De aankondiging van een zoveelste besparingsplan op 7 oktober heeft geleid tot een explosie van strijd, stakingen en bezettingen in zowat elk onderdeel van de publieke sector in Griekenland. De maatregelen die de regering wil doorvoeren liggen in de lijn van wat de ‘Trojka’ (IMF, EU en ECB) oplegt: een harde aanval op de levensstandaard van de werkenden, in het bijzonder in de publieke sector.
Met deze besparingsplannen zullen de werknemers uit de publieke sector nog eens 20% tot 30% van hun loon verliezen. De afgelopen 18 maanden verloren ze volgens de vakbondsfederatie Adedy al gemiddeld 40% van hun inkomen.
Het feit dat duizenden werkenden, met leningen en hypotheken die moeten afbetaald worden, lonen kregen van 10 of 30 euro per maand (de afbetaling van de lening gaat er automatisch af), toont de omvang van de aanval. De regering en de volgzame uitvoerders van de plannen van de Trojka willen de lonen in de publieke sector terugdringen tot 500 tot 550 euro netto per maand.
Daarnaast wil de regering 30.000 ambtenaren op de ‘reservebank’ zetten, een eufemisme voor afdankingen. Dat zou tegen het einde van 2011 gebeuren. Deze ambtenaren verliezen hun job en krijgen volgend jaar slechts 60% van hun al sterk naar beneden getrokken loon. Daarna worden ze ook officieel aan de deur gezet “indien er geen betrekking” voor hen is gevonden, wat zo goed als zeker is met de huidige crisis.
Jobverliezen
Dit betekent dat er massale afdankingen komen. De regering wil in 2012 nog eens 70.000 ambtenaren aan de deur zetten, maar de trojka eist dat dit tot 250.000 wordt opgedreven. Het totaal aantal personeelsleden in de publieke sector bedraagt minder dan 700.000. Dit betekent dat meer dan een derde wordt afgedankt.
Deze enorme besparingen worden opgelegd in ruil voor de zesde schijf van garantiefondsen van het IMF en de EU ter waarde van 8 miljard euro. Maar het is de Trojka eigenlijk te doen om het breken van de arbeidersbeweging, in het bijzonder de vakbonden in de publieke sector die de afgelopen decennia vooraan stonden in de acties. De sociaaldemocratische vakbondsleiders hebben er de afgelopen jaren met hun verraad en manoeuvres voor gezorgd dat de vakbonden onder een deel van de arbeiders gediscrediteerd zijn. Nu wil de regering de job afmaken door de rechten van arbeiders de kop in te drukken.
Enorme woede
De harde aanvallen hebben de afgelopen dagen geleid tot de grootste golf van arbeidersprotest in de publieke sector sinds het begin van de schuldencrisis twee jaar geleden. De laatste acties begonnen toen een aantal vakbondsactivisten in verschillende kabinetten van de regering tot actie overgingen en regeringsgebouwen bezet hielden waardoor vertegenwoordigers van de Trojka niet binnen raakten.
Dat was wellicht een nieuwe ervaring voor de goed betaalde apparatsjiks van het IMF, de ECB en de EU. Ze moesten van de ene naar de andere plaats trekken in de hoop ergens een veilige vergaderruimte te vinden.
De veranderde sfeer onder het personeel van de publieke sector bleek duidelijk tijdens de algemene staking van Adedy op 5 oktober. De deelname aan de staking was groot: meer dan 85% van het personeel nam deel aand e staking en de betoging in Athene was volgens Adedy de grootste van de publieke sector sinds de val van de militaire dictatuur in 1974.
De aankondiging van de nieuwe besparingen leidde tot een nieuwe golf van woede en een tsunami van stakingen, protestacties en bezettingen in de publieke sector.
Golf van strijd
Er zijn dagelijks grote betogingen, stakingen en werkonderbrekingen. De meeste ministeries en regeringsgebouwen zijn bezet door het personeel. Deze acties zullen een hoogtepunt kennen in de 48-urenstaking op 19 en 20 oktober.
Een wandeling doorheen Athene of een andere grote Griekse stad volstaat om de situatie ter plaatse te kunnen inschatten: de straten liggen vol afval omdat de vuilnisophalers al twee weken staken. Veel regeringsdiensten zijn gesloten en afgezet met spandoeken die aangeven dat de gebouwen “bezet” zijn. Er is iedere dag wel een betoging van een sector.
De acties en de strijdbaarheid aan de basis zet druk op de leiding om tot verdergaandere acties over te gaan. Het is in dat kader dat de algemene 48-urenstaking van 19-20 oktober moet worden gezien. Een aantal vakbondsfederaties, zelfs diegene met een PASOK-leiding, zagen zich verplicht om tot stakingen op te roepen. De vakbond van leerkrachten in de lagere scholen roept op tot een algemene staking “van onbepaalde duur” en deed een oproep aan Adedy om een staking van onbepaalde duur in de hele publieke sector te organiseren.
Heel wat vakbondsafdelingen steunen dat idee en eisen van de vakbondsleiding in zowel de publieke als de private sector om opeenvolgende algemene stakingen te organiseren.
De belangrijkste ontwikkeling is wellicht de beslissing van 23 vakbondsfederaties in de publieke sector om hun acties tegen de regering te coördineren. Twee vakbonden weigerden deze oproep te ondersteunen. Op 16 oktober was er een bijeenkomst van vakbonden om de stakingsacties te coördineren. Er waren wellicht zowat 200 vakbondscentrales vertegenwoordigd in de eerste poging om de strijd van onderuit te coördineren.
Democratische controle
Zelfs indien de vakbondsleiders (zeker in de publieke sector) zich strijdbaar opstellen, kunnen we daar niet volledig op vertrouwen. Als we de strijd willen voortzetten en uitbreiden, zullen we met de basis een democratische controle op onze strijd moeten uitoefenen.
Op een aantal werkplaatsen wordt tot actie beslist op personeelsvergaderingen, soms tegen de leiding in. Het is nodig om de strijd op iedere werkplaats democratisch te organiseren door comités onder controle van de arbeiders te verkiezen. Dat is de enige manier om de strijd succesvol te organiseren en de leiding onder controle te houden.
De Griekse arbeidersbeweging staat op een belangrijk keerpunt. Het is mogelijk dat de strijd de komende dagen verder zal uitbreiden en grote druk zal zetten met mogelijk de val van de regering als gevolg. Maar het is ook mogelijk dat de leiding opnieuw verraad zal plegen en bij de minste toegeving (mogelijk zelfs zonder enige toegeving) zal oproepen om de strijd te staken.
Xekinima komt op voor:
- Na de algemene 48-urenstaking van 19 en 20 oktober moet er volgende week een algemene staking van drie dagen komen
- Voor arbeidersprotest op iedere werkplaats in de publieke sector. Iedere vakbond in de publieke sector moet oproepen tot opeenvolgende stakingen van twee of drie dagen en dit op wekelijkse basis. Deze strijd moet worden verbonden met de bezettingen van ministeries, gemeentehuizen, publieke gebouwen en dit gericht op een algemene stakingsactie van alle werkenden om de besparingen en aanvallen te stoppen/
- Voor het coördineren en verder ontwikkelen van de strijd met als doel om de regering ten val te brengen.
- Voor een democratische organisatie van de arbeidersbeweging op basis van verkozen comités die de strijd leiden
- De strijd koppelen aan politieke eisen zoals de weigering om de schulden af te betalen, de nationalisatie van de banken onder arbeiderscontrole en –beheer als onderdeel van een socialistisch programma om een einde te stellen aan de barbarij van het kapitalisme en om de economie te plannen in functie van de behoeften van de meerderheid van de bevolking in de plaats van voor de winsten van een handjevol bankiers en multinationals.
- Xekinima komt op voor een massale, democratische politieke kracht op basis van de strijd die plaats vindt en met bovenstaand programma. Dat kan het ongenoegen kanaliseren en de radicalisering van de arbeiders en jongeren omzetten in een strijd voor een socialistisch alternatief. Voor een regering van arbeiders, armen en jongeren tegenover de miserie die wordt opgelegd door het Griekse en het internationale kapitalisme