Rode Wapper, pamflet van LSP-Antwerpen. PDF van dit pamflet

Eén op vier gepensioneerden is arm, 22,5% van de werkende alleenstaande ouders ook. Onder de Belgische werklozen is 27,9% arm en het aantal “working poor” is intussen opgelopen tot 4,7%. Tegelijk zien we dat een recordaantal gezinnen zijn leningen niet meer kan afbetalen. Maar voor de Belgische politici zijn er belangrijker zaken. Ondertussen hebben ze het trieste record gevestigd met de langste regeringsonderhandelingen ooit in Europa, doorspekt met politieke spelletjes en een hoog soap-gehalte.

Al is er wel over één zaak overeenstemming bij de traditionele partijen. Er zal minstens 22 miljard € moeten bespaard worden de komende jaren. Als we naar de ons omringende landen kijken, weten we wat we kunnen verwachten. Verhoging van de (effectieve) pensioenleeftijd, een aanval op sociale uitkeringen, afbouw van het ambtenarenapparaat, optrekken van de BTW, loonmatiging …

De vraag is alleen of het bij daarbij blijft. De Ierse bankencrisis heeft ook zijn gevolgen voor de Belgische banken, voornamelijk KBC en Dexia, die ook een pak verliezen dreigen te incasseren. Voorlopig wordt er van uitgegaan dat de financiële basis in ons land voldoende stabiel is, maar het is niet uitgesloten dat daar verandering in komt als een grote bank in de problemen komt en de overheid de geldkranen weer moet opendraaien. Om te weten wat dit betekent moeten we maar eens een kijkje nemen in Ierland. De werkloosheid is daar opgelopen tot meer dan 15%, de levensstandaard neemt er drastisch af en emigratie duikt er terug op.

Het verzet organiseren. Waar wachten we op?

In verschillende Europese landen hebben we het voorbije jaar al de eerste verzetsbewegingen gezien tegen de draconische besparingspakketten. In Griekenland, Spanje, Portugal, Frankrijk,… waren er al verschillende algemene stakingen. Ook in Duitsland, Italië en Groot-Brittannië zijn de eerste acties gepasseerd.

Het wordt tijd dat ook wij het verzet gaan organiseren. Want op onze traditionele politici hoeven we niet te rekenen. Zo stelt De Wever dat we de weg van Duitsland moeten opgaan. In Duitsland is er al een harde aanval gevoerd op de lonen en arbeidsvoorwaarden. Het ACV was naar eigen zeggen geschokt door de Duitse cijfers: “20% van de Duitse werknemers verdient minder dan 10 euro per uur (bruto), 1,15 miljoen werknemers verdienen er minder dan 5 euro per uur (bruto). Het aantal arme werknemers stijgt sedert 2003 en 2004. Een systeem van mini-jobs van 400 euro netto per maand is volkomen in orde met de wet.” Maar waar wacht het ACV, samen met het ABVV, dan op om het verzet te organiseren?

Maar we hebben ook ons eigen politiek instrument nodig om een alternatief te vormen op het neoliberale beleid van de traditionele partijen. Een partij die eisen als de afschaffing van de fiscale cadeaus aan het patronaat en de nationalisatie van de banken onder arbeiderscontrole naar voor schuift. Want uiteindelijk is de enige echte oplossing het breken met een systeem dat gebaseerd is op blind winstbejag en vechten voor een socialistische maatschappij waar de belangen en noden van de meerderheid van de bevolking centraal staan.

MEETING: De staking van de eeuw. 1960-61

[box type=”shadow” align=”alignright” width=”100″]

Kom naar onze MEETING:

• Spreker: Gustave Dache, politiek & syndicaal actief in de beweging van 1960-’61
• woensdag 9 februari, 19u30, café Multatuli, Lange Vlierstraat 9 (zijstraat Nationalestraat)
• Met aansluitende boekvoorstelling

[/box]

In de winter van ’60-’61 was België vijf weken lang in de greep van een hevige en vastberaden algemene staking, gericht tegen de besparingen in het kader van de zogeheten Eenheidswet. Deze stakingsbeweging, de ‘Staking van de Eeuw’, zou uiteindelijk het hele heersende regime in vraag stellen en doen wankelen. Nu er overal grote besparingsplannen worden doorgevoerd, is het belangrijk en relevant om terug te kijken naar wat zich toen afspeelde, en wat we eruit kunnen leren voor de toekomst.

De Staking van de Eeuw

In het najaar van 1960 kwamen de winsten van de kapitalisten ernstig in het gedrang. Om de rekening naar de werkende bevolking door te schuiven, werd onder andere de BTW ingevoerd en verhoogde de regering de pensioenleeftijd voor ambtenaren van 60 naar 65 jaar. Op 12 december riep de ACOD (ABVV-centrale in de openbare diensten) op voor een staking die massaal werd opgevolgd. Vanaf 21 december beperkte de staking zich niet meer tot enkele sectoren, maar lag het hele land plat. Er ontstonden zelfs stakerscomités waarin de kiemen van een nieuwe, van onderuit gebaseerde leiding aanwezig waren.

Strijdvaardigheid langs beide grenzen van de taalgrens

Nadien werd vaak gesteld dat enkel de Waalse arbeiders ernstig verzet zouden hebben geboden. Het klopt dat door de overmacht van het ACV, waarvan de leiding weigerde in actie te gaan, en de rechtsere leiding van de Vlaamse ABVV-vleugel de staking zich trager ontwikkelde in Vlaanderen. Maar ook in Vlaanderen was de staking op vele momenten compleet en waren verschillende sectoren gedurende de hele periode in staking. In Antwerpen werden betogingen georganiseerd met tienduizenden aanwezigen, en de dokwerkers bezetten de haven om zich te verdedigen tegen de chargerende politie.

De leiding van het ABVV riep echter niet op tot nationaal georganiseerde acties, zoals een Mars op Brussel, maar liet het initiatief over aan de lokale vakbondscentrales en -gewesten. Bovendien groeide vanuit de leiding van de Waalse ABVV-vleugel het idee om zich op de strijd in Wallonië te concentreren. Dit verzwakte de eenheid binnen de beweging op nationaal vlak, ondanks de strijdvaardigheid van de arbeidersklasse, waardoor de regering uiteindelijk de Eenheidswet toch kon doorvoeren. De Belgische Socialistische Partij (BSP) liet na om het verzet mee te organiseren, en was vooral bezig met de volgende verkiezingen.

Lessen voor vandaag

Nu we terug met een zware economische crisis te maken krijgen, proberen regering en patronaat opnieuw de werkende bevolking te laten betalen.

In veel Europese landen zien we nu al een enorme opgang van strijdbewegingen tegen de besparingen. Ook in België staat dit op de agenda. Om voorbereid te zijn op de strijd van morgen, moeten we lessen trekken uit de bewegingen van gisteren.

Daarom organiseert LSP-Antwerpen een meeting met Gustave Dache, een gepensioneerde vakbondsman die zowel politiek als syndicaal actief was in de beweging van ’60-’61 in Charleroi. Eind vorig jaar schreef hij een boek over de staking, dat nu ook in het Nederlands werd uitgegeven. Kom langs, en discussieer mee!