Stop de afbraak van het hoger onderwijs!

Op het eerste zicht lijkt het dat België nog redelijk standhoudt tegenover de neoliberale stoomwals die in Europa over onze sociale verworvenheden heen walst. De vraag is echter hoe lang die illusie intact zal blijven. Iedereen zit in hetzelfde schuitje. Volgens het patronaat moet het onderwijs “opbrengen”. De hogescholen zijn de eerste slachtoffers van dit beleid, want hun opleidingen brengen niet genoeg op.

François Jacquet

In 1994 fusioneerde de Franstalige Gemeenschap 113 hogescholen in 30 grote associaties, wat leidde tot protest van de studenten. In 1996 werd het budget voor het niet-universitair hoger onderwijs bevroren op 257 miljoen euro. Er werd geen rekening gehouden met de stijging van het aantal studenten. Tussen 1996 en 2004 is het aantal studenten gestegen van 60.000 naar 68.000. Een direct gevolg daarvan is dat er geen geld is voor de aankoop van nieuw materiaal, nieuwe lokalen en zelfs niet voor nieuwe docenten. Als een hogeschool meer geld krijgt, dan is dat altijd met een grote vertraging en ten koste van andere hoge scholen die dan minder krijgen. Het totale budget stijgt immers niet.

Sinds juni 2003 klinken er alarmerende kreten van de Hoge Raad van de Hogescholen. In deze raad zitten de directies van de hogescholen, vertegenwoordigers van de docenten en studenten,… De overheid stelt een volledige doorlichting voor van de hogescholen om tegen 2007 met een oplossing te komen.

Volgens Arena (PS) en Simonet (CDH), moeten de hogescholen voorlopig maar hun spaargeld aanspreken voor de meest dringende problemen. Het probleem is dat door de onderfinanciering van het hoger onderwijs de spaargelden al jaren worden aangesproken om de tekorten te dekken.

De laatste jaren is het aandeel van het Bruto Binnenlands Product dat de overheden spenderen aan onderwijs, gedaald van 7% naar 5% ondanks de stijging van het aantal studenten. Het is dus twijfelachtig of de hogescholen nog eens 3 jaar de tekorten kunnen dekken door hun spaargeld aan te spreken. Onder druk van haar leden hebben de vakbonden een reeks stakingen en betogingen georganiseerd. De officiële studentenorganisaties FEF en UNECOF zijn er in geslaagd om de beweging voorlopig dood te laten lopen door veel maar weinig gecoördineerde acties op te zetten.

Het algemene politieke niveau van de slogans en de officiële oproepen was erg beperkt, wat de media de mogelijkheid bood om de geloofwaardigheid van de studenten te ondermijnen en de ernst van de situatie te minimaliseren.

Alleen door de krachten van studenten en personeel van de hogescholen én universiteiten te bundelen en door de opbouw van een krachtsverhouding, kunnen concrete resultaten geboekt worden. We moeten onze eisen kracht bijzetten door onze strijd te linken met die van de arbeidersklasse.