Tekel was een staatsbedrijf dat instond voor controle op en productie van sigaretten en alcohol. De regerende AK-partij is op het vlak van privatiseringen en liberalisering van de markt een uitstekende leerling van het IMF en de EU. Tot eind januari werkten er nog zo’n 10.000 werknemers bij Tekel dat verkocht werd aan BAT.
[box type=”shadow” align=”alignright” width=”100″]
Lees ook:
- Tekel-arbeiders staan niet alleen… Algemene staking in Turkije
- Turkije. Arbeiders van TEKEL zetten hun strijd verder
- De moord op Hrant Dink drie jaar geleden … de Tekel-werkers vandaag. Zelfde strijd
In het Engels:
- Tekel workers – “We have to continue the struggle”
- Tekel workers’ struggle and general strike show the way forward
- Tekel workers demand – “Work – bread – freedom!”
- Joe Higgins MEP supports struggle in European parliament
- Determined struggle of the TEKEL workers
- Sacked TEKEL workers keep up pressure with demonstrations
- TEKEL workers fighting job losses go on hunger strike
[/box]
De werknemers vallen onder de regeling 4/C wat inhoudt dat zij gedurende een periode van maximum 11 maanden en 22 dagen worden tewerkgesteld in andere openbare diensten. Zij verliezen een groot stuk van hun sociale zekerheidsrechten en worden tijdens die periode tevens geconfronteerd met een loonverlies dat kan oplopen tot de helft van hun huidige loon. Daarna zitten zij zonder werk. Gedurende de periode van wedertewerkstelling verliezen zij bovendien hun syndicale rechten!
Dit is niet de eerste privatisering in zijn soort, de komende maanden staan er zo’n 200.000 arbeidsplaatsen op de tocht door de verkoop van overheidsbedrijven. De strijd van de Tekelwerkers gaat dus veel verder dan op het eerste gezicht lijkt. Het gaat om een strijd tegen de privatiseringen, voor het behoud van het statuut, voor het behoud van syndicale rechten.
Voor de arbeidersbeweging in Turkije is dit een principiële strijd. De beweging kan op steun rekenen in het ganse land. De solidariteit is enorm. Na de strijd van de mijnwerkers in Zonguldak in 1991 is het de eerste keer dat onder druk van de Tekelwerkers de vakbonden verplicht werden een nationale solidariteitsstaking uit te roepen (wat wettelijk is verboden) die plaatsgreep op 4 februari en overal in het land te voelen was.
De regering zit duidelijk verveeld met de solidariteit en stelt alles in het werk om de staking te breken. Zo noemt eerste minister Erdogan de staking illegaal en dreigt ermee op het einde van de maand massaal de politie in te zetten. Tegelijk werd opdracht gegeven aan alle provinciegouverneurs om te onderzoeken welke ambtenaren op 4 februari niet op het werk zijn verschenen. In geval zij hebben gestaakt (staken is verboden voor ambtenaren), zien ze zich gesteld voor zware sancties (de zwaarste is het ontslag) wat meestal een overplaatsing inhoudt van honderden kilometer van hun huidige werkplaats voor maanden (bij weigering volgt het ontslag) tot jaren. Het ‘onafhankelijke gerecht’ doet ook zijn duit in het zakje door de gemeentebesturen voor de rechtbank te dagen die hulp hebben verleend aan de Tekel-werkers die nu in Ankara logeren in een tentenkamp voor de gebouwen van de vakbond Tekgada Iº. Deze gemeentebesturen zouden onwettelijk hulp hebben verleend door met gemeentemateriaal tenten te vervoeren.
Het ware gezicht van de regering Erdogan is steeds duidelijker. Als het om arbeidsrechten gaat dan zwijgt ze in alle talen over de grondwet die door de militairen na de staatsgreep van 1980 werd opgesteld. Meer nog, dan gebruikt ze diezelfde grondwet om de arbeidersbeweging te breken.
Het Koerdisch initiatief dat werd opgestart door de regering Erdogan is zo goed als mislukt. Maar de Tekelwerkers laten zien wat democratie betekent. Turken en Koerden vechten zij aan zij tegen privatiseringen, tegen afbouw van de arbeidsrechten en hiermee geven zij de weg aan die moet gevolgd worden om een democratie op te bouwen. Doorheen de staking hebben de werknemers van Tekel begrepen dat nationalisme verdeelt, tegelijk hebben zij geleerd voor elkaar respect te hebben en arbeiderssolidariteit te stellen tegenover nationalisme.
De vakbondsleiding zit net als de regering Erdogan verveeld met deze strijd. De Turk Iº is immers opgericht als een ‘gele’ vakbond en staat niet bekend om haar strijdvaardigheid (en dit is nog heel voorzichtig uitgedrukt). Het is de druk van de basis die de leidingen (naast Turk Is zijn er nog vijf andere vakbonden) vooruitstuwt terwijl het eigenlijk andersom zou moeten zijn. Het tentenkamp voor de gebouwen van Turk Iº is aanvankelijk opgericht als protest tegen het niet uitroepen van de algemene staking. Vandaag zijn een hondertal werknemers al een week in hongerstaking tot de dood.
Op 12 februari komen de leidingen van de vakbonden terug samen om verdere acties te bepalen. Vanuit de Tekelwerkers wordt gevraagd om meer bedrijven te betrekken bij een nieuw uit te roepen algemene staking.
Wordt vervolgd.