Duitsland. Patronaat haalt forse overwinning bij Deutsche Telekom: 12% loonsverlaging

Er is een nieuw tijdperk aangebroken voor de Duitse vakbondswereld. De vakbondsleiding in de openbare diensten (van de bond ver.di) heeft zich akkoord verklaard met een reeks maatregelen die ertoe leiden dat heel wat sociale verworvenheden in één keer van tafel worden geveegd.

Ursel Beck

De vakbondsleiding is akkoord gegaan met een loonsverlaging van 6,5% en een verlenging van de arbeidsweek met 4 uur zonder enige opslag en met de invoering van de zaterdag als een normale werkdag. Voor nieuwe bedienden komt er een variabele (en erg onzekere) verloning naast bijzonder lage lonen. Dat zijn de centrale punten in het nieuwe loonakkoord dat door de vakbondsleiding van ver.di werd aanvaard in Deutsche Telekom. Eerder werd zes weken lang actie gevoerd met onder meer stakingen. Door zich akkoord te verklaren met de voorstellen van de directie, heeft de leiding van ver.di ingestemd met het plan om een deel van het personeel af te splitsen in een nieuw bedrijf dat lagere lonen zal betalen. Het voorstel wordt aan het personeel voorgelegd voor een stemming. Maar die stemming gaat over het verderzetten van de staking en daartoe is een meerderheid van 75% nodig.

De bedienden van Telekom moesten reeds 6,5% van hun loon inleveren toen de arbeidsduur werd verlaagd in 2005. De huidige voorstellen voor een loonsverlaging, samen met een verlenging van de arbeidsweek zorgen ervoor dat er in feite een loonsdaling is van 11,76%. Hierdoor zal er sinds 2004 een loonsverlaging zijn geweest van 25%. Met een officiële inflatie van zowat 2% per jaar komen we dus aan een reële daling van de koopkracht met 30%. Er zal nog een netto-inkomen overblijven van tussen de 21.400 en 23.200 euro per jaar. 15% tot 20% van de lonen wordt bovendien afhankelijk van het presteren van het bedrijf en de mogelijke winsten. Hierdoor kunnen de managers van Telekom makkelijker de lonen verder aanpakken. Zitten we straks boven de 50% van de lonen die zijn afgepakt sinds 2004?

Een aantal arbeiders hopen dat de arbeidsduurverlenging met 4 uur per week zal leiden tot een afname van de werkdruk waardoor het ritme draaglijker zal zijn. De directeurs van Deutsche Telekom, Obermann en Sattleberger, zullen echter de uitbreiding van de arbeidsduur gebruiken om meer jobs te kunnen schrappen. Vier uur langer werken, betekent mogelijk dat 6.000 van de 50.000 jobs waarvoor deze regeling geldt, bedreigd zullen zijn.

De geplande afdankingen worden niet meer aangehaald in verklaringen door de vakbonden. Heeft Ver.di deze aanvaard? Dat wordt verkocht met de belofte dat er nadien jobzekerheid zou zijn tot 2012. Dat soort beloften betekent niet veel. Als de ontslagen nu worden doorgevoerd, zullen heel wat overblijvende werknemers een dermate toename van de werkdruk kennen dat ze ‘vrijwillig’ vertrekken.

De nederlaag voor de arbeiders bij Deutsche Telekom verzwakt de mogelijkheden van collectieve actie in het bedrijf (onder meer door het opsplitsen van het bedrijf). De verantwoordelijkheid daartoe ligt volledig bij de leiding van ver.di. Het opzetten van afgesplitste bedrijven werd meteen aanvaard en in de stakingsacties van de afgelopen weken werd slechts 10% van het personeel betrokken. Alle arbeiders van het bedrijf zullen echter de gevolgen ondervinden van de nederlaag. Daar zegt ver.di natuurlijk neits over. De directie zal de besparingen aangrijpen om de arbeidscondities van iedereen aan te pakken.

De stakingsacties hebben aangetoond dat de vakbonden een enorme macht kunnen hebben. De staking heeft er toe geleid dat de telefoonnetwerken op heel wat plaatsen plat lagen, er waren ook geen nieuwe aansluitingen of herstellingen. Zo’n 5.000 gerapporteerde gebreken werden niet verwerkt. De mogelijkheid om binnen te raken bij bepaalde call centers nam af van 70% tot 15%. En dat op een ogenblik dat slechts een deel van de 50.000 betrokken arbeiders effectief betrokken waren bij de staking, zonder een oproep aan de andere 100.000 arbeiders van het bedrijf. Een volledige staking van alle personeel van Deutsche Telekom had de volledige economie kunnen verstoren. In plaats van de schaal van de acties uit te breiden, werd het beperkt bij de onderhandelingen. Een uitbreiding van de staking had ertoe geleid dat Obermann en co mogelijk hadden moeten toegeven.

Het akkoord bij Deutsche Telekom is een ernstige waarschuwing voor iedere arbeider en vakbondsmilitant. Dit is een zelfdestructieve houding van de vakbondsleiding en we moeten ertegen ingaan. Het opzetten van democratische en strijdbare groepen in de vakbonden wordt steeds dringender.