De ergste kapitalistische crisis sinds de jaren 1930 heeft geleid tot een toename van het aantal crises, turbulentie en veranderingen. De crisis heeft het perspectief van “eeuwige groei” doorprikt. Dat perspectief werd jarenlang naar voor gebracht door de heersende klassen en kon standhouden in een periode van economische groei. Nu staat de legitimiteit van de kapitalistische regeringen en instellingen onder druk.
De ontwikkeling van de Eurozone en de Europese Unie was één van de meest prestigieuze kapitalistische projecten waarmee de nieuwe periode van vrede, harmonie en welvaart in Europa in de verf werd gezet.
De afgelopen twee jaar heeft de crisis roet in het eten gegooid. Het project van de EU/euro vertoont barsten en steeds meer wordt duidelijk wat de beperkingen en tegenstellingen zijn binnen het EU-project van de bazen.
Reddingsplan
De afgelopen maanden stond Griekenland centraal in de discussie over de eurozone. De Griekse economie kende een zware crisis en dit zette druk op de EU en de Eurozone. De centrale kapitalistische regeringen in de EU zijn met elkaar verbonden door de euro en vreesden dat de Griekse overheidsfinanciën (met een overheidsschuld die een pak boven de 100% van het bbp ligt) een gevaar vormden voor de collectieve gezondheid van de munt en zelfs voor het voortbestaan van de euro.
Op het laatste moment kwam het tot een akkoord onder de regeringen van de eurozone. Er werd een “reddingsplan” opgemaakt voor de Griekse economie om zo de speculatie tegen de euro te stoppen. Het reddingsplan werd algemeen toegejuicht. Maar zelfs dit akkoord, een “remedie op korte termijn” aldus de Financial Times, toonde de beperkingen van de eurozone.
Slechts twee derden van het reddingsplan komt van de regeringen in de Eurozone, het IMF staat in voor de rest. Dit toont hoe de kapitalisten internationaal vrezen voor de onstabiliteit van de euro.
Het reddingsplan kwam er na een belofte van de Griekse regering om zich voldoende neer te leggen bij de dictaten van de EU en het IMF om de publieke diensten en de levensstandaard van de meerderheid van de bevolking hard aan te pakken.
Naarmate de crisis in Europa verder ontwikkelt, zal de vraag naar de toekomst van de eurozone steeds meer gesteld worden. Er kunnen zich Griekse situaties aandienen in een reeks andere landen.
Vorige week nog werd bericht over de mogelijkheid dat ook Portugal gevolgen zou ondervinden van de Griekse crisis en er werd meteen overgegaan tot het verminderen van de kredietwaardigheid van het land door een agentschap. Hierdoor werd het voor de regering duurder om geld te lenen, en dat terwijl er al een begrotingstekort is van bijna 10% van het bbp en een groeiende overheidsschuld.
In Spanje, Italië en Ierland heeft de diepe crisis zware gevolgen voor de eurozone en het zogenaamde “stabiliteitspact” van de EU (waarin onder meer wordt bepaald dat het begrotingstekort onder de 3% van het bbp moet blijven).
Tegenstellingen
De huidige situatie bevestigt de analyses van het CWI dat het internationale kapitalisme grotendeels op nationale basissen is georganiseerd. Schijnbaar vlotte samenwerking is mogelijk gedurende een beperkte periode als er gunstige voorwaarden daartoe aanwezig zijn, maar een echt samengaan en eenmaken van de Europese economieën is onmogelijk binnen een kapitalistisch kader.
Bij de ontwikkeling van de crisis zagen we hoe de “sterkere” economieën zoals Frankrijk en Duitsland niet bereid waren om te blijven opdraaien voor de gevolgen van de crisis in de zogenaamde PIGS (Portugal, Ierland, Griekenland en Spanje).
De komende maanden en jaren zullen de crisis en de turbulentie gevolgen hebben voor het Europese kapitalisme met enerzijds een toename van nationale tegenstellingen en conflicten en anderzijds het onvermijdelijke verzet van arbeiders en jongeren die in actie treden.
Tegen het internationale offensief van het kapitalisme en de EU waarbij wordt geprobeerd om de kosten van de crisis van de kapitalisten en speculanten op onze portemonnee af te schuiven, is er nood aan internationaal en militant verzet. Er is verzet nodig tegen de besparingsplannen omdat deze leiden tot massale werkloosheid en een afname van de levensstandaard.
Wij verzetten ons tegen het Europa van het kapitaal en pleiten voor een socialistisch Europa waarin de middelen van de samenleving onder democratische controle van de arbeiders en jongeren worden geplaatst om zo een einde te maken aan het casinokapitalisme.