Bremen. Linkse partij haalt eerste verkozenen in West-Duitsland

Bij de recente verkiezingen voor het lokale parlement in de Duitse deelstaat Bremen, liepen de traditionele partijen SPD en CDU een zware nederlaag op. Samen verloren ze ruim 10%. Dit is het resultaat van een beleid van sociale afbouw zoals wordt gevoerd door de Grote Coalitie (van SPD en CDU) op zowel het nationale niveau als in de deelstaat. De traditionele partijen hebben geen rekening gehouden met het protest van de arbeiders en hun gezinnen. Ze betalen daar nu een prijs voor.

Heino Berg, Bremen

De opkomst voor de verkiezingen was erg laag met 57,9%. In Bremerhaven lag de opkomst nog lager met 51%. Dat geeft aan dat er heel wat ongenoegen en woede is tegenover de schaamteloze plundering van de arbeiders en werklozen. Het toont ook het potentieel dat bestaat voor een geloofwaardig links alternatief.

De politiek van sociale afbouw, privatiseringen of het besparingsplan Hartz IV heeft de meerderheid van de bevolking geraakt. De nederlaag van de regeringspartijen in Bremen was dan ook niet verrassend. Ondanks het resultaat stelt de Bremense SPD-leiding voor om de coalitie met de CDU verder te zetten en wordt ook gepleit voor een alliantie met de Groenen die relatief goed scoorden omdat ze zich als oppositiepartij profileerden.

De WASG steunde de lijst van de Linkspartei. De linkse partij evenaarde met 8,4% het stemmenaantal van de nationale verkiezingen in 2005. Hierdoor behaalt ze verkozenen in het regionaal parlement, het eerste West-Duitse parlement waar het verkozenen heeft. Dit was belangrijk, zeker ook omdat het ervoor zorgde dat extreem-rechts het moeilijker had (ook al behoudt de DVU een parlementslid).

De Linkspartei (“Die Linke”) heeft in absolute cijfers een aantal stemmen verloren, maar de score blijft opvallend. De formatie “Die Linke” (De linksen) kan in het Westen minstens een deel van het groeiende politieke vacuüm vullen dat door de SPD aan haar linkerzijde wordt opengelaten.

Verkiezingen en arbeidersstrijd

Het verkiezingsresultaat van de “Linksen” in Berlijn is een uitdrukking van een verzet tegen het neoliberale beleid in deze regio dat zoekt naar een politiek antwoord. De score werd niet bekomen door de meetings met parlementsleden (waar de opkomst overigens erg mager was) of de weinig zeggende affiches met de boodschap “Hier komen de linksen”. Het is eerder een uitdrukking van een enorme woede.

Honderdduizenden arbeiders zijn de afgelopen periode in actie gekomen tegen de besparingen in de gezondheidssector, bij de telecom-sector, in het onderwijs of de sociale diensten. Vlak voor de verkiezingen betoogden nog 8.000 mensen voor het lokale parlement om te protesteren tegen de besparingen aan de universiteit. Op een bepaald ogenblik – tijdens de verkiezingscampagne – waren er zes betogingen die tegelijk plaatsvonden.

De Linksen hebben weinig gedaan om de vele acties en betogingen bijeen te brengen of om ideeën en voorstellen te doen. Uiteraard zegt de partij iedere keer dat ze solidair is. Wellicht haalt de partij daarmee een aantal van de proteststemmen binnen.

Er is wel een onderscheid tussen de Linksen in Bremen en die in Berlijn en veel andere Oost-Duitse gemeenten of regio’s. In Berlijn betogen de scholieren, studenten, gezondheidspersoneel,… tegen de maatregelen die mee door de PDS (voormalige Oost-Duitse eenheidspartij die nu de ruggengraat van Die Linke vormt) worden doorgevoerd. In Bremen worden de acties tegen het neoliberale beleid echter openlijk gesteund door de Linksen. Hierdoor wordt de formatie gezien als een oppositiekracht die anders is als de traditionele partijen.

De nieuw verkozen parlementair Bodo Ramelow herinnerde zijn partij er bij het overwinningsfeest overigens aan dat het noodzakelijk is om te bouwen aan een massale formatie die zich baseert op een actief verzet. “Op weinig plaatsen kreeg de fusie met de PDS zo’n lauwe reacties als in Bremen”, stelde hij.

De erfenis van de WASG

De Linksen scoorden vooral door de impact van de WASG. Voorheen haalde de PDS in Bremen steeds minder dan 2%. De WASG probeert in Bremen op te komen als nieuwe linkse formatie en onderscheidt zich van de PDS in dezelfde stad. Bovendien staat de WASG vrij kritisch tegenover de leiding van de Linksen en meer bepaald tegenover de asociale regeringspolitiek die de formatie mee steunt en voert in Berlijn. De WASG-basis heeft haar kandidaten naar voor gestuwd op de lijsten van de Linksen. Zo was er Peter Erlanson die voorheen uitdrukkelijk zijn steun uitsprak voor Lucy Redler en de Berlijnse WASG (die in oppositie staat tegenover de nationale partijleiding omdat het zich verzet tegen het regeringsbeleid in Berlijn).

Als vakbondsmilitant in een ziekenhuis kan Erlanson het verzet tegen de privatiseringsplannen van de deelstaatregering geloofwaardiger vertegenwoordigen als de zogenaamde prominenten die steun gaven aan de privatiseringen in Berlijn.

De krant Zeit online stelde op 14 mei: “Deze interne tegenstellingen hebben de partij geen stemmen gekost. Als de lijsttrekker van de Bremense Linksen, Peter Erlanson, verklaart dat ‘Privatisering diefstal is van gemeenschapsmiddelen’, moeten we ons natuurlijk afvragen wat zijn kameraden in het Oosten daarvan denken.”

Deze duidelijke stellingname van de lijsttrekker viel niet in goede aarde bij de leiding van de Linksen in Berlijn, maar wel bij de werklozen die massaal voor de lijst stemden (tot 20%) alsook de arbeiders (12%).

Linkse eenheid en Bremerhaven

Met het zelfstandig WASG-profiel haalden de kandidaten op de Linkse lijst heel wat stemmen. Dit zorgde voor openlijke discussies binnen de Linksen en uiteraard heeft onze organisatie daaraan deelgenomen in Bremen en Bremerhaven. De WASG-leiding had zwaar druk uitgeoefend op de lokale WASG om deel te nemen aan de lijst van de Linksen en geen eigen lijst in te dienen. Uiteindelijk was er effectief maar één lijst, maar het punt van de noodzaak rond een strijdbare formatie werd toch duidelijk naar voor gebracht.

In Bremerhaven was er reeds langere tijd een linkse eenheidsformatie waarin ook de WASG actief is. De leden van de vroegere PDS weigerden echter om tot deze formatie toe te treden en dienden zelfs een eigen concurrerende lijst in voor de lokale verkiezingen. Slechts op het laatste moment werd die lijst teruggetrokken en kwamen de PDS-leden niet op voor de gemeenteraadsverkiezingen. Gelukkig overigens, de tweede kandidaat op haar lijst bekende zich enkele dagen voor de verkiezingen tot extreem-rechts.

De WASG in Bremerhaven verdedigde het idee van een open alliantie van linkse krachten. De lokale afdeling wordt er wel in de steek gelaten door haar regionale en nationale leiding en zelfs openlijk gesaboteerd. In het betreffende kiesdistrict haalde de door de WASG gesteunde lijst “Alternatief Links” 0,7%.

Stemoproep van de SAV

De SAV heeft opgeroepen om voor de Linksen te stemmen voor het deelstaatparlement. Die lijst haalde een opvallende score. 8,4% is goed en een duidelijk signaal tegenover het neoliberaal beleid in deze deelstaat. Na de verkiezingen zal er echter nog heel wat discussie nodig zijn over het organiseren van deelname aan strijdbewegingen en over het profiel van de nieuwe Linkse partij.