1 jaar pandemie en nog steeds onbeschermd. Onaanvaardbaar!

17 maart 2020. Een jaar geleden legden werknemers van de Audi-fabriek in Vorst het werk neer. “Wij vragen maskers en handschoenen om ons te beschermen,” zegden ze. De rol van de werknemers om de politici en werkgevers te verplichten de noodzakelijke maatregelen te nemen, wordt helemaal onderbelicht in de radio en tv-programma’s en debatten.

Edito door Els Deschoemacker uit maandblad ‘De Linkse Socialist’

Of het nu gaat over beschermingsmateriaal op het werk, de noodzakelijke investeringen in onderwijs en de zorg, of de absolute noodzaak om de minimumlonen op zijn minst op te trekken tot 14€/uur, omdat werken voor minder leven in armoede betekent … het blijft vechten om te verkrijgen wat we nodig hebben.

Politici steken zich vandaag weg achter “we hadden het niet geweten”. Maar één jaar, meer dan 22.600 doden en 600.000 besmettingen later, om nog maar niet te spreken over de explosie van werkloosheid, armoede, mentale problemen en een verborgen pandemie van huishoudelijk geweld en geweld op vrouwen en lgbtq+-mensen … staan we weer bijna waar we stonden aan het begin van de pandemie.

“Stijgende cijfers zetten versoepelingen op de helling,” titelde De Standaard op 18 maart. Opnieuw meer dan 3.500 besmettingen per dag. Stijgende cijfers van hospitalisaties en ziekenhuizen die opnieuw andere zorg moeten uitstellen om plaats vrij te maken voor Covid-patiënten. De sociale contacten beperken we nog altijd, maar de besmettingen gaan door. 40% van de besmettingen vinden plaats op de werkvloer, 29% op de scholen. En het gaat snel, want de nieuwe varianten zijn besmettelijker en maken ons zieker. De op korte tijd ontwikkelde vaccins werden op onvoldoende grote schaal geproduceerd en toegediend om iedereen op tijd gevaccineerd te krijgen. Het maakt dat de nieuwe mutanten vrij spel krijgen. En ondertussen speelt de zogenaamde ‘vrije’ markt. De grote vaccinproducenten spelen de regeringen van verschillende landen uit elkaar, want wat ze produceren is een gegeerd goed. De grote winnaars zijn, je mag het al raden, de grote aandeelhouders van diezelfde bedrijven!

We mogen de ravage die dit systeem aanricht niet langer aanvaarden

Het argument was een jaar geleden al niet acceptabel. Ze hadden het moeten weten! Wetenschappers wezen jaren geleden al op de gevaren. Maar het zijn een cynische risico-inschatting en kortetermijndenken in functie van winst die het beleid bepalen. Het is het meest duidelijke bewijs dat de kapitalistische motieven die overheersen in de besluitvorming niet geschikt zijn om het leven van de massa’s te beschermen.

Ook vandaag willen ze het liefst terug naar business as usual. De helden van gisteren, degenen die trouwens altijd in de frontlinie staan, moeten het verder doen met maximaal 0,4% loonopslag. Terwijl de pandemie nog volop woedt, bouwt de woede zich verder op.

Die woede moet dringend verenigd en georganiseerd worden rond een programma dat niet meer vertrekt van het creëren van de beste voorwaarden om onze “economische” actoren zo concurrentieel mogelijk te laten zijn. Het is deze logica die ons in de eerste plaats zo kwetsbaar heeft gemaakt. Het betekende een spiraal naar beneden voor de hele werkende bevolking. Jongeren en vrouwen werden het grootste slachtoffer. Niet toevallig is de Internationale Vrouwendag op 8 maart opnieuw een strijddag geworden en leidt geweld op vrouwen tot steeds groter protest. In Brussel en Wallonië zien we voor het eerst jongerenprotesten tegen de precarisering van hun levensomstandigheden. En op 29 maart komt de werkende klasse in actie voor betere lonen en arbeidsvoorwaarden.

De spiraal naar beneden moet dringend omgebogen worden. Business as usual is niet meer aanvaardbaar.

Het zijn wij die de taart bakken!

Pieter Timmersmans verklaarde aan De Tijd: “Bij elk groot crisismoment in de voorbije vijftig jaar keken de vakbonden de andere kant op. Ze deden dat bij de oliecrisis, bij de devaluatie van de Belgische frank, bij het Globaal Plan en na de financiële crisis. En nu doen ze het opnieuw. Ze zijn overal tegen en willen geen akkoorden sluiten. Ze willen de taart niet helpen bakken, maar willen wel op de eerste rij staan als ze wordt verdeeld.”

Als er één iets duidelijk werd tijdens de pandemie, is het wel wie de taart bakt. Dat zijn de gewone werkenden met alle gevolgen van dien voor hun leven en gezondheid. We zagen ook wie lekker thuis bleef en toch rijkelijke dividenden kon incasseren. Het zijn de werkenden die alles doen draaien. Dit bewustzijn moet ons handelen bepalen.

Het ongenoegen van onderuit komt ook op politiek vlak tot uiting. De grote winnaars in de recente peilingen zijn gelukkig de PVDA/PTB in Wallonië, Brussel én Vlaanderen. Helaas weerspiegelt de PVDA ook nog te veel het verleden en te weinig de toekomst. De wet Goblet-Hedebouw wil de loonwet van 1996 “herprogrammeren.” Dat volstaat niet. Er is geen haalbare middenweg om de belangen van bazen en werkenden te verzoenen. Die is er ook niet voor de kleine middenstand, die samen met de werkende klasse het grootste gelag dreigt te betalen vandaag.

We moeten ons voorbereiden op grote omwentelingen. De arbeidersweging heeft de keuze tussen verzet en organisatie en vechten voor een alternatief op de logica van winst voor een minderheid, of de zware prijs betalen voor de crisis van een systeem dat gewoon niet in staat is aan de noden van de meerderheid te voldoen.