Artikel door Anja Deschoemacker uit de maarteditie van De Linkse Socialist
Als je de resultaten van de nieuwe studie (*) van het Hoger Instituut voor de Arbeid bekijkt, is het antwoord op die vraag vrij simpel. In een maximaal scenario int de Belgische staat (en sociale zekerheid) door allerlei fiscale aftrekken en minderontvangsten maar liefst 58 miljard euro per jaar minder aan belastingen dan ze zou kunnen. Als je daar de geschatte fraude bij rekent, kom je zelfs aan 100 miljard euro per jaar. Dergelijke cijfers werpen een totaal ander licht op de noodzakelijke inspanningen om het begrotingstekort en de staatschuld te saneren dan wat de regerende partijen ons willen aanwrijven.
Zelfs als de officieel “linkse” partijen PS en SP.a het hebben over het extra belasten van de hogere inkomens of over het “aanpassen” van de notionele intrestaftrek, gaat het gewoonlijk slechts over kleine maatregeltjes die hen het excuus moeten bezorgen om ook en vooral in de zakken van de werkenden en armen en hun gezinnen te kunnen zitten. De studie van het HIVA toont echter aan dat er door het wegknippen van allerlei aftrekken en vrijstellingen, samen met een echte strijd tegen de fiscale fraude, een substantiële verhoging van de staatsinkomsten verkregen zou kunnen worden.
Nu zijn er natuurlijk een aantal van die aftrekken of vrijstellingen die absoluut te rechtvaardigen zijn, bijvoorbeeld die op de vervangingsinkomens of de belastingvrije som. Maar het HIVA wijst erop dat het meestal de mensen uit de hogere inkomensgroepen en de meest winstgevende bedrijven zijn die het vaakst van de belastingverlagende middelen gebruik maken. Zij die het meest klagen over de “onhoudbare belastingdruk” zijn juist zij die er het minst betalen! Of zoals professor Pacolet van het HIVA stelt: “Men zegt wel eens dat we met zijn allen ‘gepluimd’ worden door de fiscus. Maar als ik de cijfers bekijk, denk ik eerder aan gebraden kippen die velen in de mond vliegen…” (De Standaard, 28 februari 2011). Dat is zeker het geval voor de grootste en meest winstgevende bedrijven die door de notionele intrestaftrek nauwelijks nog belastingen betalen terwijl veel kleine bedrijven dergelijke maatregelen niet kunnen toepassen.
Het is niet enkel de staat zelf die door deze aangehouden belastingspolitiek minder inkomsten heeft, ook de sociale zekerheid ziet zijn kassen door die minderontvangsten steeds meer ondermijnd worden. Zo wordt vandaag al bijna 20% van de loonmassa vrijgesteld onder de vorm van extralegale voordelen, waardoor de sociale zekerheid met bijna 10 miljard euro minderontvangsten te maken krijgt. Tel daarbij de 6 miljard voor verminderde sociale zekerheidsbijdragen en je komt al aan 16 miljard per jaar die uit de sociale zekerheidskassen wordt geroofd. En dan maar roepen dat de sociale zekerheid “onbetaalbaar” wordt!
Als we die cijfers bekijken – het resultaat van 20 à 30 jaar knippen in de belastingen voor de economisch sterkste groepen – kunnen we niet anders dan de term “links” voor partijen als PS en SP.a (bijna onafgebroken in de regering) met een stevige kilo zout te nemen. Hetzelfde geldt voor de groene partijen die hierop enkel opmerkingen in de marge hebben. Nu verdedigen alle verkozen partijen een maximale loonmarge van 0,3% bovenop de index, terwijl de rijken in dit land en de grootste bedrijven door de fiscale politiek slapend nog stinkender rijk worden. Indien we hun inkomstengroei zouden proberen te beperken tot 0,3%, zou het kot te klein zijn!
Als de werkenden en armen en hun gezinnen – de overgrote meerderheid van de bevolking – hieraan een einde wil stellen, staan ze opnieuw voor de taak om niet alleen op syndicaal vlak de strijd te voeren, maar ook om zich op het politieke vlak te herorganiseren en hun onafhankelijkheid terug te winnen op die zogenaamd linkse of sociale partijen die de arbeidersbeweging soms wel lippendienst bewijzen, maar anderzijds deze politiek al decennialang hebben goedgekeurd.
* De kost van fiscale en parafiscale uitgaven en ontwijking in België, Pacolet J & Strengs T.