Ryanair moet Ierse vakbonden erkennen. Strijd loont!

Ryanair moest publiek terugkomen op de beslissing om niet met vakbonden te onderhandelen. Het bedrijf moet toelaten dat de piloten lid zijn van een vakbond en zal voortaan met vakbonden onderhandelen. Dit is goed nieuws voor vakbondsmilitanten en werkenden in het algemeen.

Artikel door gemeenteraadslid Michael O’Brien (Dublin, Ierland), uit maandblad ‘The Socialist’ van de Socialist Party

De afgelopen jaren was Ryanair bereid om heel ver te gaan om toch maar geen vakbonden te moeten erkennen. Zo trok het bedrijf naar de rechtbank, zelfs tot het hoogste gerechtshof in Ierland, om een uitspraak te bekomen dat het bedrijf niet verplicht kon worden om vakbonden te erkennen.

Samen daarmee probeerde Ryanair om met een lastercampagne tegen drie voortrekkers van de piloten alle personeelsleden te intimideren en ervan te weerhouden om zich te organiseren. De enigen die zich lieten intimideren, waren de vertegenwoordigers van de gevestigde partijen in het parlementair comité over transport. Zij weigerden steevast om de IALPA (Irish Air Line Pilots’ Association) te horen over de onveilige praktijken en over de lakse opstelling van de Ierse Luchtvaartautoriteit tegenover Ryanair.

Actie loont

De belangrijkste les is dat het organiseren van vakbonden gebeurt door een syndicale en politieke strijd door de werkenden en niet door een puur legale tactiek van parlementaire druk. De piloten maakten gebruik van het wereldwijde tekort aan piloten om de vakantiedagen waar ze recht op hadden effectief af te dwingen. Ryanair werd door de acties van de piloten gedwongen om vanaf september honderden vluchten af te schaffen.

Het bedrijf probeerde daarop om piloten individueel te overtuigen met voorstellen van bonussen indien ze extra vluchten zouden doen. Daarmee wilde Ryanair de eenheid van het personeel breken. Het bedrijf besefte dat het spel uit was toen de geplande stakingsdag van 20 december naderde. Het moest aankondigen dat er achter de schermen gesproken werd om de vakbonden op een bepaald ogenblik te erkennen.

Dat is een erg publieke vernedering voor topman Michael O’Leary, wiens standpunt door het bedrijf aan de kant geschoven is. Dat is tevens een vernedering voor de rechtse politici die de voorbije jaren vaak O’Leary als rolmodel naar voor schoven en zelfs stelden dat er mensen als O’Leary nodig zijn in de politiek of in het beheer van onder meer de zorgsector.

Nood aan internationale organisatie

Na het akkoord om de pilotenvakbond te erkennen, moest Ryanair ook de vakbond van het cabinepersoneel erkennen. Nu moet dit nog gebeuren voor de bedienden op de hoofdzetel en voor de bagage-afhandelaars. Die laatsten kwamen in 1998 zonder succes op voor deze erkenning. Op basis van organisatie wordt dat nu wellicht wel mogelijk.

Het oorspronkelijke standpunt van het bedrijf bevatte enkele addertjes onder het gras met onaanvaardbare voorwaarden voor de erkenning van vakbonden. Zo is het niet aan Ryanair om te beslissen wie er namens IALPA-leden onderhandelt, toch dringt het bedrijf daarop aan. In Duitsland weigerde Ryanair om te spreken met een vakbondsvertegenwoordiger die voor een andere luchtvaartmaatschappij werkt. Ook de eis dat de vakbondsactiviteiten beperkt blijven tot de onderhandelingen binnen de structuren van het bedrijf is onaanvaardbaar.

Tenslotte wil Ryanair duidelijk niet weten van vakbonden die internationaal georganiseerd zijn. Uiteraard hoopt Ryanair op die manier verschillende voorwaarden te kunnen opleggen en tegen elkaar uit te spelen. Het personeel van Ryanair in heel Europa kan zich inspireren op de acties van hun collega’s in Ierland, Italië en Duitsland waar er reeds grote stappen gezet zijn in de richting van een erkenning van de vakbonden.