Directies multinationals geven toe aan vakbondseisen

Chemie Antwerpen : Bayer/Lanxess & Agfa-Gevaert

Renault, Ford en nu ook VW hebben aangetoond hoe moeilijk het is het management van een multinational te stoppen zodra die besloten heeft de loonkost te drukken. Toch bestaan er naast talloze nederlagen ook enkele belangrijke gedeeltelijke overwinningen.

Zo heeft de directie van Agfa-Gevaert (4000 werknemers) vijf maand na de aankondiging van haar reorganisatie, afgezien van een overeenkomst over een verplicht vertrekplan voor arbeiders.

In augustus luidde het nog dat het personeel met 405 arbeiders moest inkrimpen, maar na bijna 6 maand discussie met de arbeidersvakbonden zijn de onderhandelingen afgesprongen. De vakbonden houden het erop dat via een klassieke brugpensioenregeling – op 56 jaar voor ploegenarbeiders en 58 jaar voor de anderen – tegen 2010 zo’n 230 jobs kunnen verdwijnen.

Voorts zouden al ruim 20 arbeiders het bedrijf verlaten hebben en zou er voor nog eens 60 arbeiders een oplossing gevonden worden door de uitbesteding van activiteiten te spreiden over een langere termijn. Een sociaal plan voor verplicht vertrek van de 100 resterende arbeiders zien de bonden niet zitten, temeer omdat ze van de directie te horen krijgen dat er momenteel zeer veel werk is in de fabriek in Mortsel.

Voor de bedienden, waar de directie 333 banen wou schrappen, wil ze brugpensioen op 52 jaar. Dat zou wel moeten volgens de regels van het generatiepact, dus met een „tewerkstellingscel“ en verplichte beschikbaarheid voor een nieuwe baan. De vakbonden zien dat niet zitten en staan bovendien op het standpunt dat er de komende 4 jaar geen sprake kan zijn van naakte ontslagen.

Dit is de tweede kleine overwinning van de vakbonden op het chemie-patronaat in nauwelijks enkele weken tijd. Een dikke maand eerder (4/12) zag de directie van Lanxess (1050 werknemers) af van haar intentie het bedrijf op te delen in drie aparte entiteiten.

In 2003 was Lanxess al afgesplitst van Bayer (900 werknemers). Daardoor ontstonden twee juridische entiteiten, weliswaar binnen in één technische bedrijfseenheid (één syndicale delegatie en gezamenlijke sociale verkiezingen). Toen werd een werkzekerheidsclausule overeengekomen. Indien die niet zou worden nagekomen, verbond de directie zich ertoe een opzeggingsvergoeding te betalen van 4 weken loon per dienstjaar voor arbeiders (met een minimum van 26 en een maximum van 104 weken) en voor bedienden een minimum van 9 maanden (en een berekening overeenkomstig de formule Claeys).

Bovendien werd bepaald dat er een forfaitaire morele schadevergoeding van 17.500 euro zou worden betaald bij arbeiders en baremieke bedienden in dienst bij het sluiten van de CAO.

Halverwege oktober had de directie de verdere opdeling van Lanxess aangekondigd. Zo wou ze haar opties voor herstructurering verdrievoudigen. De vakbonden organiseerden onmiddelijk een sensibiliseringscampagne. Spandoeken in het bedrijf, een reeks pamfletten en informatievergaderingen, gekoppeld aan prikacties verduidelijkten dat ze dit niet zomaar over zich zouden laten gaan. Samen met de kostprijs voor herstructureringen ten gevolge van de eerder overeengekomen CAO-bepalingen over ontslagvergoedingen, deed dit de directie afzien van haar voornemen.