Rechterzijde zet Corbyn uit Labour. Tijd voor een nieuwe linkse partij!

Veroordeel de schorsing van Corbyn! Organiseer je voor socialistische verandering en om een politieke stem op te bouwen die een echte oppositie vormt tegen de Tories!

Reactie door het Politiek Comité van Socialist Alternative

Jeremy Corbyn is niet antisemitisch. Hij heeft een levenslange geschiedenis in de strijd tegen racisme in al zijn vormen. Het is een schande dat hij is geschorst omdat hij heeft gezegd dat het verslag over antisemitisme binnen Labour door de Equality and Human Rights Commission het probleem “overdreven” heeft. In werkelijkheid was dit een typisch mild understatement van Corbyn!

Dit is niet om de ernst van het antisemitisme in de samenleving of de noodzaak om het te bestrijden waar het zich ook voordoet, naast islamofobie en alle vormen van racisme, te verwerpen. Socialist Alternative heeft hier al eerder in detail over geschreven, waarbij het pleitte voor een internationalistische benadering vanuit de werkende klasse als antwoord op antisemitisme. De realiteit is dat het onderzoek, het rapport en de schorsing van Corbyn weinig te maken hebben met antisemitisme en veel meer met de vastberaden campagne van de aanhangers van Blair tegen het Corbynisme en het potentieel dat het vertegenwoordigde voor een heel ander soort Labour-partij.

Manoeuvres tegen Corbyn

De schorsing van Corbyn door de nieuwe partijleider Starmer is de laatste zet in een vijf jaar durende oorlog tegen het succes van de linkerzijde waarbij Corbyn twee keer verkozen werd als partijvoorzitter en voor vooruitgang zorgde in de parlementsverkiezingen van 2017. Corbyn trok als leider honderdduizenden nieuwe leden naar Labour op basis van zijn programma tegen besparingen. Duizenden mensen kwamen naar de massabijeenkomsten die tijdens de voorzittersverkiezingen werden georganiseerd; jongeren hingen letterlijk aan de vensterbanken om een glimp op te vangen van de man die ideeën als gratis onderwijs en nationalisatie van de spoorwegen naar voren bracht. Er waren weinig andere evenementen de afgelopen jaren die de heersende klasse en hun vertegenwoordigers, ook in de partijmachine van Labour, meer angst aanjoegen dan de vakbondsleden en jongeren die samen ‘oh Jeremy Corbyn’ zongen. Deze beweging dreigde de geslaagde volledige overname van Labour door de kapitalistische klasse teniet te doen. Labour was destijds opgericht door de vakbonden en door socialisten, maar was een instrument van de burgerij geworden.

Dit is de reden waarom Keir Starmer zijn voorganger als Labour-voorzitter koste wat het kost weg wilde. Het is een manoeuvre dat tot doel heeft om de mogelijkheid van actief verzet tegen het besparingsbeleid de kop in te drukken. Onder Starmer is Labour er enkel op achteruit gegaan. Er waren tal van schorsingen van Corbyn-aanhangers. Labour spreekt over ‘nationale eenheid’ met de regering-Johnson die er nochtans niet in slaagt om enig antwoord te bieden op de Covid-19 pandemie. Starmer probeert nu op bijna wanhopige wijze de laatste restjes van het Corbynisme in Labour te verpletteren, zowel inzake politieke voorstellen als mensen.

De opkomst en de val van het Corbynisme

Hoe was het mogelijk dat de linkerzijde in Labour van zo’n objectief gezien sterke positie zo snel bijna totaal verpletterd werd? Het is grotendeels een gevolg van ernstige fouten door de leiders van de Corbyn-stroming en dit vanaf de eerste dag.

Ten eerste waren Corbyn en de Socialist Campaign Group volledig onvoorbereid op het daadwerkelijk winnen van de leiding van Labour. In eerste instantie verwachtten maar heel weinig mensen dat ze succes zouden hebben. Het was deels de verandering in de verkiezingsregels die niet-leden in staat stelde te stemmen, maar vooral ook de massale woede die in de samenleving bestond en waaraan Corbyn uitdrukking gaf, die hem in de leidende positie dreef. Ondanks de verpletterende overwinning en de explosieve groei van het aantal leden van Labour – dat de grootste politieke partij van Europa werd – is deze enorme potentiële kracht nooit benut door Corbyn en zijn aanhangers. Het was duidelijk dat de Blairistische vleugel, als politieke vertegenwoordigers van de kapitalistische klasse, geen enkele zinvolle verandering in een linkse richting zou tolereren en zich vastberadenheid hiertegen zou organiseren.

De benadering dat de rechterzijde binnen Labour wel zou overtuigd worden door ‘logische’ of ‘morele’ argumenten was fout en leidde tot meerdere capitulaties van Corbyn voor de rechterzijde. Hoeveel toegevingen er ook gedaan werden aan rechts, geen enkele volstond om de ‘vrede’ in de partij te bewaren. De rechterzijde bestaat uit pro-kapitalistische parlementsleden die geen politieke eenheid willen die gebaseerd is op een anti-besparingsprogramma zoals dat van Corbyn. Helaas heeft de leiding van het Corbynisme op geen enkel ogenblik die les geleerd. Ze bleven maar proberen om te verzoenen waar dit eigenlijk niet mogelijk was.

Twee voorzittersverkiezingen, twee parlementsverkiezingen, meerdere conferenties en initiatieven werden allemaal gesaboteerd door de rechtervleugel. In een uitgelekt rapport werd zelfs aangetoond dat medewerkers van Labour actief betrokken waren bij het ondermijnen van Corbyn en het opzetten van een collectief vertrek van enkele parlementsleden tijdens de kiescampagne van 2017. Toch nam Corbyn ontslag als voorzitter en nam hij verantwoordelijkheid op voor de verliezen. Een deel van links trok de conclusie dat er een gematigder leider nodig was om te winnen tegen de Tories. Toen Starmer als voorzitter werd verkozen, waarschuwden wij dat dit het begin was van een verschuiving naar rechts, tenzij het ernstig bestreden zou worden. Rebecca Long-Baily moest al gauw weg als schaduwminister van onderwijs en sindsdien werden meerdere aanhangers van Corbyn uit hun posities verwijderd.

Waar was het verzet hiertegen? Het meest verregaande was dat van de vakbond Unite die een deel van zijn financiële steun aan Labour heeft geschrapt. Het gaat evenwel slechts om 10% van die steun en er werden geen voorwaarden gesteld voor de resterende 90%. Niets van dit alles was onvermijdelijk. Als de honderdduizenden Labourleden die Corbyn hebben gesteund, niet alleen waren gemobiliseerd om bij de verkiezingen van deur tot deur te gaan, maar ook om actief campagne te voeren om de steun voor het reeds populaire beleid in de manifesten te organiseren en vervolgens ook brede lagen van de bevolking hiervoor te mobiliseren, dan had dit de verkiezingsresultaten in 2017 en 2019 kunnen veranderen en had dit een overwinning van Corbyn kunnen opleveren. Als er een verplichte herverkiezing was geweest van de Labour-kandidaten bij de verkiezingen, wat slechts neerkomt op democratische controle van de leden op wie hen vertegenwoordigt, dan had dit de aanhangers van Blair massaal richting exit uit het parlement kunnen duwen om plaats te maken voor linkse verkozenen die Corbyn steunden. Als Corbyn verder was gegaan dan het steunen van acties en stakingen op persoonlijke titel, maar de volledige kracht van de arbeidersbeweging had gemobiliseerd om solidariteit te concretiseren, dan had dit geleid tot veel grotere acties, ook ter ondersteuning van de voorstellen van Corbyn. Dit zou niet alleen de rechterzijde binnen Labour, maar de hele kapitalistische klasse, onder zware druk gezet hebben.

Links blijft dezelfde fout maken

In plaats van deze conclusies te trekken, blijven onder meer linkse vakbondsleiders zelfs nu nog dezelfde fouten maken. De Socialist Campaign Group van linkse Labour-leden heeft zich beperkt tot de verklaring dat ze zich “stevig verzetten tegen de beslissing om Jeremy te schorsen” en “onvermoeibaar zullen opkomen voor zijn heropname.” Momentum verklaarde: “Deze schorsing riskeert de reactie van Labour op antisemitisme te politiseren.” Zowel Corbyn als zijn medestander John McDonnell riepen de Labour-leden op om “kalm te blijven.” De commentaren op sociale media onder deze schuchtere verklaringen worden gedomineerd door aanhangers van Corbyn die deze leiders oproepen om geen hoop meer te stellen in Labour en de mogelijkheid om die partij te veranderen. De antwoorden van de officiële linkerzijde volstaan helemaal niet en dragen ertoe bij dat veel Labour-leden de partij nu verlaten, nadat heel wat andere aanhangers van Corbyn dit eerder deden na de verkiezing van Starmer als partijvoorzitter.

Hoe zal het verzet tegen de schorsing verlopen? Via dezelfde structuren die de heksenjacht hebben geïnitieerd en uitgevoerd? Door een beroep te doen op de logica en de rede en door te hopen dat de Blairisten die de machtshefbomen binnen Labour beheersen, overtuigd worden om het “nodige” te doen?

Op basis van de ervaringen van de afgelopen vijf jaar lijkt het zo goed als uitgesloten dat deze linkse leiders bereid en in staat zullen zijn om de campagne van massamobilisatie, vastberaden strijd en beslissende politieke actie tegen de Blairisten te voeren die nodig is om enige kans te maken om te winnen.

Het moet duidelijk zijn dat er geen enkele kans is op een “eerlijk proces” of een echt onafhankelijk onderzoek naar Corbyn in Labour. Zelfs als de schorsing van Corbyn wordt teruggetrokken, op welke basis zal dit dan gebeuren? Op basis van een verontschuldiging waarin hij ten onrechte erkent een antisemiet te zijn, of op basis van een belofte om het nooit meer oneens te zijn met Starmer? Dat is niet de strijd die gevoerd moet worden.

Moet links zich richten op Labour?

De vele duizenden mensen die de Corbyn-beweging vooruit stuwden, zijn grotendeels verdwenen uit Labour of toch alleszins niet meer actief in die partij. De besten onder hen zoeken andere middelen om de strijd tegen de Tories en het kapitalisme te voeren. Ze doen dit door zich op hun werkplek te organiseren, huurstakingen aan de universiteiten op te zetten, campagne te voeren voor gratis schoolmaaltijden, te protesteren tegen racisme, en nog vele andere acties te ondernemen. De inspanningen van links, binnen en buiten Labour, kunnen nu best niet worden besteed aan eindeloze oproepen en manoeuvres binnen de partijmachine van Labour, maar aan het mobiliseren van die arbeiders en jongeren die de strijd willen aangaan en aan het verenigen van deze verschillende bewegingen. Er is dringend behoefte aan een nationale conferentie van het verzet om vakbondsleden, socialisten en activisten bijeen te brengen om te discussiëren over een manier om vooruit te komen.

Corbyn en de andere linkse leden van Labour zouden het initiatief kunnen nemen tot een dergelijk evenement – als ze dat zouden doen, zouden ze het potentieel hebben om enorme aantallen medestanders te betrekken. Als ze evenwel daartoe niet bereid zijn, zoals waarschijnlijk lijkt, kunnen werkenden en jongeren het zelf doen. Vakbonden zouden ook een belangrijke rol kunnen spelen. Zij zouden hun financiële bijdragen aan Labour onmiddellijk moeten opschorten als reactie op de schorsing van Corbyn en tegelijk een proces van democratisch overleg opstarten in hun organisaties om na te gaan hoe de politieke vertegenwoordiging van de werkende klasse moet worden aangepakt. Op basis van de ervaring lijkt het onwaarschijnlijk dat de vakbondsleiders een dergelijke stap zullen zetten, tenzij ze ertoe gedwongen worden door een sterke beweging van hun basis. De woede die op dit ogenblik bestaat onder werkenden en in de hele maatschappij maakt dit soort strijd echter mogelijk.

Deze discussies zullen zich moeten richten op de voor de hand liggende vraag hoe een nieuwe massale linkse partij op basis van strijd kan worden gevormd. De strijd die werkenden en jongeren nu voeren, en de nog grotere die komen, hebben een politieke stem nodig om hen vooruit te helpen. Er is een schreeuwende behoefte aan een politieke vertaling van deze bewegingen die deze strijd kan verenigen rond een programma voor echte verandering, die kan spreken in stadhuizen en het parlement, en die een forum kan zijn om te debatteren over welk soort programma een samenleving kan bekomen om tegemoet te komen aan de behoeften van al diegenen die strijden voor een betere wereld.

De noodzaak van een socialistisch alternatief

Socialist Alternative zegt dit alles niet als toeschouwers of met het voordeel van een oordeel dat achteraf wordt geveld. We herhalen elementen die we stelselmatig naar voren brachten onder het voorzitterschap van Corbyn. Heel wat van onze leden werden lid van Labour en stemden op Corbyn, zowel bij interne verkiezingen als tijdens de parlementsverkiezingen. We voerden actief campagne met leden van Labour. We hebben echter in elk stadium naar voren gebracht wat we nodig achtten voor een overwinning van Corbyn.

Maar de zaken zijn nu kwalitatief veranderd. Toen Rebecca Long-Bailey werd ontslagen, zeiden we: “Degenen die ervoor kiezen om in Labour te blijven, moeten nu harde conclusies trekken: de weg van verzoening, terugtocht en stilte in de naam van ‘eenheid’ kan alleen maar leiden tot de ‘eenheid’ van het kerkhof.” Dit is nu nog meer waar.

Wat de afgelopen vijf jaar vooral is gebleken, is dat halfslachtige maatregelen niet zullen slagen. De politieke, economische en sociale crises zijn alleen maar toegenomen sinds Corbyn voor het eerst werd verkozen. De pandemie van Covid-19 en het wanbeleid van de regering, heeft het falen van het kapitalisme nog duidelijker gemaakt. Elke dag trekken werkenden en jongeren de conclusie dat dit systeem fundamenteel moet worden veranderd. Socialist Alternative zal actief en enthousiast deel uitmaken van oprechte pogingen om een nieuwe massale linkse strijdpartij op te bouwen – iets wat dringend nodig is. Wij zullen ervoor pleiten dat zo’n nieuwe partij een politieke benadering kiest die gebaseerd is op het mobiliseren van de arbeidersklasse en het voeren van campagne voor een socialistisch alternatief voor het kapitalisme. Wie daar mee wil voor strijden en wie wil opkomen voor een socialistische wereld, vragen we om vandaag nog bij Socialist Alternative aan te sluiten.

Wil je meer weten? Vanavond om 20u Belgische tijd is er een publieke meeting van Socialist Alternative via Zoom.