De traditionele linkerzijde in India leed een bijzonder zware nederlaag bij de nationale verkiezingen van 2009. Nu dreigt daar op lokaal vlak een vervolg op te komen bij de deelstaatverkiezingen in de communistische bolwerken Kerala en West Bengalen. In beide deelstaten dreigen de communisten de macht te verliezen, in West Bengalen voor het eerst sinds 35 jaar.
Door onze correspondent in Kerala
De verkiezingscampagne in Kerale verloopt erg pittig. Op zowat iedere straathoek hangen affiches, ook in de meer afgelegen gebieden wordt geplakt. Dat gebeurt desnoods gewoon op rotsen. Er zijn ook overal straatmeetings en radiowagens. De campagne lijkt in hoofdzaak te gaan tussen het LDF (Links Democratisch Front) rond de CPI(M) en het UDF (United Democratic Front) rond Congress met daarnaast een hele reeks lokale partijen en ook een bewuste poging van de hindoenationalistische BJP om voet aan grond te krijgen in de deelstaten waar de linkerzijde dreigt te verliezen.
Binnen de linkerzijde zijn er tal van discussies over de redenen van de electorale neergang de afgelopen jaren. Sommigen stellen dat de nationale leiding verantwoordelijk is, anderen zeggen dat de communisten meer naar de gewone mensen moeten luisteren. Feit is dat de communisten de afgelopen jaren steeds meer zijn overgegaan tot privatiseringen en een beleid voeren dat amper nog te onderscheiden is van de andere partijen. Daar wordt door de regionale oppositiepartijen op ingespeeld met een retoriek gericht op de kleine man. Zo stelt de BJP dat het opkomt voor de gewone man op een ogenblik dat links niet meer naar hem luistert. Opvallend is overigens dat de strenge hindoenationalisten met een eigen semi-gewapende vleugel in de vorm van de RSS in bepaalde gebieden ook proberen moslims voor zich te winnen. De ervaring van Gujarat waar in 2002 op grote schaal moordpartijen plaats vonden tegen moslims en dit met medewerking van het BJP-regime in die deelstaat toont aan hoe hypocrite dat is.
Een probleem van de linkerzijde is dat deze een asociaal beleid koppelt aan politieke spelletjes. In Kerala verklaarde een partijleider geen probleem te hebben met de steun die er uit onverwachte islam-fundamentalistische hoek kwam voor het LDF. Het lid van het Centraal Comite van de CPM verklaarde zelfs dat er op internationaal vlak raakpunten zijn, onder meer inzake anti-imperialisme. Uiteraard gaat het om een puur opportunistische opstelling in de hoop de de verwachte overwinning van de oppositie rond Congress (UDF) te stoppen. In Tamil Nadu wordt omwille van de alliantie met een rechtse Tamil-partij nadruk gelegd op de strijd tegen corruptie (gezien de vele corruptieschandalen waarin de daar heersende partij DMK bij betrokken is, is dat niet ten onrechte) maar wordt te vaak gezwegen over sociale thema’s.
Een linkse overwinning zal er niet komen door mee te stappen in het neoliberale beleid waarbij de relatieve sociale welvaart in Kerala evenzeer door het kokos-communisme met bijzonder beperkte sociale hervormingen wordt aangestuurd als door de Dubai-dollars van rijke Keralezen die door de regering een investeringsvriendelijk klimaat krijgen aangeboden. Er is een radicale breuk nodig met de neoliberale bocht die de oude Indische linkerzijde de afgelopen jaren heeft gemaakt. De nieuwe electorale opdoffer die er aan komt is daar een nieuwe en zoveelste waarschuwing voor.