelt dat de SP.a teveel bezig is met de gemarginaliseerde groepen in de samenleving en het contact met de “arbeidersklasse” heeft verloren. SP.a heeft evenwel sinds midden jaren 90 in toenemende mate de aandacht heeft verlegd naar de middengroepen. In Antwerpen kan je toch niet zeggen dat de “gemarginaliseerde” groepen van ‘t stad de belangrijkste prioriteit zijn van de heer Janssens?

Ten tweede is het de vraag hoe wordt verklaard dat progressieve elementen binnen de Vlaamse beweging quasi compleet verdwenen zijn, zeker op het op het politieke toneel. Er bestond in Vlaanderen tot voor kort een partij die zowel qua oplossingen als analyse grotendeels op dezelfde lijn zat als de Gravensteengroep: het links-liberale Spirit, vervolgens Vl.Pro en nadien SLP. Deze partij is nu quasi volledig van het politieke toneel verdwenen.

De hardere communautaire koers van SP.a heeft evenmin geleid tot een electorale beloning. SP.a werpt zich vandaag op als een partij die de besparingen beter kan organiseren. Frank Vandenbroucke schreef daar een essay over dat enkel qua timing en vorm wordt gecontesteerd door zijn partij. Het afkalven van de traditionele “linkerzijde” heeft vooral te maken met een gebrek aan linkse analyses en antwoorden. Het omarmen van het neoliberalisme eist zijn tol. Het antwoord van de Gravensteengroep daarop is beperkt: nog meer van hetzelfde. Dat is een straatje zonder einde en vooral zonder enig antwoord op een groeiend ongenoegen onder bredere lagen van de bevolking tegenover de gevolgen van de crisis. Een links antwoord vandaag moet gaan over de strijd voor jobs, degelijke en veilige openbare diensten, de uitbouw van de sociale zekerheid en de versterking van solidariteit in het kader van een strijd voor een socialistische samenleving.

De manifesten van de Gravensteengroep zijn na te lezen op de website van deze organisatie: http://gravensteengroep.be/