Naar een nieuwe hete lente in Québec? Studenten in actie

Verslag vanuit Québec door Deirdre Grégoire van Alternative Socialiste

Momenteel zijn meer dan 35.000 studenten in staking in Québec. Op 2 april kwamen er 75.000 studenten op straat tegen de besparingsplannen van de liberale regering. De aantallen zijn indrukwekkend, maar verbleken nog als we ze vergelijken met de mobilisatie vna 2012. De repressie door de regering, de politie en zelfs de administraties van de universiteiten is fel. Tien studenten riskeren van hun unief uitgesloten te worden wegens betrokkenheid bij politieke acties. De politie betrad verschillende campussen om een bevelschrift tot de heropstart van de lessen af te dwingen.

In de lente van 2012 kende Québec de grootste studentenbeweging uit de Canadese geschiedenis. Op het hoogtepunt waren meer dan 300.000 studenten in staking in universiteiten en hogescholen doorheen de provincie. Op 22 maart 2012 betoogden 200.000 studenten en werkenden tegen de verhoging van het inschrijvingsgeld dat voorgesteld werd door de liberale regering-Charest. Er is heel wat discussie of die beweging succesvol was, maar er waren wel twee duidelijke gevolgen. De nieuwe regering die in de herfst aan de macht kwam, moest de verhoging van het inschrijvingsgeld intrekken. En het niveau van politieke bewustzijn van een hele generatie studenten was opmerkelijk verhoogd.

Doorheen 2012-2014 gingen studenten op zoek naar methoden om hun politieke energie te uiten. Het gaf mee aanleiding tot de beslissing van Alternative Socialiste om een breed studentencomité op te zetten aan UQAM, het centrum van het studentenactivisme in Montréal. Dat werd “Etudiant-e-s socialistes UQAM” (Socialistische Studenten UQAM). Het doel was om socialisten en marxisten aan de universiteit bijeen te brengen. We moedigden leden aan om een rol te spelen op de algemene vergaderingen van de studentenvakbonden en om daar eisen naar voor te schuiven om de belangen van zowel studenten als werkenden te verdedigen.

De groep ‘Comité Printemps 2015’ (Comité Lente 2015) werpt zich nu op als de leidinggevende factor in de studentenrevolte. Het comité bracht studenten bijeen die al geradicaliseerd waren en doet weinig inspanningen om alle studenten te betrekken bij het verzet. De drie nationale studentenvakbonden, waaronder ook de meer militante studentenfederatie ASSÉ, hadden jarenlang voorbereidend werk verricht voor de staking van 2012 om te bouwen naar een momentum. De acties vandaag werden snel in elkaar gezet, soms nadat ze slechts met enkele stemmen verschil werden goedgekeurd. ASSÉ heeft een sterke democratische structuur met verkozen vertegenwoordigers die op elk ogenblik verantwoording aan de leden verschuldigd zijn. ‘Comité Printemps 2015’ beweert een horizontale structuur te kennen zonder leiding. Er zijn geen specifieke cmapagnes of eisen buiten die van een algemene staking tegen het besparingsbeleid. Alle beslissingen worden genomen door onverkozen subcomités die geen verantwoording verschuldigd zijn.

Ondanks het gebrek aan democratische leiding in de huidige beweging en de ietwat arrogante houding die wordt aangenomen tegenover studenten die nog niet bij de beweging betrokken zijn, maakt de beweging duidelijk dat er nog steeds een grote groep studenten bereid is om de strijd te voeren. Veel anderen zouden bij de beweging aansluiten indien er duidelijke doelstellingen waren en democratische organen om de actie te organiseren zodat de volledige studentenbevolking zich achter de beweging kan scharen en een actieve rol kan spelen in de beslissingen over zowel de eisen als de toekomstige acties.

De repressie door de staat en de autoriteiten aan de universiteiten toont aan dat de heersende klasse bang is van de studentenbeweging en van het spook van strijd zoals drie jaar geleden. Om met de studenten verworvenheden af te dwingen, moeten ze sterke banden hebben met de georganiseerde arbeidersbeweging die ook steeds meer actie onderneemt tegen het besparingsbeleid. De woede over de aanvallen op de lonen, pensioenen en uitkeringen heeft al geleid tot massale betogingen de voorbije maanden. Er zijn heel wat stakingsacties gepland in de komende periode. Een dag waarop alle acties samenkomen, in de vorm van een algemene 24-urenstaking, gevolgd door een opbouwend actieplan, zou een goede stap zijn om de werkenden en studenten samen te brengen in een massale strijd tegen deze besparingsregering.